Inleiding

Het COMPLEX van de ROOMS KATHOLIEKE BEGRAAFPLAATS in KRANENBURG bestaat uit de volgende beschermde onderdelen:

1. Het BEGRAAFPLAATSHEK en de gietijzeren ENGELENBEELDEN

2. De GRAFKAPEL van de familie Van Dorth tot Medler

3. De groep van zeven GRAFMONUMENTEN van de familie Van Dorth tot Medler

De BEGRAAFPLAATS werd gesticht door R.E. baron van Dorth tot Medler en zijn echtgenote barones van Hövell tot Westerflier. Na hun overlijden in resp. 1847 en 1838 werden zij op hun begraafplaats bijgezet. Later werden hier ook vier van hun tien kinderen begraven, waaronder hun dochter Josephine Barones van Dorth tot Medler en haar broer Theodoor, stichters van de neogotische kerk St. Antonius (1856-1867) en de pastorie (1868) in Kranenburg. Kerk en pastorie zijn gebouwd naar ontwerp van P.J.H. Cuypers.

De begraafplaats is gesticht tussen 1829 en 1834. De neogotische grafkapel dateert van 1865. Het hek en de neobarokke engelenbeelden zijn vermoedelijk eveneens in het derde kwart van de 19de eeuw opgericht.

De begraafplaats maakt deel uit van een Rooms Katholiek ensemble in Kranenburg, dat vanaf de 17de eeuw het centrum van de katholieke eredienst van de parochie Vorden vormde. De katholieke gelovigen van Vorden kerkten eerst in een kapel op het Medler en later in de schuurkerk op den Kranenberg', waarvan later de naam Kranenburg is afgeleid. Het ensemble, dat voor een deel is opgericht op initiatief van en met grote financiële steun van de familie Van Dorth tot Medler, bestaat achtereenvolgens uit een school met hoofdonderwijzers- en onderwijzerswoning (1881), een Franciscanerklooster (1902), een kerk en een pastorie met processiepark. Deze gebouwen liggen naast elkaar gerangschikt aan de noordzijde van de doorgaande Ruurloseweg, de ca. 1832 verharde straatweg van Zutphen naar Winterswijk. De begraafplaats ligt als enige aan de zuidzijde in een zijstraat van de Ruurloseweg, de Eikenlaan, enigszins verscholen in het groen.

De begraafplaats is gelegen op een vierkant terrein dat rondom wordt begrensd door een beukenhaag en een gracht. Vanaf de Eikenlaan leidt een recent bestraat pad naar de enige toegang. Via een stenen bruggetje over de sloot en een gietijzeren poort midden op de brug, wordt de begraafplaats betreden. Achter het hek staan aan het einde van de brug links en rechts gietijzeren beelden van bazuin-engelen op natuurstenen sokkels. In de as van het toegangshek bevindt zich achter op de begraafplaats de neogotische grafkapel. Rechts op de begraafplaats bevindt zich een groepje van zeven graftekens van de familie Van Dorth tot Medler. Links bevindt zich een groepje van vier graftekens van andere adellijke families uit de buurt. De overige graftekens dateren van na 1940. In het midden van de begraafplaats is later een cirkelvormig door buxushaagjes begrensd grafperk met een gedenkteken aangelegd voor de graven van de paters Franciscanen van het nabij gelegen klooster. Rechts achter op de begraafplaats bevindt zich een eenvoudig baarhuisje. Verspreid over de begraafplaats staan een aantal oude bomen zoals een treurwilg, een treurberk, een treurbeuk, een afgeknotte beuk en een aantal coniferen. De aanleg, het baarhuisje en de graftekens vallen, afgezien van het groepje van zeven rechts op de begraafplaats, niet onder de bescherming van rijkswege.

Waardering

BEGRAAFPLAATSCOMPLEX, bestaande uit een BEGRAAFPLAATSHEK en twee ENGELENBEELDEN, een GRAFKAPEL van de familie VAN DORTH TOT MEDLER en een groep van zeven GRAFMONUMENTEN van de familie VAN DORTH TOT MEDLER.

Van algemeen architectuur- en cultuurhistorisch belang:

- Vanwege de architectonische kwaliteit van de bebouwing;

- Vanwege de funerair-historische en genealogische waarde van de graftekens (op lokaal/regionaal niveau);

- Vanwege het kenmerkende 19de-eeuwse karakter van de graftekens en het toegangshek;

- Als herinnering aan de familie Van Dorth tot Medler, stichters van de begraafplaats en van de R.K. kerk, pastorie en school met onderwijzerswoningen in Kranenburg.