Oosteinde 46, Blijham
Omschrijving
De één verdieping hoge VILLA (gebouwd in 1887 in Eclectische stijl) met souterrain onder het gehele voorhuis, op nagenoeg rechthoekige plattegrond is opgetrokken in bruine baksteen op een gepleisterd trasraam en wordt gedekt door een samengestelde kap waarop grijze kruispannen; twee hoge gemetselde schoorstenen met banden, een gemetselde schoorsteen en een niet-originele schoorsteen; houten gootlijst; fries met gekleurd metselmozaïek en gepleisterde decoraties; gepleisterde cordonlijsten en gevelbanden. De gevels worden geleed door H-vensters onder een segmentboog met gepleisterde sluit- en aanzetstenen en trommel gevuld met gekleurd metselmozaïek; onder de vensters een rechthoekig vlak opgevuld met gekleurd tegelmozaïek en aan weerszijden gepleisterde rechthoekige accenten; hoeken van elk geveldeel omlijst met gepleisterde pilasters met diamantkopmotief.
De entree in segmentboogvormig portiek bevindt zich in het centrale geveldeel van de voorgevel (zuidzijde) en bestaat uit twee houten paneeldeuren met ijzeren panelen waarvoor een niet-originele glazen deur met getoogd bovenlicht waarin niet-origineel glas. De entree heeft een gepleisterde omlijsting; zes treden hoge hardstenen stoep met aan weerszijden een hardstenen muurtje; tegelvloer met diamantkopmotief. De portiek wordt omlijst met gepleisterde pilasters met diamantkopmotief. Het centrale geveldeel wordt bekroond door een kajuit met trapgevel gedekt door een segmentvormig fronton; staand halfronde deur waarin glas en twee staande halfronde nissen; niet-originele balustrade; trappen afgedekt met gepleisterde platen en vleugelstukjes. Aan weerszijden van het centrale geveldeel een tuitgevel waarin twee H-vensters onder één gepleisterde latei en segmentboog, waaronder twee getoogde tweedelige keldervensters met diefijzer. In de top twee keer twee staande halfronde vensters onder rollaag en gekoppeld middels twee rondbogen, waarboven een rond venster met rondom een rollaag. De tuitgevels worden omlijst met pleisterwerk en de tuit wordt versterkt met een gemetselde toppilaster op bewerkte console en gedekt door een driehoekig fronton.
In de trapgevel, centraal in de westgevel, een klein H-venster onder strek in een getoogd uitgespaard gevelveld met trommel gevuld met gekleurd metselmozaïek, waarboven een staand halfrond venster; tuit gedekt door een segmentvormig fronton en trappen afgedekt met gepleisterde platen en vleugelstukjes. Aan weerszijden van de trapgevel twee H-vensters onder één gepleisterde latei en segmentboog waaronder twee getoogde tweedelige keldervensters met diefijzer.
Tegen de achtergevel (noordzijde) is een niet-originele hals/schuur aangebouwd (niet beschermd). Links in de achtergevel een H-venster en rechts deels in de kap een niet-originele deur (oorspronkelijk branddeur).
In de trapgevel, centraal in de oostgevel, een klein H-venster onder strek in een getoogd uitgespaard gevelveld met trommel gevuld met gekleurd metselmozaïek, waarboven een staand halfrond venster; tuit gedekt door een segmentvormig fronton en trappen afgedekt met gepleisterde platen en vleugelstukjes. Links van de trapgevel twee H-vensters waaronder twee getoogde tweedelige keldervensters met diefijzer en rechts een H-venster en een T-venster waaronder twee getoogde tweedelige keldervensters met diefijzer.
In het INTERIEUR zijn ondermeer van belang: in de centraal gelegen hal de twee houten paneeldeuren (gehout) omlijst met pilasters en een gebroken fronton (gips), de dubbele houten tochtdeuren waarin niet-origineel glas bekroond met een halfrond fronton gedecoreerd met een bloemvorm, het stucplafond, de halfronde doorgang gedragen door pilasters, de marmeren vloer, de geschilderde lambrizering met marmermotief, in de voorkamer aan de oostzijde de zwartmarmeren schouw waarboven gehouten pilasters en een nis met aan de bovenzijde een paneel met korenaren, de houten suitedeuren, de brandkast met ijzeren deur, het plafond met gehouten gipsen lijst, in de achterkamer aan de oostzijde de anthracietmarmeren schouw waarboven pilasters en een nis met cherubijntjes, een adelaar en de hoorn des overvloeds, het cassetteplafond, in de voorkamer aan de westzijde de zwartmarmeren schouw, in de achterkamer aan de westzijde het houten cassetteplafond, de twee houten schuifdeuren, in het souterrain de deels gekleurde (geel en rood) klinkers in diverse geometrische patronen gelegd, op zolder de hoge beschoten kap.
Waardering
Villa van algemeen belang vanwege architectuur-, en cultuurhistorische waarde:
- als voorbeeld van een villa behorende bij een voormalig boerderijcomplex uit 1887 in de provincie Groningen in een Eclectische stijl
- vanwege de imponerende vormgeving en rijke detaillering
- vanwege de hoge mate van gaafheid van zowel exterieur als delen van het interieur
- vanwege de functionele en ruimtelijk-visuele relatie met de overige complexonderdelen
- vanwege de hoge ensemblewaarde in combinatie met de buurpanden Oosteinde 42 en 44
- vanwege de monumentale ligging aan de doorgaande weg van Blijham naar Bellingwolde
- als herinnering aan de grote bloei van de landbouw aan het einde van de negentiende eeuw in dit gebied
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Voormalig boerderijcomplex bestaande uit een VILLA, ARBEIDERSWONING, TUINHUIS en TUIN. De villaboerderij werd gebouwd in 1887 in opdracht van G.S. Evers in een Eclectische stijl, nadat de oude boerderij genaamd De Bosplaatse (gelegen 300m ten noordoosten) was afgebroken. In 1935 werd de boerderij informeel `Uiverhoeve' genoemd. In 1972 werd de oude naam `De Boschplaatse' in ere hersteld en op de toegangspoort gezet. In 1945 is de hoofdschuur afgebrand en in 1951 vervangen door een kop-hals-romp model; de restanten van de nieuwe schuur komen wegens te geringe ouderdom niet voor bescherming van rijkswege in aanmerking. De overige vrijstaande schuren komen eveneens wegen te geringe ouderdom niet voor bescherming van rijkswege in aanmerking. Aan de achterzijde van de boerderij lagen oorspronkelijk zes arbeiderswoningen uit omstreeks 1920 aan een laan die loodrecht op de doorgaande weg was gesitueerd. Van deze woningen is slechts één overgebleven, opgetrokken in een Ambachtelijk-traditionele stijl. Ondanks dat de achter- en zijgevels van deze arbeiderswoning nogal zijn gewijzigd, komt de woning wegens cultuurhistorische waarde wel voor bescherming in aanmerking. Aan de voorzijde van de villa ligt een uit omstreeks 1890 stammende diepe siertuin, vormgegeven in Landschapsstijl. Dit type landschapstuin - in het Gronings aangeduid als "slingertûne" - was in de tweede helft van de negentiende eeuw en het eerste kwart van de twintigste eeuw zeer populair in het Oldambt. Veel ontwerpen waren van de hand van de tuinarchitecten G. en J. Vroom uit Glimmen en ook deze tuin is waarschijnlijk ontworpen door Vroom. Het tuinhuis, gelegen aan de rechterzijde van de villa, stamt uit 1929 en wordt in het kader van de restauratie van de tuin afgebroken om elders te herplaatsen. Aan deze zijde bevindt zich tevens een ouder tuinhuis dat, hoewel het pas in 1994 is geplaatst, wel voor bescherming in aanmerking komt wegens stijl, type en ligging.
Het complex is beeldbepalend gelegen aan de doorgaande weg van Blijham naar Bellingwolde en vormt in combinatie met de eveneens beschermde buurpanden (Oosteinde 42 en 44) een fraai ensemble. Het complex ligt op een zeer ruim terrein dat geheel wordt omgracht.
Waardering
Voormalig boerderijcomplex bestaande uit een villa, arbeiderswoning, tuinhuis en tuin van algemeen belang vanwege architectuur-, cultuur- en tuinhistorische waarde:
- als voorbeeld van een voormalig boerderijcomplex uit het vierde kwart van de negentiende eeuw in de provincie Groningen
- vanwege de opvallende vormgeving en detaillering van de complexonderdelen
- vanwege de typerende inrichting van het complex
- vanwege de redelijk hoge mate van gaafheid van het complex
- vanwege de functionele en ruimtelijk-visuele relatie tussen de samenstellende onderdelen
- vanwege de hoge ensemblewaarde in combinatie met de buurpanden Oosteinde 42 en 44
- vanwege de monumentale ligging aan de doorgaande weg
- als herinnering aan de grote bloei van de landbouw aan het einde van de negentiende eeuw in dit gebied
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Boerderij(M1) | Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Oosteinde | 46 | – | 9697 XH | Blijham | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | – | Villa |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | I | 498 | – | Wedde |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1887 | 1887 | – | vervaardiging |
1945 | 1945 | hoofdschuur afgebrand | verbouwing |
1951 | 1951 | hals-romp aangebouwd aan voorhuis (niet beschermd) | verbouwing |