Inleiding

Voormalig KOETSHUIS met inpandige KOETSIERSWONING, gebouwd in 1898 in Chalet-stijl naar het ontwerp van A. Salm in opdracht van G. van Mesdag als onderdeel van het landgoed 'Quatre Bras' en gesitueerd aan de noordzijde van de 's-Gravelandseweg.

Omschrijving

Het koetshuis is opgetrokken op een plattegrond in de vorm van een Grieks kruis met aanbouw in de zuidoost- en zuidwesthoek en bevat twee bouwlagen en een zolderverdieping onder in elkaar grijpende zadeldaken, bedekt met rode tuiles du Nord. Het pand is opgetrokken in horizontale grenen delen met groef en veer op een plint van klinkers met een rol van geglazuurde baksteen en rijkelijk van gesneden decoraties voorzien. Het dak steekt ver over en rust op grote gesneden houten schoren waardoor de balkons worden overdekt. Aan de westzijde bevindt zich een torentje, bedekt met rode sierpannen. De hoeken van de gevels, waar de delen overhoeks halfhout gekeept zijn, worden geaccentueerd door gesneden poten van de schoren die langs de gevel doorlopen. Alle recht afgesloten vensters en deuren (behalve die in 1954 zijn aangebracht) worden omgeven door gesneden decoraties, waaronder kroonlijsten, wangen en segmentbogen, terwijl vrijwel alle ramen een roedenverdeling hebben. In het gevelvlak is een rijk gedecoreerde houten band aangebracht ter hoogte van de verdiepingscheiding en onder de daklijst. De balkons worden omgeven door gesneden opengewerkte balustrades.

De voorgevel (Z) bevat op de begane grond de toegangspartij, afgesloten door een vensterstrook waarboven een groot balkon is aangebracht, steunend op schoren en balken. Op de eerste verdieping bevinden zich openslaande deuren met decoratieve roedenverdeling, geflankeerd door een iets korter venster. Onder het dakvlak zijn twee ruitvormige vensters geplaatst.

In de zuidwest- en zuidoosthoek bevindt zich een aanbouw ter hoogte van een bouwlaag waarvan het dak dienst doet als balkon. De verbinding tussen dak en balustrade is rijk versierd. In de gevels is een venster aangebracht, op de verdieping een venster en een deur.

De linker zijgevel (W) bevat op de begane grond links en rechts een driedelig venster. Op de verdieping bevindt zich links een erker, afgesloten door een overstekend lessenaarsdak op schoren. Het dubbele venster aan de rechterkant is voorzien van luiken.In de decoratieve band op de verdiepingscheiding is rechts het bouwjaar en de naam uitgesneden: "anno quatre-bras 1898". De poot van de middelste schoor loopt door tot en met de verdiepingscheiding.

In de noordwesthoek bevindt zich de trap met versierde leuning naar de toegangsdeur van de woning in de westgevel. Boven de deur zijn twee kleine vensters geplaatst met decoratieve roedenverdeling. In de westgevel bevinden zich voorts enkele vensters. Aan de linkerzijde is op de gevel een kleine figuratieve voorstelling in hout aangebracht (denneboom, huisje, boer, boerin, zonnebloem en trap).

De achtergevel (N) bevat een toegangsdeur met zijlichten in een kleine aanbouw waarvan het dak dienst doet als balkon, bereikbaar via openslaande deuren, geflankeerd door vensters. Onder de daklijst zijn twee ruitvormige vensters geplaatst. De gevel bevat voorts enkele vensters.

De rechter zijgevel (O) bevat op de begane grond zeer grote vensters. Op de verdieping zijn de twee dubbele vensters voorzien van luiken. Onder de daklijst bevinden zich twee ruitvormige vensters. De poot van de middelste schoor loopt door tot en met de verdiepingscheiding. Het geveldeel aan de rechterzijde bevat voorts enkele vensters.

Waardering

Het voormalige koetshuis met koetsierswoning is van algemeen belang wegens architectuur- en cultuurhistorische, alsmede typologische waarde als zeldzaam en gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een koetshuis met koetsierswoning in Chalet-stijl naar het ontwerp van A. Salm uit het laatste kwart van de negentiende eeuw, behorende tot een voormalig landgoed en gesitueerd in het noordwestelijke villagebied.