Inleiding

COMPLEX 'De Zwaluwenberg', bestaande uit een VILLA, een voormalige CONCIERGEWONING en een TUIN. Het complex is gelegen aan de oostzijde van de Utrechtseweg op een heuvel, genaamd de Zwaluwenberg. De villa is ver van de weg af gelegen en noord-zuid georiënteerd. Een oprijlaan, aan de straatzijde geflankeerd door bakstenen pijlers, bekroond door natuurstenen afdekstenen met bol en de uitgehouwen naam 'Zwaluwenberg', leidt tot de hoofdingang in de noordgevel van de villa. De voormalige conciërgewoning staat aan de Utrechtseweg, ten noorden van de oprijlaan en is schuin ten opzichte van de weg gesitueerd. De tuin strekt zich uit aan de oost- zuid- en westzijde van de villa met een détail aan de noordzijde, tegenover de hoofdingang, omgeven door een grasveld, temidden van rijke bebossing. Aan de zuidoost- en zuidzijde loopt de heuvel steil af. De villa werd in 1914-1916 gebouwd in de Engelse landhuisstijl naar het ontwerp van F. Kuipers in opdracht van Jhr. de Pesters. De voormalige congiërgewoning werd waarschijnlijk eveneens in 1914 door F. Kuipers ontworpen in de Engelse landhuisstijl. De tuin werd ontworpen in de decoratieve tuinstijl door B.C. van den Steenhoven.

Omschrijving

Het complex 'De Zwaluwenberg' bestaat uit drie afzonderlijk te beschermen complexonderdelen: een villa, een voormalige conciërgewoning en een tuin.

De villa, opgetrokken op rechthoekige plattegrond met risalerende topgevels aan de noord- en zuidzijde en aanbouw aan de westzijde, heeft een kelder, begane grond, verdieping en zolderverdieping onder afgeknot schilddak met de noklijn oost-west gericht met haaks daarop geplaatst zadeldak aan de oostzijde en aangekapte zadeldaken die de topgevels afsluiten. De gevels zijn opgetrokken in rode baksteen met veelvuldig gebruik van natuursteen, onder meer rond de gevelopeningen en de traptreden. De dakvlakken zijn gedekt met rode leien. De geprofileerde houten gootlijst rust op hoekige consoles. De enorme geprofileerde schoorstenen, in rode baksteen opgetrokken, bevinden zich aan de noord-, oost-, zuid- en westzijde. De vensters bevatten glas-in-loodramen.

De voormalige conciërgewoning, opgetrokken op een L-vormige plattegrond met aanbouw ter hoogte van een bouwlaag aan de zuidoostzijde, bestaande uit twee bouwlagen en een zolderverdieping onder mansardedak bedekt met zwarte leien. De gevels zijn wit gepleisterd, de gevelopeningen worden omlijst door natuursteen.

De in decoratieve tuinstijl aangelegde tuin bevat onder meer een geometrisch padenstelsel, grasvelden, zichtassen naar het midden van de achtergevel en naar de velden aan de zuidzijde van de heuvel, geometrische patronen, een kruidentuin aan de zuidwestzijde, een verdiept aangelegd gedeelte aan de oostzijde en in rode baksteen uitgevoerde architectonische elementen zoals terrassen, banken, paviljoens en een duiventil.

Waardering

Het complex 'De Zwaluwenberg' is van algemeen belang wegens cultuur- en architectuurhistorische waarde als gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een villa en voormalige congiërgewoning in Engelse landhuisstijl naar het ontwerp van F. Kuipers met een decoratieve tuin, gebouwd en aangelegd te midden van bebossing in het eerste kwart van de twintigste eeuw op een heuvel, de 'Zwaluwenberg'.