Botermarkt 9, Heusden
Inleiding.
WINKEL-WOONHUIS, ca. 1885, opgetrokken in Eclectische vormen. Zorgvuldig gedetailleerde voorgevel met onder meer een houten winkelpui. Gelegen in een belangrijke gevelwand binnen het beschermde gezicht Heusden stadskern. Het pand is opgetrokken op een locatie die al tenminste sinds de vroege achttiende eeuw bewoond is. Hiervan zijn in de met de buurhuizen gedeelde muren waarschijnlijk nog resten aan te treffen. Bij de verbouwing van ca. 1885 werden gevel, vloeren, binnenwanden, stucplafonds en de kap vernieuwd. Oorspronkelijk heeft het huis uit een voor- en een, iets lager, achterhuis bestaan.
Intern is dit nog zichtbaar.
Omschrijving.
Het pand is gelegen binnen het beschermde gezicht Heusden stadskern aan het begin van de noordelijke zijde van de Botermarkt. Het langgerekte pand op een rechthoekige grondslag telt drie bouwlagen onder een haaks op de straat staand, met Hollandse pannen gedekt, zadeldak en is twee traveeën breed. Gegroefd gepleisterde gevel met ingezwenkte topgevel, voorzien van op consoles steunende afdekplaten en met een smeedijzeren bekroning. Houten winkelpui met pilasters en een segmentboogbekroning. Vensters met afgeronde schouders en geprofileerde omlijstingen met kuifbekroning. Zesruits houten schuiframen. Zolderverdieping met een klein venstertje met daarboven een oculus. Gekoppelde voluutvormige consoles. Exactere gegevens over de oudere kern van het huis zijn nog af te lezen aan de gemeenschappelijke muren en de, gelet op het ontbreken van inwendige dragende muren, naar alle waarschijnlijkheid nog bewaard gebleven, verdiepingsbalklagen die nu door een plafond bestaande uit brede houten delen aan het zicht onttrokken zijn. De oostelijke muur is grotendeels nieuw opgemetseld; hierbij zijn ook de daar aanwezige kaarsnissen aangebracht. Aan de achtergevel zijn de vensters recht gesloten. De raamindeling is nog de originele. Vermeldenswaard zijn hier de relatief zeldzame schuiframen met negenruits roedenverdeling op de tweede verdieping. Inwendig zijn op de begane grond alle muren uitgebroken. De vloer is bedekt met uit Holland afkomstige zwarte tegels. Het pand was oorspronkelijk waarschijnlijk onderkelderd.
Op de verdiepingen is de toestand van de verbouwing uit ca. 1885 nog goed af te lezen in de kamerindeling, stucplafonds, de alkoof en het fraai bewerkte houten tussenschot bij de keuken. Ook de kap dateert uit de tweede helft van de negentiende eeuw.
Waardering.
Het pand is van algemeen belang wegens de cultuurhistorisch waarde als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling; namelijk de opkomst van het middden-en kleinbedrijf in een stadje in de tweede helft van de negentiende eeuw en de daarmee gepaard gaande herindeling van in oorsprong oudere panden. Als zodanig belichaamt het pand ook een zeldzaam en gaaf bewaard bouwtype. Het pand heeft ensemblewaarden als essentieel onderdeel van de voor Heusden belangrijke en monumentale as die door de Botermarkt gevormd wordt. Tevens is het pand van architectuurhistorisch belang vanwege onder meer de detaillering van de houten pui, de gevelornamentiek en de sporen van eclecticisme.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Winkelwoning | Woningen en woningbouwcomplexen | Werk-woonhuis | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Botermarkt | 9 | – | 5256 AV | Heusden | – | – | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | A | 75 | – | Heusden |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1885 | 1885 | – | vervaardiging |