Hulst 5, Sint-Oedenrode
Inleiding.
De BOERDERIJ van het langgeveltype uit omstreeks 1880 in Traditioneel-ambachtelijke stijl is gelegen buiten de bebouwde kom, in het dal van de Dommel, tussen de bewoningskernen van Sint-Oedenrode en Olland. De boerderij is evenwijdig aan de straat gebouwd en ligt met de noordgevel aan de straatzijde.
Omschrijving.
De eenlaags boerderij onder wolfsdak is gebouwd op langwerpig grondplan en opgetrokken uit handgevormde bakstenen. Het dak is gedeeltelijk gedekt met riet en de dakvoet met rode Romaanse pannen. De dakrand aan de straatgevel kent een muizentandversiering, die uit vijf steenlagen bestaat. De achtergevel heeft eveneens een muizentandversiering, uit drie steenlagen. Muurankers ter hoogte van de dakrand bevinden zich zowel in de langsgevels als de zijgevels. Het linker gedeelte van de straatgevel heeft een gestucte plint, die loopt tot aan de eerste staldeur. De westelijke zijgevel is in 1990 opnieuw opgetrokken en hetzelfde geldt voor het westelijk dakgedeelte.
De voordeur, die toegang geeft tot het woonhuis, bevindt zich in het linker gedeelte van de straatgevel en heeft een tweeruits bovenlicht. Hij wordt geflankeerd door een tweetal zesruits schuiframen. In het middelste gevelgedeelte bevindt zich eenzelfde deur, die toegang geeft tot de voorstal, en een tweetal rechtgesloten, betonnen vierruits ramen. De laatste zijn in later tijd aangebracht. Zowel in het midden- als rechter gevelgedeelte is een dubbele houten staldeur aangebracht onder getoogde houten balk. De oostelijke zijgevel is voorzien van een tweetal rechtgesloten zesruits schuiframen.
Op de verdieping is een tweetal kleine vierruits ramen aangebracht en links van het midden een laadluik. De westelijke zijgevel kent geen gevelopeningen. De achtergevel telt een tweetal vensters dat in later tijd is aangebracht en een deur onder tweeruits bovenlicht. Evenals in de voorgevel zijn hier twee dubbele staldeuren geplaatst onder getoogde houten balk. De achtergevel kent een kleine vierkante uitbouw van baksteen voor het privaat, dat van de binnenzijde wordt bereikt; dit is eind jaren 1940 aangebouwd, ter vervanging van het oorspronkelijke privaat dat zich in het bijgebouw (met stallen en schuur) bevond, doch in de Tweede Wereldoorlog zwaar werd beschadigd en bij de wederopbouw verdween. Het bestaat uit een planken zitgedeelte met gat, dat in verbinding staat met de beerput.
De indeling van het interieur is ongewijzigd en bestaat uit een woongedeelte aan de oostzijde, een stalgedeeelte in het midden en een schuurgedeelte aan de westzijde. De voordeur geeft direkt toegang tot de herd, die is belegd met grijze tegels van ong. 20 x 20 cm., gemaakt van iets wat de voorloper lijkt van cementtegels. Deze tegels liggen in een zandbed en zijn erg bros. Daardoor zijn de meeste tegels in de loop van de tijd stuk gegaan. De oorspronkelijke schouw met bakoven bevindt zich in de westelijke wand, en is via een deurtje in de afgetimmerde wand te bereiken. In de wand en rechts van de bakoven is een bedstede aangebracht. Vanuit de herd gezien bevindt de bedstede zich rechts van de schouw en de bakoven links. De deur van de bakoven bevindt zich onder de schouw, achter de afgetimmerde wand. De centrale ruimte geeft toegang tot een voor- en achterkamer en tot de keuken, die aan de achterzijde is gelegen. Vanuit de keuken zijn de opkamer en de daaronder gelegen kelder te bereiken. De opkamer geeft toegang tot de zolderverdieping. De indeling daarvan is ongewijzigd. De stal in het middengedeelte heeft een plafond van onbewerkte balken en planken. Het plafond wordt gestut door een houten balk en een betonnen kolom. De stal kent stalplaatsen voor koeien en een drietal varkenshokken. De stal is oorspronkelijk vrijwel zeker een potstal geweest. De betonnen grupstal is later gemaakt, vermoedelijk in de jaren 1920 of 1930. De varkenshokken zijn van nog latere datum, vermoedelijk uit de jaren 1950. De stal wordt van het schuurgedeelte gescheiden door een dikke muur. De hooizolder boven de stal staat in open verbinding met het schuurgedeelte, dat geen zolder kent.
De kapconstructie kent nog de oorspronkelijke spanten, met uitzondering van het westelijk gedeelte, dat in 1990 is vernieuwd.
Waardering.
De boerderij van het langgeveltype is van algemeen belang. Zij heeft cultuurhistorische waarde als vertegenwoordiger van de eenvoudige langgevelboerderij uit de late negentiende eeuw, die kenmerkend was voor de streek. Zij is van belang voor de geschiedenis van de bedrijfs- en wooncultuur vanwege de oorspronkelijke indeling. Zij is van belang voor de bouwhistorie vanwege de gebruikte materialen en als voorbeeld van de overgangsfase in de boerderijbouw naar de constructie met balkdragende muren. Het object is een gaaf en in de landelijke context zeldzaam voorbeeld van het betreffende type.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Boerderij(M1) | Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Hulst | 5 | – | 5492 SB | Sint-Oedenrode | – | – | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | M | 71 | – | Sint Oedenrode |
– | M | 72 | – | Sint Oedenrode |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1880 | 1880 | – | vervaardiging |