Inleiding

Dit blokje van vier eenvoudige WOONHUIZEN werd in 1888 door molenaar en meelfabrikant G.J.L. van Stekelenburg gebouwd. De woonhuizen zijn gesitueerd naast het winkel-woonhuis van Van Stekelenburg. Omstreeks 1970 en opnieuw omstreeks 1980 is een deel van de huizen verbouwd, waarbij de indeling van begane grond en verdieping werd gewijzigd. Nummer 20 is na 1980 voorzien van een achter- en zijaanbouw.

Omschrijving

Het eenlaags blok heeft een rechthoekige plattegrond en is afgedekt door een zadeldak met oud Hollandse pannen. De handvorm bakstenen voorgevel met smeedijzeren steekankers is voorzien van een lage hardstenen plint en smeedijzeren muurankers en wordt bekroond door een gemetseld en witgeschilderd bakstenen afgeplat keperboogfries. Ook de zij- en achtergevels zijn opgetrokken in handvorm baksteen.

Elk woonhuis bestaat uit twee vensterassen en is voorzien van een opgeklampte voordeur met gedeeld bovenlicht. Rechts van elke deur is één zesruits schuifvenster aangebracht. De indeling van het venster van nummer 18 is nog oorspronkelijk. Wel hebben alle huizen nog de oorspronkelijke kozijnen met pen-gatverbinding. In de gevel van No. 14 is een hardstenen, thans beschilderde gedenksteen aangebracht met de tekst "G.J.L. van S'burg 15-3-1888". De vier woonhuizen hebben naast de voordeur nog laat negentiende-eeuwse, geschilderde huisnummers. Opvallend is dat de huizen aan de achterzijde tweelaags zijn, terwijl de voorgevel eenlaags is: de huizen zijn gesitueerd tegen de verhoogde Landpoortstraat, die is getraceerd over de lagere voormalige vestingwerken. De achtergevel van de nummers 14-16 is rond 1994 geschilderd; die van 18-20 zijn in de oorspronkelijke, onbeschilderde staat. De keukenvensters en zesruits schuifvensters hebben alle een vernieuwde indeling, doch zijn in veel gevallen nog voorzien van de oude kozijnen. De woonhuizen Landpoortstraat 14-16-18-20 hebben sinds enkele jaren een diepe, laag gelegen achtertuin. Deze situatie is niet oorspronkelijk: tot omstreeks 1975 was er van noord naar zuid een ca. 1 meter brede gang achter de huizen aangebracht, door een muur gescheiden van de achterliggende, particuliere tuinen. Het interieur van de huizen heeft gedeeltelijk nog de oude indeling; op de begane grond is de oude, doorlopende gang in alle gevallen, net als de wand tussen voor- en achterkamer, uitgebroken, maar de oorspronkelijke, in de lengterichting aangebrachte balkenplafonds zijn nog aanwezig. De begane grond wordt van de benedenverdieping gescheiden door bakstenen troggewelven op ijzeren balken en een kleinere, houten vloer. De oude scheidingsmuur tussen geut en kolen- annex aardappelkelder (aan de straatzijde) is in alle gevallen nog aanwezig.

Waardering

De vier woonhuizen onder een dak zijn van algemeen belang. Het geheel heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van de sociaal-economische ontwikkeling, namelijk de stichting van arbeiderswoningen in het bestaande stedelijk weefsel, het is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van het kleine arbeiderswoonhuis. Het object is van architectuurhistorisch belang door de sobere stijl en detaillering. Het is van belang vanwege de architectonische gaafheid van het exterieur. Het heeft ensemblewaarden vanwege de samenhang met de historische structuur en de beschermde monumenten in de omgeving. Het is als voorbeeld van eenvoudige arbeiderswoningen tamelijk zeldzaam.