Inleiding

Vrijstaand WOONHUIS `Pannenhuys' gelegen op de hoek van de Beatrixlaan en de Mr. Troelstrastraat in een uitbreidingswijk uit het Interbellum ten noordwesten van het Tielse stadscentrum. Het huis werd gebouwd in 1930 naar ontwerp van de Amsterdamse architect EDMOLD NIJSTEN in opdracht van de HBS-gymnastiekleraar A. C. Sonneveldt. De naam `Pannenhuys' die in deze tijd regelmatig voorkomt als naam voor kleine villa's, verwijst hier naar een oude perceelsnaam. Het woonhuis sluit in stijl aan bij de AMSTERDAMSE SCHOOL en kenmerkt zich door een compacte hoofdvorm met een markante kap en schoorsteen, fraaie decoratieve raampartijen en expressief metselwerk. Het huis bevindt zich wat exterieur betreft vrijwel volledig in oorspronkelijke staat. Het wordt aan drie zijden omgeven door een tuin, die aan de straatzijden wordt begrensd door een gemetselde TUINMUUR. Aan de Mr. Troelstrastraat bevindt zich in deze muur een buisstalen DRAAIHEK met zonnespijlen.

Omschrijving

Vrijstaand en gedeeltelijk onderkelderd woonhuis op bijna vierkante plattegrond met in de zuidwestelijke hoek een rond uitgemetselde erker. Het pand heeft vier asymmetrisch ingedeelde gevels en telt twee bouwlagen onder een zeer hoog vierzijdig schilddak. Het dak is met geglazuurde gele en paarse tuile du Nordpannen belegd, met ronde hoekkepervorsten. Het dak bezit een opvallende nokbekroning. De gebroken schilden van het dak zijn op verschillende plaatsen verticaal over de gevels doorgetrokken. De afwatering vindt plaats via bakgoten met een breed houten overstek, die langs de vertikale en horizontale dakranden doorlopen. In het voor- en achterschild bevindt zich een driehoekige dakkapel met een ongedeeld, naar binnen vallend raam. Het rechter zowel als het linker dakschild heeft twee van dergelijke dakkapellen. De schoorsteen verjongt zich naar boven en bezit een afsluiting in de vorm van een rechthoekige uitsnijding ingevuld met reliëfmetselwerk, een betonnen dekkap en een inspringende bekroning die in een ander verband is gemetseld. De gevels hebben een trasraam en zijn opgemetseld in baksteen in een variant van het Noors verband, waarbij om de laag de koppen zijn weggelaten. In combinatie hiermee zijn andere (sier)verbanden en reliëfmetselwerk toegepast. De vensters hebben breed, witgeschilderd kozijnhout en zijn overwegend in drieën gedeeld met horizontale roeden. Daarnaast zijn decoratieve veelruits vensters toegepast, gevuld met glas-in-lood.

De eerste bouwlaag van de VOORGEVEL aan de Beatrixlaan is iets uitgemetseld en loopt om de zuidoostelijke gevelhoek in de vorm van een halfronde erker uit tot aan de hoog uitgemetselde schoorsteen. Op de erker bevindt zich een balkon waarvan de borstwering is afgedekt met een betonnen plaat. De erker is in een soort koppenverband gemetseld en bezit een om de hoek lopende raampartij met een bakstenen lekdorpel op een onderbouw met reliëfmetselwerk. De raampartij bestaat uit een aaneengesloten serie openslaande ramen onder een overstekend 63-ruits bovenlicht, gevuld met glas-in-lood. De ramen worden gescheiden door dikke raamstijlen die achter het iets uitkragende bovenlicht doorlopen en de constructie dragen. Het linker geveldeel bezit een laag rechthoekig venster met een veel groter uitkragend 30-ruits bovenlicht, vergelijkbaar met het erkervenster. Links sluit op dit venster een rechthoekig gevelvlak aan dat buiten de gevel uitsteekt en uitgevoerd is in stapelverband met verticaal gemetselde stenen. Onder het venster is een plantenbak aangemetseld. De ramen en de balkondeur op de verdieping bevinden zich onder het dakoverstek in een iets terugliggend gevelvlak voorzien van reliëfmetselwerk. Links sluit het vertikale dakoverstek met een betonnen bol op de afdekplaat van het balkon. Rechts bevinden zich een balkondeur en twee openslaande ramen binnen een kozijn. Links bevinden zich drie openslaande ramen.

Om de hoek in de RECHTER ZIJGEVEL zijn twee openslaande ramen aangebracht. De rechter zijgevel wordt gedomineerd door het centraal geplaatste rechtafgesloten gevelvlak dat rechts aan de schoorsteen grenst. Rechts van dit front is het dakschild laag langs de gevel doorgetrokken. Onder het dakoverstek bevindt zich hier een klein toiletvenster. De rechtafgesloten middenpartij bevat de voordeur van het huis en hierboven een zesruits venster met glas-in-lood, ten behoeve van het trappenhuis. De rondboogvormige houten paneeldeur wordt omgeven door een gemetselde boogomlijsting, waarboven in boogvorm de naam van het huis is aangebracht, in smeedijzeren sierletters. De deur bestaat beneden uit twee grote panelen die van elkaar gescheiden zijn door een zeer smalle strook glas-in-lood. De bovenste helft van de deur is verdeeld in wigvormige panelen om een rondboogvormig afgesloten kijkvenstertje. Deze radiale lijnen worden voortgezet in de gemetselde omlijsting. Tussen deur en schoorsteen is een gebogen plantenbak uitgemetseld.

Over de gehele breedte van de LINKER ZIJGEVEL is het dak laag doorgetrokken. Het laag doorgetrokken dak van de zijgevels loopt even over de ACHTERGEVEL door, maar wordt hier al snel hoog opgetrokken. Ongeveer in het midden van de eerste bouwlaag bevinden zich hier aan elkaar gekoppeld twee eenruits deuren. Rechts sluit tegen het kozijn van deze deuren een vernieuwd keukenraam aan. Linksboven in de eerste bouwlaag zijn twee kwadratische ramen aangebracht. Op de verdieping bevinden zich aan weerszijden in de hoek tegen de daklijst twee rechthoekige vensters met elk twee openslaande ramen.

De indeling van het INTERIEUR is vrijwel ongewijzigd en bestaat uit een gang met aan een zijde twee kamers gescheiden door schuifdeuren en aan de andere zijde keuken en bergruimte. Op de verdieping en in de kap bevinden zich slaapvertrekken en een badkamer. De houten bordestrap heeft een hoge, oorspronkelijk gesloten maar thans gewijzigde borstwering.

De tuin wordt aan de straatzijde begrensd door een gemetselde TUINMUUR, waarin aan de Mr. Troelstrastraat een buisstalen DRAAIHEK met zonnespijlen.

Waardering

Vrijstaand WOONHUIS `Pannenhuys'met TUINMUUR en DRAAIHEK gebouwd in 1930 naar ontwerp van E. NIJSTEN

-Van architectuurhistorische waarde als gaaf en goed voorbeeld van een vrijstaand woonhuis in Amsterdamse Schoolstijl, die opvalt vanwege hoogwaardige esthetische kwaliteiten zoals een compacte hoofdvorm met markante bekapping, schoorsteen en erker die in samenhang met de erfafscheiding een fraaie hoekoplossing vormt. Voorts bezit het pand voor de stijl typische vensterpartijen en afwisselend metselwerk in afwijkende verbanden. Het pand is hiermee een waardevol voorbeeld van het voorkomen van de Amsterdamse Schoolstijl in de provincie.

-Van stedebouwkundige waarde vanwege de ligging op de hoek van de Beatrixlaan en de Mr. Troelstrastraat, waar het vanwege de op de hoek gerichte hoofdvorm en markante uitstraling een belangrijke beeldbepalende rol speelt.