Oosterstraat 26, Scheemda
Omschrijving
Oldambtster VILLABOERDERIJ bestaande uit een VOORHUIS (1865, Eclectische stijl) en SCHUUR (1836). Het deels één, deels twee verdiepingen hoge, deels onderkelderde VOORHUIS op nagenoeg rechthoekige plattegrond heeft gepleisterde gevels met blokmotieven op een donker gepleisterd trasraam en wordt gedekt door een samengesteld zadeldak waarop niet-originele verbeterde zwarte Hollandse pannen (oorspronkelijk leidekking); drie achthoekige gepleisterde nokschoorstenen met kap; strakke houten windveren, aan de voorzijde decoratieve houten windveren; houten gootlijst. De gevels worden geleed door getoogde H-vensters met in de bovenlichten geschilderd glas-in-lood onder een gepleisterde wenkbrauwboog; aan de voorzijde gepleisterde hoekpilasters.
In het twee bouwlagen hoge middenrisaliet van de voorgevel (zuidzijde), dat wordt omlijst met pilasters, op de begane grond twee H-vensters met aan weerszijden dubbele pilasters en aan de onderzijde een verdiept vlak. Op de verdieping een balkon met ijzeren balustrade ondersteund door consoles; twee dubbele houten balkondeuren waarin glas met getoogd tweeruits bovenlicht. In de top een driehoekig vlak waarin een rond gepleisterd vlak. In de zijgevels van het middenrisaliet twee H-vensters. In zowel het terugspringende één bouwlaag hoge linker als rechter geveldeel twee getoogde H-vensters.
In de risalerende topgevel rechts in de westgevel een houten paneeldeur met vierruits venster en getoogd bovenlicht met gietijzeren levensboom waarvoor een stoep; aan de rechterzijde twee H-vensters waaronder twee getoogde tweeruits keldervensters. In de top een driehoekig vlak waarin een rond venster. In de topgevel links in de westgevel een H-venster en een niet-origineel tweedelig venster waarboven twee H-vensters met tweeruits bovenlicht en in de top een rond gepleisterd vlak.
In de topgevel aan de achterzijde (noordgevel) een niet-origineel venster en een halfrond venster met decoratieve ijzeren roedenverdeling. De schuur is tegen de achtergevel aangebouwd.
In de topgevel in de oostgevel twee getoogde H-vensters en een houten paneeldeur met vierruits venster en getoogd bovenlicht met gietijzeren levensboom waarvoor een stoep. In de top in een driehoekig vlak een rond venster met decoratieve ijzeren roedenverdeling. Aan de rechterzijde van de topgevel, in het terugliggende twee bouwlagen hoge volume, een getoogd liggend tweeruits venster.
De SCHUUR is opgetrokken in rode baksteen en wordt gedekt door een wolfdak waarop oranje Hollandse pannen; strakke houten windveren; houten makelaar; niet-originele goten; muurankers.
In de westgevel twee H-vensters onder strek en een niet-originele deur met tweeruits bovenlicht onder strek. Aan de voorzijde van de krimp, die deels opnieuw is opgemetseld, zes getoogde tweeruits vensters en een niet-origineel getoogd zesruits venster. Aan de rechterzijde van de krimp een niet-origineel vierkant venster.
In de achtergevel (noordzijde), die deels opnieuw is opgemetseld, niet-originele schuurdeuren en ramen.
In de eerste krimp van de oostgevel niet-originele schuurdeuren; oostgevel in totaal twee krimpen.
In het INTERIEUR zijn ondermeer van belang: de houten paneeldeuren met omlijsting, de houten blinden, de decoratieve stucplafonds, in de hal de gekleurde granito vloer, de houten trap met houten leuning, het marmeren blad rustend op consoles, de getoogde doorgang, in de centraal gelegen kamer de geaderde marmeren schouw waarboven gestucte pilasters en een symmetrische bloemvormige decoratie, de houten vensterbanken, in de kamer gelegen aan de oostzijde de in- en uitzwenkende houten vensterbanken rustend op consoles, de zwartmarmeren schouw waarboven ranke gestucte pilasters en een decoratie met florale motieven, in de kamer gelegen aan de westzijde de houten schouw, in de kamer gelegen aan de achterzijde (omstreeks 1900) de decoratieve houten schouw waarboven ranke gestucte pilasters, de in- en uitzwenkende houten vensterbanken, op zolder de beschoten kap.
Waardering
Oldambtster villaboerderij van algemeen belang vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarde:
- als voorbeeld van een villaboerderij uit 1865 met oudere schuur in de provincie Groningen in een Eclectische stijl
- vanwege de opvallende vormgeving en detaillering van het voorhuis
- vanwege de redelijk hoge mate van gaafheid van zowel het exterieur als delen van het interieur
- vanwege de monumentale en beeldbepalende ligging aan de Oosterstraat
- vanwege de functionele en ruimtelijk-visuele relatie met het tegenovergelegen koetshuis.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
COMPLEX bestaande uit een Oldambtster VILLABOERDERIJ en KOETSHUIS met ingebouwde dienstwoning en stallen. Het voorhuis van de villaboerderij is gebouwd in 1865 in opdracht van G.P. ter Haseborg door architect E.D. van der Voort uit Winschoten in een Eclectische stijl. De schuur is ouder en stamt uit 1836. De achtergevel van de schuur is deels opnieuw opgemetseld, tevens zijn er nieuwe ramen en deuren in geplaatst. Het perceel wordt van de openbare weg gescheiden door een eenvoudig uit omstreeks 1865 stammend ijzeren HEK van de Groninger IJzer- en Metaalgieterij; een beweegbaar deel aan de linkerzijde verschaft toegang tot de entree. De oprijlaan, gelegen aan de rechterzijde, wordt gemarkeerd door twee uit omstreeks 1865 stammende aangesmeerde rechthoekige HEKPIJLERS; de ontbrekende openslaande delen zijn door de eigenaar bewaard.
Het tegenoverliggende koetshuis, gelegen op de hoek van de Oosterstraat en Laan 1509, is gebouwd in 1875 in opdracht van G.P. Ter Haseborg in een Ambachtelijk-traditionele stijl met in de voorgevel Neo-Classicistische elementen. Het interieur is in de loop der tijd geheel gewijzigd. Tevens is in de achtergevel een nieuwe schuifpui gezet en is deels op het achterhuis een nieuwe kap geplaatst.
Het complex is beeldbepalend gelegen aan de Oosterstraat.
Waardering
Villaboerderij met hek en hekpijlers en tegenovergelegen koetshuis met ingebouwde dienstwoning en stallen van algemeen belang vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarde:
- als voorbeeld van een villaboerderij met oudere schuur en koetshuis uit het derde kwart van de negentiende eeuw in de provincie Groningen
- vanwege de opvallende vormgeving en detaillering van het complex
- vanwege de redelijk hoge mate van gaafheid van het complex
- vanwege de beeldbepalende ligging aan de Oosterstraat.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Boerderij(M1) | Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Oosterstraat | 26 | – | 9679 KM | Scheemda | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | – | Villaboerderij |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | M | 430 | – | Scheemda |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1836 | 1836 | schuur | vervaardiging |
1865 | 1865 | voorhuis | verbouwing |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Haseborg, G.P. ter ; Groningen II | opdrachtgever | – |
Voort, E.D. van der ; Groningen II | architect / bouwkundige / constructeur | – |