Inleiding

Halfvrijstaande, direct aan de straat gesitueerde STADSVILLA, gebouwd in 1892 in de stijl van de neo-Hollandse renaissance met details uit de neo-gotiek in opdracht van Dirk Laan, lid van de Eerste Kamer. Het huis verving een ouder huis waarvan een gevelsteen in de achtergevel van het huidige pand is opgenomen. Vanaf 1915 kwam het pand in het bezit van de firma Wessanen & Laan die het in gebruik nam als kantoorruimte. In 1948 werd het kantoor verbouwd en in 1955 vergroot en nogmaals heringericht.

Omschrijving

De stadsvilla heeft een nagenoeg rechthoekig grondplan en bestaat uit een voorhuis van twee bouwlagen onder steil, in oorsprong leigedekt schilddak en een smallere achterbouw onder snijdend zadeldak met wolfeind. Het zadeldak heeft rode en zwarte kruispannen. Het rijk gedecoreerde muurwerk is opgetrokken in rode baksteen, gemetseld in kruisverband.

De voorgevel (N) heeft een hardstenen plint en zandstenen borstweringen, cordonlijst, speklagen, hoekkettingen, boogfries en baklijst met balustrade. Het rechter deel van de voorgevel heeft een rechthoekige risalerende partij over de totale gevelhoogte. Deze risalerende partij heeft op beide bouwlagen een groot zesdelig venster in zandsteen. De beide vensters hebben beneden drie houten ongedeelde schuiframen en glas in lood in de bovenlichten. Boven het venster op de etage is een groot boogveld met daarin een bijenkorf omringd door decoratie. Links heeft de parterre een paneeldeur met vijfruits bovenlicht onder een een zandstenen fronton op consoles waarin een schelpmotief is opgenomen. De etage heeft boven de deur een schuifvenster met zandstenen kalf en verticale kozijnstijl in het bovenlicht. De voorgevel wordt beëindigd door de eerder genoemde balustrade.

De rechterzijgevel (W) heeft een gepleisterde eerste bouwlaag met een driedelig venster. De etage heeft vier vensters, waarvan één met een gebogen bovendorpel. De linkerzijgevel (O) wordt door het buurpand aan het oog onttrokken.

De achtergevel (Z) heeft een gepleisterde eerste bouwlaag met (modern) venster en een deur rechts. De etage heeft twee T-vensters. De top is uitgevoerd als Vlaamse gevel en eveneens voorzien van een T-venster.

Het interieur van het pand is nog merendeels in oorspronkelijke staat en bevat onder meer een vestibule, een gang met oorspronkelijke lambrisering en pleisterplafond, een trappenhuis met twee bordessen en oorspronkelijke lambrisering, een halfronde kachelnis met gewelfschelp, marmervloer, gepleisterd plafond met kooflijst op consoles, kroonlijst en gepleisterde cassettes in de wanden en een lichtkoepel in meerkleurig glas-in-lood.

Ook de kamers in het achterste gedeelte van het huis zijn voor het grootste deel nog in oorspronkelijke staat en voorzien van lambriseringen, schouwen en cassetteplafonds met beschilderde doekpanelen. Van de kamers-en-suite op de begane grond zijn alleen de suitedeuren verdwenen. Nog aanwezig zijn hier de schouw en de plafondbalken en cassetteplafonds met beschilderde doekbespanning.

Waardering

Stadsvilla van algemeen belang wegens cultuur- en architectuurhistorische waarde als goed ontworpen en gaaf bewaard gebleven voorbeeld van laat 19de-eeuwse villa-architectuur. Het pand heeft ensemblewaarde als onderdeel van de uit voorname laat 19de-eeuwse en vroeg 20ste-eeuwse woonhuizen bestaande gevelrij langs de Zaanweg en in relatie tot de tegenover gelegen industriewand uit dezelfde periode.