Inleiding

Voormalig HERENHUIS in Eclectische stijl met Neo-Classicistische en Barokke motieven. Het is gebouwd in 1897 door de welgestelde Tilburgse wollenstoffenfabrikant P.J.A.W. Bogaers. Het halfvrijstaande huis is een hoekhuis, de rechterzijgevel staat in de Tuinstraat. Het huis maakt onderdeel uit van de Willem II straat, die vanaf 1870 is ontwikkeld na de aanleg van de spoorlijn door de stad. De fabriek van deze fabrikant stond tot de sloop rond 1975 aan de overkant in de Tuinstraat.

Omschrijving

Het huis heeft een L-vormige plattegrond. De rechterzijgevel, die in de Tuinstraat grenst, is gerend. De hoofdbouw bestaat uit twee bouwlagen met een zolderverdieping waarvan het achterste gedeelte onderkelderd is. Dit wordt gedekt door een steil schilddak met plat voorzien van leien. Op de hoek van de Willem II straat en de Tuinstraat zijn de gevels afgesnoten.

Hierboven bevindt zich in het dak een vierkant afgeplat torendak. Middenachter heeft het huis een rechthoekige serre gedekt door een schilddak met plat. Aan de kant van de Tuinstraat bevindt zich een eenlaagse rechthoekige bijbouw, die de keuken bevat. Hierop bevindt zich een balkon met eromheen een gemetselde gesloten balustrade. De begane grond van het huis ligt op ca. 80 cm boven de kruin van de weg. De voorgevel bestaat uit vijf traveeën. De twee linkse, liggend in een risaliet, zijn gekoppeld en gescheiden door een smalle muurdam. De risaliet heeft op de begane grond twee schuifvensters, op de tweede bouwlaag een hardstenen balkon dat bereikbaar is via twee balkondeuren met bovenlichten met een balustrade waarin smeedijzeren sierroosters en op de zolderverdieping een tuitgevel waarin een rondboogvenster met een T-vormige indeling. De ingangstravee, in het midden, bevat in een portiek een hardstenen bordes met een frontale trap van vier treden geflankeerd door eenvoudige ijzeren voetschrapers. De dubbele voordeur heeft snijwerk, een bovenlicht en smeedijzeren roosters. Hierboven op de tweede bouwlaag een breed venster met twee tussenstijlen en bovenlichten. De twee rechtse traveeën hebben op elke bouwlaag een schuifvenster. Boven de linkse hiervan in het dak een staand ovalen zinken oeil de boeuf met versiering van palmet en lauwertakken. De afgesnoten hoek heeft een schuifvenster op de begane grond, een driezijdige stenen erker op de tweede bouwlaag rustend op consoles met aan de voorkant een breed venster met twee tussenstijlen en bovenlichten met in de zijkanten tweedelige vensters en op de zolderverdieping in het torendak een rechtgesloten venster met zinken zijvoluten en tympaanbekroning. De drie traveeën brede gevel in de Tuinstraat heeft een middenrisaliet met op de begane grond een eenvoudige zij- of dienstingang, die geflankeerd wordt door twee kleine vensters. Op de bordessen van het hierachter liggende trappenhuis bevinden zich twee T-vormige schuifvensters. De rechter travee heeft op elke bouwlaag eveneens T-vormige schuifvensters. De muuropeningen zijn getoogd. De linker travee komt qua afwerking en vensters overeen met die van de voorgevel en hoekafsnuiting. De achtergevel van vijf traveeën heeft T-vormige schuifvensters. De rechtse travee bevat op de begane grond dubbele tuindeuren met boven- en zijlichten. Naast de achterdeur een hardstenen gevelsteen met de namen van de zonen Vincent en Piet Bogaers. De gevels van het huis zijn gepleisterd. Ze hebben een hardstenen plint, fries en een kroonlijst. Rond de muuropeningen bevinden zich geprofileerde lijsten. De voorgevel, afsnuiting en eerste travee van de zijgevel heeft bovendien een rijke stucdecoratie met Neo-Classicistische en neo-barokke motieven met een hardstenen basement, cordonlijst en een bewerkt fries. De muuropeningen op de tweede bouwlaag zijn hier rechtgesloten; ze zijn gevat in een hoofdgestel dat bekroond wordt door een gebroken fronton. Alle andere muuropeningen in de gevels zijn getoogd.

Het interieur van het huis bevat op de begane grond een centrale hal. Aansluitend bevinden zich rondom de hoofdvertrekken rechts het trappenhuis naar de zolderverdieping en een naastgelegen eenvoudige diensttrap naar de tweede bouwlaag. De eikenhouten trappen met twee bordessen hebben kuipstukken rond het schalmgat en leuningen met gedraaide houten balusters en gesneden trappaal voorzien van acanthusbladeren. Voor de hal een vestibule. De hoofdvertrekken hebben bewerkte stucplafonds met lijst- en sierranden en drie bewerkte schoorsteenmantels zowel in hout als in marmer. Raam- en deurkozijnen zijn voorzien van architraven. In de deuren meerdere bossingpanelen. De hoofdvertrekken hebben portes-brisées. Naar de vestibule een glasdeur met zij- en bovenlichten. De vloerconstructie van de begane grond bestaat uit ijzeren I-profielen waartussen tongewelven zijn gemetseld. De afwerking in hal en vestibule is van geaderd wit marmer. In de kamers houten vloeren waarvan er verschillende zijn uitgevoerd als eiken parket. De twee linkerkamers hebben een eikenhouten lambrizering met snijwerk in de panelen. De gang naar de keuken heeft een witgetegelde lambrizering met blauw meanderende tegelranden. Het huis heeft meerdere kelders, waaronder een wijnkelder. De bovenlichten van de vensters in de hoofdbouw hebben glas-in-lood ramen met guirlandemotieven. In het bovenlicht van de oorspronkelijke achterdeur een glas-in-lood raam waarin het jaartal 1897 is verwerkt.

Waardering

Het herenhuis is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een sociaal-economische ontwikkeling, namelijk de aanleg van nieuwe stedenbouwkundige structuren in het kader van de bloei van de industriestad; het is van belang voor de typologische ontwikkeling van de fabrikantenwoning. Architectuurhistorisch is het waardevol vanwege de stijl, de ornamentiek en het materiaalgebruik. Het gebouw heeft ensemblewaarde als onderdeel van een groter geheel, dat cultuurhistorisch, architectuurhistorisch en stedenbouwkundig van nationaal belang is. Het gebouw is belangrijk vanwege de gaafheid van het ex- en interieur, en in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de stedelijke omgeving.