Rijksweg Zuid 10, Sittard
Inleiding
Vrijstaand herenhuis in een door het Eclecticisme beïnvloede traditionele stijl, 1908. Gesitueerd in de lineaire bebouwing van de Rijksweg Zuid.
Het pand werd gerestaureerd in 1992. Het koetshuis van één bouwlaag onder plat, oorspronkelijk uitgebouwd aan de rechterzijgevel, is in 1994 gesloopt vanwege de realisatie van hoogbouw op het naburige perceel.
De aan de achtergevel gebouwde veranda is UITGESLOTEN van bescherming.
Omschrijving
Voornaam vrijstaand herenhuis met rechthoekige PLATTEGROND, gelegen evenwijdig aan de straatrichting. Het pand heeft een souterrainverdieping, twee BOUWLAGEN en een zolderverdieping onder een gewelfd SCHILDDAK met kruispannen en twee nokschoorstenen. Leien op de nokvorsten. De voorgevel is opgetrokken in rode verblendsteen, de zijgevels in rode baksteen en de achtergevel in grauwbruine baksteen met gele bakstenen speklagen en rood-gele bakstenen vensterstrekken. Alle gevels zijn gemetseld in kruisverband en opnieuw gevoegd. Geprofileerde gepleisterde plinten, gestucte venster- en deurlijsten met diamantkoppen in de sluitstenen, gestucte kroonlijsten met bloktanddecoraties, gestucte bakgootconsoles. Smeedijzeren galerijkolommen. Alle voorgevelvensters hebben recente glas-in-lood bovenlichten en voorzetramen.
Symmetrisch ingedeelde VOORGEVEL met vijf vensterassen over twee bouwlagen. Geprofileerde gepleisterde plint, in de eerste en vijfde as voorzien van een segmentboogvormig verticaal ingedeeld houten souterrainvenster. Vóór de plint in de tweede, derde en vierde as een gepleisterd bakstenen bordes met traptreden. Centraal in de eerste laag een segmentboogvormige dubbele houten paneeldeur met smeedrooster in bladmotieven, geplaatst in een stuclijst met diamantkop. Aan weerszijden van de entree twee segmentboogvormige houten T-vensters in een gestucte lijst. De paneeldeur en de direct naastliggende vensters bevinden zich onder een houten luifel, die wordt gedragen door vier op het bordes geplaatste gietijzeren ranke zuilen op hardstenen voet. De tweede laag heeft een gelijke opbouw met een centrale balkondeur. Dit balkon heeft een deels houten balustrade, waarin smeedijzeren spijlen. De gevel wordt aan weerszijden beëindigd door hoeklisenen met stuc, in imitatie-rustica. De gevel eindigt met een kroonlijst met bloktanddecoraties, onderbroken door figuratief gestucte bakgootconsoles.
De symmetrisch ingedeelde linker ZIJGEVEL heeft in de tweede bouwlaag een centraal geplaatst segmentboogvormig houten T-venster, met een strek en een kunststenen dorpel. Geprofileerde gepleisterde plint, hoeklisenen, kroonlijst met bloktanddecoraties.
De rechter ZIJGEVEL heeft tussen de eerste en tweede laag een centraal geplaatste segmentboogvormige houten deur met bovenlicht, waarlangs oorspronkelijk het plat boven het koetshuis toegankelijk was. Geprofileerde plint, hoeklisenen, kroonlijst met bloktanddecoraties.
De ACHTERGEVEL, voorzien van gele bakstenen speklagen en rood-gele bakstenen strekken, wordt in de eerste laag grotendeels aan het oog onttrokken door de aangebouwde veranda met schuifpui onder lessenaarsdak. De oorspronkelijke achtergevel is binnen de omtrekken van de op het achtergevelbordes gebouwde veranda gepleisterd. De indeling van de gevel is niettemin intact gebleven: een reeks van vier rechthoekige houten tuindeuren met negenruits roedeverdeling, omzoomd door geslepen glas in elk van de vier glaspanelen; midden in de achtergevel een rechthoekige houten deur met vierruits glas-in-lood vensterpaneel; een segmentboogvormig houten T-venster. Links naast de veranda nog een soortgelijk venster.
De tweede laag heeft links en rechts van de middenas twee segmentboogvormige houten T-vensters, waartussen boven de tweede bouwlaag een rond kruisvenster en tussen de eerste en tweede laag een segmentboogvormig venster met verticale roede. De voortuin wordt omgeven door drie bakstenen HEKPIJLERS, waarvan twee met vaasbekroning, waartussen een ijzeren hekwerk. De pijlers zijn voorzien van een gepleisterde voet. De hekwerken rusten op gepleisterde bakstenen basementen. In het waardevolle INTERIEUR is de indeling vrijwel ongewijzigd bewaard gebleven. Deze indeling kenmerkt zich op beide lagen door een centrale gang, waarop aan beide zijden de vertrekken uitkomen. Kamers-en-suite. Halverwege de centrale gang in de eerste laag is het trappenhuis geplaatst; in de tweede laag de voormalige gangverbinding naar het plat boven het in 1994 gesloopte koetshuis.
Waardering
Het herenhuis vertegenwoordigt een algemeen belang vanwege het geheel van navolgende kwaliteiten. Het herenhuis is van cultuurhistorische waarde als uitdrukking van een typologische ontwikkeling: de huisvesting van maatschappelijk vooraanstaanden in het begin van de twintigste eeuw. De architectuurhistorische waarden van het herenhuis worden bepaald door de bouwstijl, de hoogwaardige esthetische kwaliteit, het materiaalgebruik, de ornamentiek en de samenhang tussen exterieur en interieur. Het herenhuis is vanwege de situering ten zeerste verbonden met de ontwikkeling en uitbreiding van Sittard in het eerste kwart van de twintigste eeuw, is van bijzondere betekenis voor het aanzien van de stad en heeft een historisch-ruimtelijke relatie met de ontwikkeling van de lineaire bebouwingsstructuur langs de Rijksweg Zuid. Het pand is, ook na de sloop van het koetshuis, in hoofdvorm en wat betreft de indeling van het interieur nagenoeg volledig bewaard gebleven. Het herenhuis is van belang in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de bebouwde omgeving. Bovendien beschikt het huis over een redelijke architectuurhistorische en typologische zeldzaamheidswaarde.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Woonhuis | Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Rijksweg Zuid | 10 | – | 6131 AN | Sittard | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | – | Herenhuis |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | D | 7367 | – | Sittard |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1908 | 1908 | – | vervaardiging |