Kerkhof, Veghel
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Inleiding.
Derde GRAFMONUMENT rechtsom in de cirkel, op de hoek met de dwarsas. Het graf werd gesticht in 1887 voor mevrouw van den Bergh-van Sasse van Ysselt. De vormgeving vertoont kenmerken van het Neo-Classicisme.
Omschrijving.
Het grafmonument bestaat uit een lage rechthoekige hardstenen voet. Op de hoeken daarvan zijn zuilen geplaatst, hierin zijn aan de bovenkant ijzeren leeuwenkopjes aangebracht. Deze dienen ter bevestiging van een ijzeren ketting. Rechts en aan de achterkant is deze ketting nog aanwezig, links is ze gebroken en aan de voorkant verdwenen. De zuil rechts voor bevat in reliëf de naam van de steenhouwer: "N. GLAUDEMANS/ 'S BOSCH". Op de voet staat een grote hellende tombe. De beide zijkanten zijn voorzien van sculptuur in reliëf met vanitassymbolen zoals een omgekeerde toorts en zandloper, verder bloemenranken. Centraal in deze voorstelling een wapenschild met in cirkelvorm daaromheen de tekst: "ONZE SCHEIDING ZAL NIET LANG ZIJN". Op de kist een kruis rusten op een voetstuk in lessenaarvorm. Tegen de zijkanten een reliëf van een griffioen. De achterwand van de kist is voorzien van symbolen van geloof, hoop en liefde: in reliëf zijn een kruis, een anker en een brandend hart aangebracht. De voorkant van de kist is voorzien van een anker met klimop. Een witte plaquette ligt aan de rechterkant van de kist, op het plateau met opschrift: "HIER RUST/ ONZE LIEVE MOEDER/ MEVROUW/ JOHANNA MARIA V.THIEL/ WEDUWE V.D. HEER/ ANDREAS HUBERTUS/ SANDERS/ GEB. TE VEGHEL 5 APRIL 1851/ OVERL. ALHIER 25 DEC. 1936" Op het deksel van de kist zijn een schild en ovaal afgebeeld, aan de bovenzijde bijeen gehouden door een strik met tekst: "RUST-PLAATS". Op het schild de verweerde tekst: "... HEER/ VAN DEN BERGH/ GEB. .. MEI 1812/ ../ MOD. DOCTOR/ TE VEGHEL/ ../ ../ PRESIDENT DER SPAARBANK VEREENIGING/ .. JANUARI 1909/ RIP" In het ovaal: "MEVROUW/ ANNA MARIA/ SASSE/ ECHTGENOOTE VAN DEN/ WEL.ZEER GEL. HEER/ DOCTOR/ P. VAN DEN BERGH/ GEBOREN TE HEDEL/ 11 JUNI 1811 (?)/ EN OVERLEDEN TE VEGHEL/ JANUARI 1887 (?)/ RIP".
Waardering.
Het grafmonument is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van een geestelijke en culturele ontwikkeling, namelijk de manifestatie van de katholieke graf- en devotiecultuur. Het heeft kunsthistorische waarde wegens materiaalgebruik, ornamentiek en vormgeving. Het graf is van belang wegens de ensemblewaarde, het is een essentieel onderdeel van het geheel.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding.
KERKHOF gelegen achter de H. Lambertuskerk. De kerk is beschermd als rijksmonument. Complex van dertien graven op het kerkhof achter de kerk in het centrum van Veghel. Graven, calvarieberg en structuur van de begraafplaats worden beschermd. De padenstructuur zelf is ongewijzigd, de bestrating heeft in 1997 een grote onderhoudsbeurt gehad. Een zeshoekige kerkhofkapel van P.J.H. Cuypers is in de jaren vijftig van de 20ste eeuw gesloopt.
Omschrijving.
De begraafplaats is op een rechthoekig terrein, achter de kerk aangelegd. De begrenzing van het terrein bestaat uit gemetselde muren en beplanting. Aan de voorzijde van de begraafplaats, tussen de kerk en het aangrenzende pand (Deken van Mierstraat 8) staat een bakstenen muur. Hierin is een poort met een spitsboogdoorgang en wimberg met natuurstenen sluitsteen gezet. Het muurtje zelf heeft een natuurstenen afdekrand met bekroning. In de doorgang is een smeedijzeren hek geplaatst. In het verlengde van deze ingang ligt het hoofdpad. Dit pad doorsnijdt de begraafplaats en komt aan de achterzijde van de begraafplaats uit bij een cirkelvormig aangelegd pad (oorspronkelijk bevond zich hier een neogotische kerkhofkapel, als gevolg van oorlogsschade is deze in de jaren '50 van de 20ste eeuw gesloopt). Vervolgens maakt het pad een kleine knik en leidt tot de calvarieberg. Halverwege dit centrale pad is een dwarspad aangelegd. Direct aan de bovenbeschreven structuur bevinden zich de meest monumentale graven. Deze dateren van rond 1900. Tegen de calvarieberg, aan weerszijden van de dwarsas liggen de kindergraven. De achtergrens van het kerkhof is aan de rechterkant beplant met rode beuken. Op het kerkhof zelf staan veel coniferen.
Waardering.
Het complex is van algemeen belang vanwege cultuurhistorische waarden. Het is een bijzondere uitdrukking van een geestelijke ontwikkeling, namelijk de manifestatie van de katholieke graf- en devotiecultuur. Het kerkhof is van architectuurhistorisch en kunsthistorisch belang vanwege de ornamentiek en het materiaalgebruik. Het is van belang vanwege de ensemblewaarde, het is een belangrijk onderdeel van het katholieke complex van kerk, pastorie en voormalig klooster. Het is van belang voor het aanzien van de streek: de begraafplaats in Veghel is een goed voorbeeld van een katholieke begraafplaats als afspiegeling van de opbouw van de katholieke bevolking en de plaats van de elite daarin.
Eigenschappen
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Grafmonument | Uitvaartcentra en begraafplaatsen | Begraafplaats en -onderdelen | oorspronkelijke functie | Ja |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| – | – | – | – | Veghel | St. Lambertuskerk, Veghel, Veghel | – | Ja |
| Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
|---|---|---|---|---|
| – | G | 3512 | – | Veghel |
| Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
|---|---|---|---|
| 1887 | 1887 | Betreft graf V.d. Bergh-van Sasse van Ysselt | vervaardiging |
| Name | Beroep | Notitie |
|---|---|---|
| Glaudemans en Zn, N. ; Noord-Brabant | beeldhouwer / steenhouwer / schrijnwerker | – |