Leyenbroekerweg 105, Sittard
Inleiding
Voormalige Duitstalige kloosterschool, 1900, in traditionele stijl. Onderdeel en als zodanig de tweede uitbreiding van het klooster van de Missionarissen van het H.Hart te Leijenbroek. Deze schoolvleugel werd dwars tegen de noordelijke kopgevel van de kloostervleugel uit 1896 gebouwd, in oostelijke richting naar de Leijenbroekerweg. De tegen de zuidgevel aangebrachte brandtrap is UITGESLOTEN van bescherming.
Omschrijving
Kloosterschool met souterrainverdieping, drie BOUWLAGEN en zolderverdieping op een rechthoekige PLATTEGROND. Het geheel wordt gedekt door een samengesteld ZADEL- EN SCHILDDAK met muldenpannen. Bakgoten. Dakvensters en een schoorsteen met profielrand op het zuidelijke dakvlak, een schoorsteen boven de gevelhoek op het noordelijke dakvlak.
De kloosterschool is opgetrokken in baksteen, gemetseld in kruisverband, met gesneden voegen. Lichtrode profielbakstenen. Hardsteen, pleisterwerk.
De regelmatig ingedeelde ZUIDGEVEL telt vijf vensterassen over drie lagen. De gevel heeft een geprofileerde plint met rode bakstenen profiellijst en wordt horizontaal geleed door doorlopende hardstenen dorpellijsten. In de eerste en tweede bouwlaag zijn rechthoekige houten kruiskozijnen in spitsbooglijsten geplaatst, met siermetselwerk in de vulstukken. In de eerste as van de eerste laag bevindt zich een entreepartij, waarin de oorspronkelijke deur is vervangen door een rechthoekige houten deur van kleiner formaat. Boven deze deur een nieuwe strek. De oorspronkelijke spitsboogvormige bovenlichtlijst met hardstenen deurlatei, rechthoekig verticaal ingedeeld houten bovenlicht en siermetselwerk in het vulstuk is intact gebleven.
De derde bouwlaag is voorzien van rechthoekige verticaal ingedeelde houten vensters met horizontaal ingedeelde glaspanelen, in een segmentbooglijst met gepleisterde vulstukken. Vernieuwde strekbogen. Kroonlijst met muizetanddecoraties.
De WESTGEVEL en de OOSTGEVEL worden aan het oog onttrokken door de respectievelijk in 1913 aangebouwde 'Kaiserbau' en de kloosterkerk uit 1928.
De NOORDGEVEL is asymmetrisch ingedeeld. In de ten dele geprofileerde plint met rode profiellijst vijf in vorm variërende segmentboogvormige houten souterrainvensters, ten dele voorzien van traliewerk. De door hardstenen dorpellijsten horizontaal geaccentueerde gevelindeling wordt doorbroken door twee boven elkaar geplaatste reeksen met drie gekoppelde, horizontaal ingedeelde stalen spitsboogvensters met gekleurd glas. In de benedenreeks zijn de vensters ten dele dichtgemetseld.
In de overige vensterassen - twee ten westen en vier ten oosten van het trappenhuis - zijn in de eerste en de tweede bouwlaag rechthoekige houten kruiskozijnen met horizontaal ingedeeld glaspaneel geplaatst. Deze vensters liggen enigszins verdiept in een spitsboogvormige lijst met rollagen en vlechtingen in de vulstukken. In de derde laag rechthoekige, verticaal ingedeeld houten vensters met een horizontaal ingedeeld glaspaneel. Deze vensters hebben een segmentboogvormige lijst met gepleisterd vulstuk. De eerste vensteras aan de oostzijde wordt in de eerste laag aan het oog onttrokken door de verbindingsgang tussen de Duitstalige school en de sacristie van de kloosterkerk.
Het INTERIEUR van de kloosterschool, vrijwel geheel bestaand uit klaslokalen, is aangepast.
Waardering
De kloostervleugel van de voormalige Duitstalige school vertegenwoordigt algemeen belang en is van cultuurhistorische waarde als uitdrukking van een culturele, geestelijke en typologische ontwikkeling. De architectuurhistorische waarden worden bepaald door de bouwstijl, de esthetische kwaliteit en de ornamentiek. De kloosterschool is een essentieel onderdeel van het H.Hartklooster, dat vanwege de situering verbonden is met de ontwikkeling van het oude gehucht Leijenbroek en het buitengebied van Sittard. Het gebouw is van redelijke betekenis voor het aanzien van de gemeente Sittard. De kloosterschool beschikt voor wat betreft het exterieur over een redelijk tot hoge mate van architectonische gaafheid en is van belang in relatie tot de visuele gaafheid van de bebouwde omgeving. Bovendien beschikt de kloosterschool in regionaal perspectief over enige architectuurhistorische en met name over een hoge cultuurhistorische zeldzaamheidswaarde.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Voormalig KLOOSTERCOMPLEX van de Missionarissen van het H.Hart, omvattend zes aaneengesloten bouwdelen uit de periode 1889-1928. Dit kloostercomplex is een van oorsprong Frans Kulturkampf-klooster van de in 1878 door Joannes Dehon opgerichte congregatie van het H.Hart. Sedert 1883 was de congregatie gevestigd in kasteel Watersleyde, vanaf 1889 in een eigen, nieuw kloostergebouw aan de Leijenbroekerweg. In 1897 werd het noviciaat/juvenaat omgevormd tot een Duitstalige school voor Duitse leerlingen. De kloosterkerk kwam in 1950 in gebruik als parochiekerk.
De complexbescherming omvat het neo-gotische, carrévormige kloostergebouw met Andreaskapel uit 1889, gesitueerd aan de Leijenbroekerweg; de aangebouwde kloostervleugel uit 1896, enigszins terugliggend ten opzichte van en parallel aan de Leijenbroekerweg; de vleugel voor de Duitstalige school, 1900, dwars op de kloostervleugel van 1896; de vleugel parallel aan de Leijenbroekerweg, ca. 1910, tegen de noordgevel van het bouwdeel uit 1889 en parallel aan de vleugel uit 1896; de vleugel voor studentenhuisvesting, genaamd de 'Kaiserbau' uit 1913, in het verlengde achter de Duitse school van 1900; de expressionistische kloosterkerk met sacristie en een kleine kloostervleugel van architect Jos. Wielders te Sittard, 1928. Laatstgenoemd bouwdeel is gesitueerd parallel aan de Leijenbroekerweg, sluit aan op de Duitse school uit 1900 en de kloostervleugel uit ca. 1910. Door de bouw van deze kerk ontstond er een tweede binnenhof tussen de kloostervleugels uit 1896 en ca. 1910, de Duitse school uit 1900 en de kloosterkerk uit 1928.
Het kloostercomplex van de Missionarissen van het H.Hart bevindt zich op een groot deel van een in hoofdvorm rechthoekig terrein, dat wordt omsloten door de Leijenbroekerweg, de Bernhardlaan, de Vijverweg en de Broekstraat. UITGESLOTEN van bescherming zijn het restant van de oude schuur (XIXB), het transformatorhuisje en het restant van de oude kloostermuur aan de zuidzijde van het klooster; de dwarsvleugel uit 1927 met de later toegevoegde entreepartij, gebouwd tegen de west- en zuidwestgevel van het oudste kloosterdeel uit 1889; de aanbouwen aan de west- en zuidgevel van de kloostervleugel uit 1896; de bakstenen scheidingsmuur tegen de westzijde van de kloosterkerk; de school op de hoek van Leijenbroekerweg en Bernhardlaan (1960); de pastorie met verbinding naar de sacristie (1963); de woongebouwen met bejaardenwoningen aan de Vijverweg (1971); het gebouw van de Districtsvereniging Het Groene Kruis Westelijke Mijnstreek (1972); het Dienstencentrum voor bejaarden (1975).
Waardering
Het kloostercomplex Leijenbroek is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een geestelijke ontwikkeling en is als Kulturkampf-klooster een bijzondere uitdrukking van een historisch-politieke en typologische ontwikkeling en vertegenwoordigt algemeen belang. De architectuurhistorische waarden worden bepaald door de variÙteit in toegepaste bouwstijlen, de betrokkenheid van architect Wielders uit Sittard en de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van de diverse bouwdelen. Het kloostercomplex is vanwege de situering verbonden met de ontwikkeling en uitbreiding van de stad en is van bijzondere betekenis voor het aanzien van de stad. Het kloostercomplex beschikt over een hoge mate van architectonische gaafheid, is van belang vanwege de hoogwaardige architectonische kwaliteit van de samenstellende onderdelen en is van belang in relatie tot de visuele gaafheid van de bebouwde omgeving. Bovendien beschikt het kloostercomplex over een redelijk tot grote architectuurhistorische en typologische zeldzaamheid. Het kloostercomplex Leijenbroek vertegenwoordigt algemeen belang vanwege het geheel van voornoemde waarden.
Eigenschappen
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Schoolgebouw | Cultuur, gezondheid en wetenschap | Onderwijs en wetenschap | oorspronkelijke functie | Ja |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Leyenbroekerweg | 105 | A | 6132 CD | Sittard | – | – | Ja |
| Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
|---|---|---|---|---|
| – | G | 2703 | – | Sittard |
| Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
|---|---|---|---|
| 1900 | 1900 | – | vervaardiging |