Inleiding

GEDENKNAALD uit 1923, opgericht ter nagedachtenis aan ingenieur Justus Dirks (1825-1886) die de technische leiding had bij de aanleg van het Noordzeekanaal. Het monument is ontworpen door de Haagse architect S. de Clercq in opdracht van een commissie uit de wereld van de scheepvaart en het bedrijfsleven. Op 28 september 1923 werd het onthuld op het Sluiseiland. Vanwege de ophoging van het Sluiseiland in verband met de Deltawet is het monument in 1963 afgebroken en vervolgens in 1971 heropgericht aan de Seinpostweg. Omdat het op deze plaats de aanleg van de derde zeehaven belemmert, zal het verplaatst worden naar het Sluisplein.

Omschrijving

Circa 12 m hoge gedenknaald van lichtgrijs graniet met een vierkante voet die via achteroverhellende vlakken gereduceerd wordt tot een kleiner grondvlak waarop een zich verjongende achtzijdige schacht bekroond door een halve bol. De ongepolijste schacht wordt verlevendigd door zeven banden van gepolijst donkergrijs graniet waarvan de bovenste uitkraagt. Tegen de westkant van het evenals de voet gepolijste onderste gedeelte van de schacht is een bronzen gedenkplaat bevestigd met het volgende opschrift: "HULDE/ AAN DE NAGEDACHTENIS VAN/ JUSTUS DIRKS/ HOOFDINGENIEUR 1ste KLASSE/ VAN DEN WATERSTAAT/ EERSTAANWEZEND INGENIEUR/ BIJ DE/ AMSTERDAMSCHE KANAAL MAATSCHAPPIJ/ AAN ZIJNE TECHNISCHE LEIDING/ IS HET NOORDZEEKANAAL/ VOOR EEN GROOT DEEL/ TE DANKEN./ BIJ TAL VAN ANDERE/ BELANGRIJKE WERKEN/ IN ONS LAND EN DAARBUITEN/ HEEFT HIJ EVENEENS/ DEN NAAM VAN DEN/ NEDERLANDSCHEN INGENIEUR/ HOOG GEHOUDEN/ 1825-1886". De gedenknaald is geplaatst op een vierkante vloer van ongepolijst lichtgrijs graniet met op alle vier hoeken een in hetzelfde materaal uitgevoerde zware bolvorm met een achtzijdige voet.

Waardering

Het monument Noordzeekanaal is van algemeen belang wegens cultuurhistorische waarde als gaaf bewaard gebleven en karakteristiek voorbeeld van een gedenkteken uit het eerste kwart van de 20ste eeuw; als 'point de vue'; als herinnering aan de aanleg van het Noordzeekanaal in het algemeen en zijn belangrijkste grondlegger ingenieur Justus Dirks in het bijzonder.