Inleiding.

KERKHOF gelegen achter de H. Lambertuskerk. De kerk is beschermd als rijksmonument. Complex van dertien graven op het kerkhof achter de kerk in het centrum van Veghel. Graven, calvarieberg en structuur van de begraafplaats worden beschermd. De padenstructuur zelf is ongewijzigd, de bestrating heeft in 1997 een grote onderhoudsbeurt gehad. Een zeshoekige kerkhofkapel van P.J.H. Cuypers is in de jaren vijftig van de 20ste eeuw gesloopt.

Omschrijving.

De begraafplaats is op een rechthoekig terrein, achter de kerk aangelegd. De begrenzing van het terrein bestaat uit gemetselde muren en beplanting. Aan de voorzijde van de begraafplaats, tussen de kerk en het aangrenzende pand (Deken van Mierstraat 8) staat een bakstenen muur. Hierin is een poort met een spitsboogdoorgang en wimberg met natuurstenen sluitsteen gezet. Het muurtje zelf heeft een natuurstenen afdekrand met bekroning. In de doorgang is een smeedijzeren hek geplaatst. In het verlengde van deze ingang ligt het hoofdpad. Dit pad doorsnijdt de begraafplaats en komt aan de achterzijde van de begraafplaats uit bij een cirkelvormig aangelegd pad (oorspronkelijk bevond zich hier een neogotische kerkhofkapel, als gevolg van oorlogsschade is deze in de jaren '50 van de 20ste eeuw gesloopt). Vervolgens maakt het pad een kleine knik en leidt tot de calvarieberg. Halverwege dit centrale pad is een dwarspad aangelegd. Direct aan de bovenbeschreven structuur bevinden zich de meest monumentale graven. Deze dateren van rond 1900. Tegen de calvarieberg, aan weerszijden van de dwarsas liggen de kindergraven. De achtergrens van het kerkhof is aan de rechterkant beplant met rode beuken. Op het kerkhof zelf staan veel coniferen.

Waardering.

Het complex is van algemeen belang vanwege cultuurhistorische waarden. Het is een bijzondere uitdrukking van een geestelijke ontwikkeling, namelijk de manifestatie van de katholieke graf- en devotiecultuur. Het kerkhof is van architectuurhistorisch en kunsthistorisch belang vanwege de ornamentiek en het materiaalgebruik. Het is van belang vanwege de ensemblewaarde, het is een belangrijk onderdeel van het katholieke complex van kerk, pastorie en voormalig klooster. Het is van belang voor het aanzien van de streek: de begraafplaats in Veghel is een goed voorbeeld van een katholieke begraafplaats als afspiegeling van de opbouw van de katholieke bevolking en de plaats van de elite daarin.