Inleiding

Dubbel HERENHUIS met overbouwde POORT uit 1907 in de stijl van de Neo-Renaissance. Het pand werd in opdracht van J.M.S.A. en P.A.M. Swagemakers, wollenstoffenfabrikanten, gebouwd naar ontwerp van architect C.F. van Hoof. Beide panden zijn rond 1980 verbouwd tot kantoorruimte. In 1992 is de tuin van het huis op nummer 36 vrijwel volgebouwd voor het realiseren van een kinderdagverblijf.

Omschrijving

Het tweelaagse pand heeft een langgerekte plattegrond met twee sterk uitspringende hoekrisalieten en is opgetrokken uit machinale baksteen. Op het platte dak met schilden en op de afgeplatte schilddaken van de hoekerkers liggen leien in Maasdekking. De plint en de vensterdorpels zijn van hardsteen. De gevel wordt horizontaal geleed door speklagen en cordonlijsten bestaande uit gepleisterde banden en okergeel gekleurde baksteen met bricorna-steentjes.

Bakstenen lisenen met gekrulde smeedijzeren sierankers geleden het gebouw verticaal. De hoofdopzet van de panden is symmetrisch. Binnen deze opzet zijn afwijkingen ter verhoging van het speelse karakter, onder andere bij de entree, het torentje en de dakkapellen. De middentravee omvat de overbouwde poort. De dubbele deuren met getoogd bovenlicht bevinden zich in een ondiep portiek en hebben op de hoeken hardstenen schampstenen. De deuren zijn voorzien van sierroosters. Hierboven een driezijdig balkon met smeedijzeren consoles als lijstwerk en een smeedijzeren borstwering. Het balkon is half inpandig onder een segmentboog met gepleisterde aanzet- en sluitstenen. De deuren hebben getoogde glaspanelen, de bovenlichten van de deuren en zijramen zijn voorzien van glas-in-lood. Hierboven wordt de kroonlijst doorbroken door een dakkapel. Het stolpraam met glas-in-lood bovenlicht heeft een Frans balkon. Het raam wordt geflankeerd door metselwerk met zuiltjes, rolwerk, sierkogels en een tympaan met pinakels. Aan weerskanten van deze poorttravee op de begane grond twee getoogde vensters. Zoals alle ramen ook deze met glas-in-lood bovenlicht. Op de etage aan beide zijden twee vensters met tandlijst-latei, gekoppeld onder een segmentboog. Tussen de lisenen is overal ruimte voor een keperbooglijst. In het dakvlak een dakkapel, met segmentronde lijst. Hierna volgt van beide panden de ingangstravee. Van het pand nummer 37, links, springt alleen de ingang vooruit, van het aangrenzende pand is de travee geheel risalerend eindigend in een torenbekroning. Via enkele hardstenen treden zijn de portieken met gemetseld gewelf en terrazzo vloer te bereiken. De paneeldeuren zijn van gevernist hout met ijzeren sierroosters. Boven nummer 37 is een balkon geplaatst. De borstwering is deels van smeedijzer, deels van natuursteen met op de hoek een grote siervaas. Het half inpandige balkon heeft deuren met getoogde glaspanelen en glas-in-lood bovenlicht. In het dakvlak hierboven weer een dakkapel. Boven de entree van nummer 36 verjongt de toren zich door afschuiningen, met aan de voorzijde een schuifraam en aan de zijkant een smal schuifvenster. Boven de ramen lateien en segmentbogen. Hierboven een steen met de tekst: Anno 1907. De tweede etage heeft aan de voorzijde een getoogd raam en verder decoratieve halfronde sleuven. De toren heeft een ingesnoerde achtzijdige uivorm met koekoeken, overgaande in een opengewerkte vierzijdige bekroning met naaldspits en windvaan, alles uitgevoerd in zink. De brede hoekrisaliet die aansluit bij deze ingang heeft een schuine zijde met één venstertravee en een brede voorzijde met een breed dubbelraam onder segmentboog. De rechterzijgevel is recht afgestoten. De voorzijde heeft op de begane grond een gekoppeld schuifvenster en op de verdieping een zesdelig, onder segmentboog gekoppeld raam. De topgevel met Frans balkon komt op de zuiltjes na overeen met die van de poorttravee.

De smallere hoekrisaliet van nummer 37 heeft aansluitend aan portiek en balkon een blinde travee. De voorkant en de zijden hiernaast hebben elk één vensteras. In het dakvlak een dakkapel met trapgeveltje. Het dak is verhoogd tot afgeplat torendak met een smeedijzeren bekroning rondom. Bij de achtergevel springen de vijf middentraveeën naar voren. Links en rechts hiervan op de begane grond openslaande deuren met glas-in-lood ramen en zijramen, voorts T-vensters. Boven de poort een raam en daarboven een hijsluik onder zadeldak. De voortuintjes van beide panden worden afgeschermd door smeedijzeren pijlpunthekjes.

Het interieur van de vroegere woning nummer 36 heeft na het tochtportaal een hal met een lambrizering van leverkleurige matte tegels met rode en goudkleurige accenten. Deze lambrizering dateert uit circa 1925. Deze hal leidt naar een bordestrap, verlicht door een groot getoogd raam. Rechts van het tochtportaal een voorkamer, een tussenruimte met daarachter de oorspronkelijke keuken. Deze grote keuken is betegeld met witte biseautétegels met een blauwe sierband. Ook de keukenschouw heeft een betegelde kap. Links van de hal een grote kamer-en-suite. Hiertussen schuifdeuren. In de voorkamer een marmeren schouw in wit en grijs met Toscaanse zuiltjes. In de achterkamer een marmeren schouw in bruin marmer met roestgetinte aderen, voorzien van Neo-Classicistische cirkels met aansluitende velden. Verder zijn er wijzigingen. Het interieur van de vroegere woning nummer 37 herbergt een tochtportaal met wit marmer op de vloer. De deuren van dit portaal zijn voorzien van Art Déco beglazing. De lambrizering bestaat uit donkere houten panelen. In de voorkamer ligt visgraatparket. Elders zijn vloeren rond 1980 vernieuwd met plavuizen. Achter deze kamer een ruimte en vervolgens een zeer grote uitgebouwde vergader- en keukenruimte. De trap wordt verlicht door een groot getoogd raam. Dit raam is voorzien van kunstzinnig glas-in-lood, gesigneerd Tom Berg, Dordrecht 1938. Het stelt een vrouw voor in een door zwanen getrokken boot.

Waardering

Het dubbelpand is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een sociaal-economische ontwikkeling, in het bijzonder de bouw van fabrikantenvilla's in de bestaande stedelijke structuur en is van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van het fabrikantenwoonhuis. Het dubbelpand heeft architectuurhistorische waarde vanwege de stijl en als voorbeeld van het werk van de architect. Het heeft ensemblewaarde als onderdeel van een groter geheel dat cultuurhistorisch, architectuurhistorisch en stedenbouwkundig van nationaal belang is. Het dubbele herenhuis is belangrijk vanwege de relatieve gaafheid van in- en exterieur en in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de stedelijke omgeving.