517586, Gouda
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Inleiding
Beide BRUGWACHTERSHUISJES dateren uit 1931-'32 en maken deel uit van Julianasluis die verder bestaat uit een schutsluis (a), een bedieningsgebouw (met Garenskantoor) (b), twee vernieuwde stalen ophaalbruggen (die buiten rijksbescherming vallen) en twee bedieningsgebouwtjes (d) voor de rioolschuiven. De brugwachtershuisjes zijn gebouwd in de stijl van de Interbellum-architetuur
Omschrijving
Bij beide ophaalbruggen staan identieke brugwachtershuisjes die zijn geplaatst op een onderbouw. Dit platform is ruim een meter hoger dan de kades langs de sluiskolk en op gelijk niveau met het wegdek. Betonnen stoeptegels en natuurstenen randen.
Het meerhoekige pand is opgetrokken uit donkerrode baksteen en heeft een meter hoge donkerbruin gemetseld trasraam met ingesnoerde blokken. Mansardekap met leien en twee pyronen. De kap is afgezet met een uitkragende houten daklijst.
De kopgevel (oost) heeft afgeschuinde hoeken. Over de gehele breedte een horizontaal uitkijkvenster met stalen kozijnen dat in de zijgevels doorloopt en dat uitzicht biedt over de gehele sluiskolk. Natuurstenen bovendorpels en onderdorpels van grestegels. In de zijgevel aan de brugzijde, is direkt naast de raampartij een houten deur geplaatst. Deze gevelzijde heeft een granieten plint.
In beide zijgevels vijf glasbetonnen ramen. Aan de achterste kopgevel (west) een dubbele houten deur. Onder de houten dakrand een siermetselwerkrand.
Waardering
De brugwachtershuisjes hebben ensemblewaarde vanwege de samenhang met de overige objecten van het sluizencomplex.
De brugwachtershuisjes zijn, als onderdeel van de Julianasluis, van algemeen belang wegens cultuurhistorische waarde vanwege de geschiedenis van de doorvaart- en handelsfunctie van de stad Gouda,
De brugwachtershuisjes zijn, als onderdeel van de Julianasluis, van algemeen belang wegens architectuurhistorische waarde als voorbeeld van brugwachtershuisjes uit de jaren dertig.
Het complex is gaaf in hoofdvorm, detaillering en materiaalgebruik.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
De SLUIS dateert uit 1931-'32 en bestaat uit een SCHUTSLUIS (a) een BEDIENINGSGEBOUW (met Garenskantoor) (b), twee vernieuwde stalen ophaalbruggen (die buiten rijksbescherming vallen) met twee BRUGWACHTERSHUISJES (c), en twee BEDIENINGSGEBOUWTJES (d) voor de rioolschuiven. De gebouwen zijn in Interbellum Architectuur stijl gebouwd.
In 1931 werd met de bouw van de Julianasluis begonnen op basis van een plan uit 1928. In 1935 werd de Julianasluis geopend voor scheepvaart.
De sluis werd gebouwd omdat de Nieuwe Mallegatsluis in Gouda het scheepvaartverkeer aan het begin van deze eeuw steeds minder goed aan kon. De sluis was te nauw en schepen verloren soms 30 uur met het schutten. Bovendien was het maximale tonnage 500 ton terwijl de schepen steeds zwaarder werden. Er werd besloten om een grote, moderne sluis te bouwen met een hoger tonnage en een snellere doorgang. Deze sluis werd buiten het centrum aan de westzijde van Gouda gepland zodat de scheepvaart voortaan de stad kon vermijden.
Voor de bouw van de nieuwe sluis werd een kanaal aangelegd dat de Hollandse IJssel en de Gouwe buiten de stad om zou verbinden. Dit kanaal, het Gouwekanaal, kreeg bovendien een zijkanaal waardoor een eiland is ontstaan. In het hoofdkanaal ligt een schutsluis (de Julianasluis) terwijl in het stroomkanaal een dieselgemaal, (het mr. Pijnacker Hordijkgemaal) met een dubbele keersluis zijn gebouwd om te sterke stroming in de vaarweg te voorkomen. Beide sluizen verbinden het eiland met het omliggende landschap. Buiten de sluiskolk liggen aan weerszijden van de sluisdeuren de remmingswerken.
Omschrijving
De Julianasluis bestaat uit een lange, rechte sluiskolk met twee stalen ophaalbruggen over beide sluiseinden. De sluiskolk is noord-zuid georiënteerd. Langs de westzijde van de sluiskolk ligt in het midden het bedienings- annex garenskantoor. Aan weerszijden van beide ophaalbruggen staan twee dienstgebouwtjes op een betonnen onderbouw; een brugwachtershuisje en een huisje voor de bediening van de rioolschuiven.
Bij de zuidelijk gelegen sluisdoorgang staat een stalen portaalkraan met een extra stalen sluisdeur. Naast de portaalkraan staat een onderstel opgesteld om een tweede sluisdeur te verplaatsen. Beide kranen staan op rails die naar de sluis voeren. Achter het sluiswachtershuisje liggen acht stuks rail parallel aan de sluiskolk. Bij de noordelijk gelegen sluisdoorgang liggen ook aan aantal rails gericht naar de sluis.
Waardering
Het sluizencomplex is van algemeen belang wegens cultuurhistorische waarde vanwege de geschiedenis van de doorvaart- en handelsfunctie van de stad Gouda.
Het sluizencomplex is van algemeen belang wegens architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een sluizencomplex uit de jaren dertig.
Het complex is gaaf in hoofdvorm, detaillering en materiaalgebruik.
Het sluizencomplex heeft ensemblewaarde en markeert het eiland en het stroomkanaal.
Eigenschappen
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Brugwachtershuisje | Weg- en waterbouwkundige werken | Bedieningsgebouw | oorspronkelijke functie | Ja |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| – | – | – | – | Gouda | Kanaaldijk, Rotterdamseweg, Gouda, Gouda | – | Ja |
| Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
|---|---|---|---|---|
| – | F | 3844 | – | Gouda |
| Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
|---|---|---|---|
| 1931 | 1932 | – | vervaardiging |