Inleiding

Voormalig DIJKMAGAZIJN uit ca. 1900 gebouwd in een traditionele stijl die wordt gekenmerkt door een sobere vormgeving en materiaalgebruik (bakstenen en dakpannen). Het voormalig dijkmagazijn doet nu dienst als onderkomen van het Centrum voor Natuur- en Milieu- Educatie en Vrijwillig Landschapsbeheer. Het dijkmagazijn werd gebouwd ten behoeve van de opslag van materiaal en materieel voor het uitvoeren van onderhoud aan de dijk in het gebied ten zuiden van de Waal. Het gebouw is gelegen in het buitengebied van Beuningen, binnendijks tegen het zuidelijke talud van de Dijk aan de westzijde van de Waardhuizenstraat, nabij de boerderij van het hallehuistype (Waardhuizenstraat 11). In de gemeente Beuningen staan stroomafwaarts nog twee andere dijkmagazijnen (bij Ewijk en Winssen) en stroomopwaarts nog een ander dijkmagazijn (bij Weurt) langs de Waal die samen met dit dijkmagazijn karakteristiek zijn voor het historisch rivierenlandschap.

Omschrijving

Het voormalig DIJKMAGAZIJN heeft een rechthoekig grondplan en is gelegen tegen het zuidelijke talud van de Dijk. Hierdoor bevindt zich aan de voorzijde van het gebouw (dijkzijde) slechts één bouwlaag met topgevel. Dit terwijl het pand eigenlijk twee bouwlagen bezit onder een zadeldak met overstek met de nokrichting haaks op de dijk. Het dak is gedekt met gesmoorde oud Hollandse pannen en de topgevels (de noord- en de zuidgevel) zijn voorzien van houten, niet oorspronkelijke, windveren. De gevels zijn gemetseld in bruinrode baksteen in kruisverband en voorzien van eenvoudige smeedijzeren schootankers. De kozijnen (met uitzondering van het kozijn van de dubbele toegangsdeur in de zuidgevel), de deuren, de ramen en de schoepenluiken zijn donkergroen geschilderd.

De naar de dijk gerichte VOORGEVEL (noordgevel) is symmetrisch van opzet en bezit een getoogde deuropening, afgesloten door een steens segmentboog. In de linker dagkant bevinden zich twee hardstenen duimblokken. De deuropening heeft een hardstenen dorpel en is voorzien van een opgeklampte deur (kraaldelen) met eenvoudig beslag. In de top bevinden zich twee middels een bakstenen lekdorpel gekoppelde vensteropeningen onder steens segmentbogen met zesruits houten ramen (2x3).

In de ZIJGEVELS (oost- en westgevel) die nagenoeg gelijk zijn, bevinden zich vier licht getoogde vensteropeningen, afgesloten door een steens segmentboog en voorzien van een bakstenen lekdorpel. De gevelopeningen zijn voorzien van horizontale houten ventilatie-roosters (schoepenramen). In de onderverdieping van de RECHTER ZIJGEVEL (westgevel) bevindt zich een vrij smalle, verticale, licht getoogde vensteropening, afgesloten door een steens segmentboog en voorzien van een veelruits raam. De vensteropening heeft een bakstenen lekdorpel. In de onderverdieping van de LINKER ZIJGEVEL (oostgevel) bevindt zich een vierkante, licht getoogde vensteropening, afgesloten door een laag strekken voorzien van een vierruits gietijzeren raam. Deze vensteropening is voorzien van een bakstenen lekdorpel.

De ACHTERGEVEL (zuidgevel) bezit een nagenoeg symmetrische indeling. In de eerste bouwlaag bevindt zich licht getoogde deuropening afgesloten door een steens segmentboog en voorzien van twee verschillende, opgeklampte deuren. De deuropening heeft een hardstenen dorpel met neuten. Links van deze deuren bevindt zich een vensteropening met bakstenen lekdorpel onder een steens rollaag met ongeprofileerd kozijn en een zesruits raam (2x(1+2)) voorzien van een opgeklampt luik. Rechts van de deuren bevindt zich een klein licht getoogde vensteropening met bakstenen lekdorpel onder segmentboog met een zesruits ijzeren raam (2x3). Deze vensteropening is voorzien van twee diefijzers.

Boven de twee deuren bevindt zich een licht getoogde deuropening afgesloten door een steens segmentboog. In de rechter dagkant bevinden zich twee hardstenen duimblokken. De deuropening heeft een hardstenen dorpel en is voorzien van een opgeklampt luik (kraaldelen) met eenvoudig beslag. In de top van de gevel bevinden zich twee middels een bakstenen lekdorpel gekoppelde vensteropeningen onder steens segmentbogen met zesruits houten ramen (2x3). Oorspronkelijk bevonden zich hier ijzeren ramen.

Het INTERIEUR is aangepast aan de huidige functie van het gebouw.

Waardering

Voormalig DIJKMAGAZIJN uit ca. 1900 in een traditionele stijl.

- Van architectuurhistorische waarde als een goed en nog vrij gaaf voorbeeld van een voormalig dijkmagazijn uit het begin van de 20ste eeuw. Een dijkmagazijn werd gebouwd ten behoeve van het dijkonderhoud. Net als bij de meeste dijkmagazijnen is hier sprake van een zuiver functioneel vormgegeven dijkmagazijn in een traditionele stijl die wordt gekenmerkt door een sobere vormgeving en het materiaalgebruik (bakstenen en dakpannen) zonder enige vorm van decoratie.

- Van stedenbouwkundige / landschappelijke waarde als onderdeel van de binnendijks bebouwing in het buitengebied van Beuningen. Het voormalig dijkmagazijn vormt een onmisbaar onderdeel van het historische rivierenlandschap en sluit door de heldere bouwmassa en sobere vormgeving goed aan bij het beeld van het rivierenlandschap dat gevormd wordt door de rivier de Waal met zijn uiterwaarden, dijken, dijkbegroeiing en -bebouwing.

- Van cultuurhistorische waarde als een goed voorbeeld van een functionele en typologische ontwikkeling van het dijkmagazijn. Ook is het gebouw van belang vanwege de verschijningsvorm en de bestemming als dijkmagazijn, een gebouw van bedrijf en techniek. Dijkmagazijnen, dijken, gemalen en sluizen spelen een belangrijke rol in de geschiedenis van het rivierengebied en vormen een symbool van de voortdurende strijd tegen het water.