Oudezijl 1, Bad Nieuweschans
Omschrijving
De één verdieping hoge LOCOMOTIEVENLOODS (Ambachtelijk-traditionele stijl, 1877) op halfronde plattegrond bestaat uit twaalf segmenten opgetrokken in bruine baksteen op een hardstenen trasraam. Elk segment wordt gedekt door een zadeldak waarop donkere en niet-originele oranje pannen; houten gootlijst; strakke houten windveren; twee gemetselde schoorstenen. De gevels worden geleed door getoogde staande vensters met ijzeren roedenverdeling onder segmentboog met hardstenen onderdorpel; gemetselde hoekpilasters.
Aan de voorzijde (zuidgevel) twaalf topgevels, in elk een uitgespaard gevelveld onder keperboog afgezet met een rollaag. In tien topgevels verhoogde opgeklampte dubbele houten deuren waarachter de oorspronkelijke segmentbogen met sluitsteen. In de uitgespaarde gevelvelden van de meest linker en rechter topgevel nieuw metselwerk.
In de westgevel vier rechthoekige uitgespaarde gevelvelden. In de twee centrale gevelvelden een staand getoogd venster. In het linker gevelveld een dichtgemetseld getoogd venster en een niet-originele deur. In het rechter gevelveld een niet-origineel venster.
Aan de achterzijde (noordgevel) twaalf topgevels, in elk een uitgespaard gevelveld onder keperboog afgezet met een rollaag. In elk gevelveld twee staande getoogde vensters, waarvan enkele zijn dichtgemetseld.
In de oostgevel vier rechthoekige uitgespaarde gevelvelden. In drie gevelvelden een staand getoogd venster waarvoor niet-origineel beschot. In het rechter gevelveld een dichtgemetselde deur (oorspronkelijk opgeklampte houten deur met getoogd tienruits bovenlicht).
In het INTERIEUR zijn ondermeer van belang: de houten kapspanten, gedragen door zeshoekige gietijzeren kolommen.
Waardering
Locomotievenloods van algemeen belang vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarde:
- als voorbeeld van een locomotievenloods uit 1877 in de provincie Groningen
- vanwege de opvallende vormgeving
- vanwege de redelijk hoge mate van gaafheid van zowel exterieur als delen van het interieur
- vanwege de opvallende ligging in een industrieel gebied ten noorden van de oude vesting
- vanwege de uniciteitswaarde en typologische zeldzaamheidswaarde van dit type gebouw in de provincie Groningen
- als herinnering aan de ontwikkeling van de spoorwegen en het industriële verleden van dit gebied
- vanwege de ruimtelijk-visuele relatie met het bedieningsgebouwtje
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Spoorwegcomplex bestaande uit een LOCOMOTIEVENLOODS en een BEDIENINGSGEBOUWTJE behorende bij een spoorbrug (die wegens te geringe ouderdom niet voor bescherming in aanmerking komt). De locomotievenloods werd in 1877 in gebruik genomen voor het baanvak Nieuweschans-Oldenburg en was gebouwd in opdracht van Staatsspoorwegen in een Ambachtelijk-traditionele stijl. Tot 1935 heeft het pand dienst gedaan als stalling voor stoomlocomotieven. Het gebouw is opgetrokken op een halfronde plattegrond en bestaat uit twaalf segmenten. De deuren zijn verhoogd omdat het formaat van de locomotieven in de loop der jaren toenam. Bijzonder in het interieur zijn de houten kapspanten die worden gedragen door fraai vormgegeven zeshoekige gietijzeren kolommen. Voor de remise lag vroeger een draaischijf. Vanaf deze schijf liepen negen sporen naar de loods.
Voor de loods ligt het spoor met spoorbrug, die stamt uit omstreeks 1930. De brug is gelegen over de Westerwoldsche Aa. Omdat de brug na de oorlog is vernieuwd komt deze niet voor bescherming van rijkswege in aanmerking. Het bijbehorende bedieningsgebouwtje is opgetrokken in een Interbellum architectuur en stamt uit omstreeks 1930.
Het complex bevindt zich aan de noordzijde van de Westerwoldsche Aa. De remise ligt aan de noordkant van het spoor en het bedieningshuisje aan de zuidkant. Het complex is gelegen ten noorden van de voormalige vesting, in een gebied dat nog steeds een beeld geeft van de industrialisering van Nieuweschans door de komst van het spoor en de slechting van de wallen. In dit gebied ligt ook de eveneens beschermde graansilo uit omstreeks 1946 van de gebroeders Watermann.
Waardering
Locomotievenloods en bedieningsgebouwtje van algemeen belang vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarde:
- als voorbeeld van een spoorwegcomplex uit het vierde kwart van de negentiende en twee kwart van de twintigste eeuw in de provincie Groningen
- vanwege de opvallende vormgeving van het complex
- vanwege de redelijk hoge mate van gaafheid van het complex
- vanwege de functionele en ruimtelijk-visuele relatie tussen de complexonderdelen
- vanwege de opvallende ligging in een industrieel gebied ten noorden van de oude vesting
- vanwege de uniciteitswaarde en typologische zeldzaamheidswaarde van dit type complex in de provincie Groningen
- als herinnering aan de ontwikkeling van de spoorwegen en het industriële verleden van dit gebied
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Locomotievenremise | Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen | Opslag | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Oudezijl | 1 | – | 9693 PA | Bad Nieuweschans | – | – | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | C | 2354 | – | Nieuweschans |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1877 | 1877 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Staatsspoorwegen ; Groningen II | opdrachtgever | – |