Omschrijving

Het langgerekte woonblok D Schaepmanlaan 2-16; Borgesiuslaan 34, behorende tot het complex MIDDENSTANDSWONINGEN van architect A.H. van Wamelen, is aan de oostzijde van de Schaepmanlaan gelegen en is met de voorgevel op het westen georiënteerd. Ondiepe tuinen scheiden het van de openbare weg. Een overwelfde gang scheidt zeven noordelijke woningen van twee zuidelijke woningen. Deze twee woningen zijn evenals de noordelijke hoekwoning iets westelijker gelegen.

De plattegrond is overwegend rechthoekig, met uitzondering van enkele verspringingen, de ronde uitstulpingen op de hoek van de noordelijke eindwoning en de aan de achterzijde geplaatste, rechthoekige keukenuitbouwen. Bij het woningblok behoren vrijstaande schuren van hout met een rieten dak. Het woningblok volgt het hellende terrein: elke woning verspringt ten opzichte van de woningen links en rechts licht in hoogte. Dit is het best waarneembaar aan de dakrand, die telkens een knik maakt. De toegangen van de woningen met rietendak worden door een smalle goot vrijgehouden van regenwater.

De woningen hebben in hoofdzaak twee bouwlagen. De tussenwoningen zijn daarbij overkapt met een pannen zadeldak dat evenwijdig loopt aan de weg. Bij de drie woningen aan de uiteinden gaat het pannen dak over in een rieten dak, dat een expressieve, hoogopgaande vorm heeft en deels doorloopt tot op de eerste bouwlaag. Bakstenen schoorstenen en gebogen dakkapellen doorbreken de daken.

Niet alleen in de expressieve vormen van de dakpartij maar ook in het speelse en fantasierijke metselwerk, de verfijnde roedenverdelingen in de vensters, die voorzien zijn van luiken, en de horizontale en verticale beschotting van de gevels komen de invloeden van de Amsterdamse School, de uit Engeland afkomstige Cottage-stijl en de Gooise landhuisstijl naar voren.

De voorgevel (westzijde) bestaat van links naar rechts uit een hoekwoning met uitstulpende hoekerker (type A), met daarnaast zes woningen van het type B en BI, door een gang gescheiden van twee vooruitspringende woningen (type B en BI). Boven de ronde erker geheel links, met strokenvenster, loopt de kap door tot op de eerste bouwlaag. Verder telt de gevel overal twee bouwlagen. De gevel wordt verder onderverdeeld door de horizontale beschotting van de middenwoningen in het teruggelegen stuk. Hierdoor ontstaat een zeer gevarieerd beeld: er zijn woningen met bakstenen gevels en rieten kappen, woningen met bakstenen gevels en pannendak en woningen met beschotte gevels en pannendak. Alle B-type woningen hebben een voordeur (twee aan twee geplaatst, met een halfronde luifel) en twee vensters met luiken op de begane grond. In de tweede bouwlaag bevindt zich bij iedere woning een strokenvenster.

De achtergevel bestaat in hoofdzaak uit twee bouwlagen, die evenals aan de voorzijde per woning iets ten opzichte van elkaar in hoogte verspringen. Tevens volgt de achtergevel de verspringingen van de blokken: de hoekwoning rechts, is als enige woning voorzien van één bouwlaag en een hoogopgaand dak. Deze hoekwoning is teruggelegen ten opzichte van de zes middenwoningen. De twee woningen ten zuiden van de overwelfde gang zijn eveneens teruggelegen.

Op meerdere plaatsen doorbreken schoorstenen de dakgoot. Ritme in de gevel wordt verder bereikt door de herhaling van vensterpatronen. Lage muren verbinden kleine schuren, met pannen- of rieten dak met de hoofdmassa.

De linkerzijgevel bestaat uit één bouwlaag met een ver overstekende hoogopgaande rieten dakpartij, met een schoorsteen in de top. Ter hoogte van de tweede bouwlaag bevindt zich een brede dakkapel. De dakpartij gaat ter linkerzijde over in de lage kap over de keukenuitbouw, die doorbroken wordt door een opgemetselde schoorsteen. Onder de overstek bevindt zich de entree, met halfronde geprofileerde deur. De overstek wordt mede gedragen door een asymmetrische bakstenen kolom, die haaks geplaatst is ten opzichte van een bakstenen muur. Deze lage muur eindigt met een lichte boog op de risalerende uitbouw van de erker, geheel rechts. Andere vensters bevinden zich rechts naast de entree, vlak naast de entree ter linkerzijde en links naast de toegang tot de keuken.

De rechterzijgevel bestaat uit twee bouwlagen met rieten schilddak. Op de nok bevindt zich een schoorsteen. Links risaleert een laag muurtje, daarmee de ingangspartij markerend. Een brede luifel geeft beschutting. Geheel links is een afgeschuinde hoekoplossing ontworpen. In de tweede bouwlaag zijn twee vensters geplaatst.

In het interieur van de woningen is met name de verdeling van de ruimten opmerkelijk: de gang is zowel in beide bouwlagen diagonaal op de verschillende ruimten geplaatst.

Waardering

Het woningblok D Schaepmanlaan 2-16; Borgesiuslaan 34, is van algemeen belang vanwege zijn grote architectuurhistorische waarde als gaaf voorbeeld van een complex middenstandswoningen, uitgevoerd in de stijl van de Amsterdamse School. Het complex heeft een stedenbouwkundige betekenis en heeft ensemblewaarde als onderdeel van het Frisia-complex.