Omschrijving onderdeel I: BOERDERIJ

Inleiding

Het landgoed De Hoevens, al sinds de Middeleeuwen een pachthoeve van de abdij van Tongerlo, is in 1918 aangekocht door de gebroeders Blomjous uit Tilburg. In 1922 is aan een bestaande BOERDERIJ in Ambachtelijk-Traditionele stijl uit de 19de eeuw een JACHTKAMER aangebouwd, ontworpen in 1920 door de Tilburgse architect Jan van der Valk in een mengeling van Traditionalistische vormen en een regionale variant van de Amsterdamse School. De boerderij is rond 1990 ingrijpend gerestaureerd, de jachtkamer is ongewijzigd gebleven. Achter de boerderij bevinden zich een BAKHUIS en een KARSCHOP (onderdeel III resp. IV).

Omschrijving

Eenbeukige langgevelboerderij opgetrokken uit handgevormde en machinale baksteen en voorzien van een met oud-Hollandse pannen gedekt zadeldak. Tegen de boerderij bevindt zich de in een hoek van 45 graden geplaatste jachtkamer, opgetrokken uit machinale steen met een wolfsdak met riet gedekt. De boerderij heeft een woongedeelte in handgevormde baksteen, het bedrijfsgedeelte is rond 1900 in machinale steen vernieuwd. Het woonhuis heeft zesruits schuiframen met zandloperluiken. Het bedrijfsgedeelte heeft vierruits ramen onder segmenttogen die bij de verbouwing in de plaats zijn gekomen van betonnen ramen. De dubbele deuren van de grupstal zijn gehandhaafd. Kelder en opkamer zijn bewaard gebleven. De bekapping is vernieuwd. Inwendig de oude indeling van het woonhuis met een schouw met overhoekse schildpadtegels, de pomp en enkele oude paneeldeuren.

Het tegen het woongedeelte opgetrokken jachthuis telt één bouwlaag. De muren bestaan uit verzorgd metselwerk in machinale steen in Vlaams verband. Tegen de eindgevel bevindt zich een beglaasde erker met een vijfzijdig dak, visueel gericht op het lanenstelsel van het landgoed. Aan de linker zijgevel sluit een driezijdig gesloten erker aan, waarbinnen zich een haardpartij bevindt. Het dak wordt hier bekroond met een hoge achthoekige schoorsteen. Rondom de eindgevel bevindt zich een terras met een bakstenen borstwering en trap. In de rechter gevel bevinden zich twee ondiepe erkers. De overgang met de eindgevel van het boerderijgedeelte wordt gevormd door een haaks op de boerderij geplaatste entree met rieten wolfsdak. Driehoekige lateien en een trapeziumvormig spaarveld met de huisnaam in terracotta sierstenen in de gevel. De muuropeningen bestaan uit van zandloperluiken voorziene, een- twee- en driedelige raampartijen die zijn voorzien van glas-in-lood met kleurige randmotieven met onder meer maaltekens en zandlopermotieven. De voordeur is een paneeldeur met links en rechts eveneens decoratieve sierstroken in glas-in-lood. Rechts van deze deur twee kleine lichtopeningen met dezelfde siermotieven. Het entreeportaal heeft een vloer met mozaïektegels met ruitmotieven en muurwerk in schoon metselwerk. Deuren geven toegang tot het oospronkelijke toilet en de zoldertrap. In de oksel met de boerderij bevindt zich een kleine pantry met gepleisterde muren en een lambrisering met tegelrand uit de bouwtijd. De jachtkamer telt drie balkvakken en twee smallere eindvakken en heeft muren die deels bestaan uit schoon metselwerk en een plafond van met hout omtimmerde ijzeren moerbinten en kinderbinten. De erkers hebben donker houten betimmeringen. Links en rechts van de erker tegen de eindgevel bevinden zich twee overhoekse kasten met glas-in-lood deuren. De haardpartij bevindt zich in de erker tegen de lange zijgevel en wordt door een lagere, kwartcirkelvormige ijzeren balk, gedragen door twee ijzeren stijlen, van de kamer afgescheiden. Links en rechts van de driezijdig de kamer inspringende haard bevinden zich kastjes en zitbanken. De erker heeft een vloer met ruitmotieven in mozaïektegels.

Waardering

De boerderij met jachtkamer op het landgoed De Hoevens is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorische waarde als specimen van de ontwikkeling van de agrarische geschiedenis van Brabant vanaf de vroege middeleeuwen tot in de vroege 20ste eeuw; het is tevens van belang als voorbeeld van de jongste typologische ontwikkeling van de boerderij met herenkamer. Het heeft architectuurhistorische waarde vanwege de bouwgeschiedenis, die de ontwikkeling van boerderij tot jachthuis weerspiegelt; het is tevens van belang als voorbeeld van de vermenging van tradionalistische en regionale Amsterdamse Schoolmotieven in het werk van de Tilburgse architect J. van der Valk. Het heeft ensemblewaarden vanwege de samenhang tussen bebouwing en cultuurlandschap. Het is gaaf bewaard gebleven en als voorbeeld van de invloed van de industriële elite op de agrarische ontwikkeling betrekkelijk zeldzaam.