Inleiding

De voormalige turfstrooiselfabriek van Griendtsveen betreft het laatste restant van het vroegere fabriekscomplex voor de ver- en bewerking van de in Griendtsveen gewonnen turf. Het fabrieksgebouw werd omstreeks 1899 gebouwd in een traditionalistische bouwstijl.

Nadat het pand na de Tweede Wereldoorlog enkele tientallen jaren had leeggestaan kreeg het omstreeks 1972 een nieuwe bestemming.

Een gedeelte kreeg een woonbestemming, het overige deel kreeg een kantoorfunctie. In alle vier de gevels werden kleine veranderingen aangebracht zonder de herkenbaarheid van de oorspronkelijke fabrieksfunctie aan te tasten. De indeling van het interieur werd met uitzondering van de zolderruimte aangepast.

Omschrijving

Vrijstaande voormalige turfstrooiselfabriek met een rechthoekig grondplan in lengterichting. Het pand telt twee bouwlagen en wordt afgedekt met een zadeldak. Het toegepaste bouwmateriaal is baksteen. Metselwerk in kruisverband. Rechthoekige en segmentboogvormige vensters met houten en ijzeren kozijnen. Stalen lateien boven de gevelopeningen; bij de gevelopeningen met gebogen strek siermetselwerk tussen latei en strek. Bakstenen dorpelstenen. Zadeldak met Hollandse pannen.

De voorgevel telt een vijftal traveeën van ongelijke breedte. Traveeën gescheiden door lisenen. Onder de dakrand decoratief metselwerk. In het rechterdeel van de voorgevel twee smalle traveeën met in de eerste bouwlaag een groot segementboogvormig venster met een ijzeren kozijn met kleine roedeverdeling. In de tweede bouwlaag een niet authentiek rechthoekig houten venster.

In het middendeel van de voorgevel in de eerste bouwlaag een grote gemetselde rondboog met hierin een authentiek houten kozijn waarvan echter de indeling is gewijzigd thans met een rechthoekige dubbele deur met rechthoekige zijlichten en een breed geleed bovenlicht. In de tweede bouwlaag vier rechthoekige houten vensters met niet authentieke houten kozijnen. In het linkerdeel van de voorgevel twee smallere traveeën waarvan een met in de eerste bouwlaag een groot rechthoekig venster met ijzeren kozijn met kleine roedeverdeling. In de tweede bouwlaag van deze travee een rechthoekig venster met een niet authentiek houten kozijn. De travee geheel links heeft in de eerste bouwlaag een haakse aanbouw met plat dak. De tweede bouwlaag van deze travee is blind. Het metselwerk in niet authentiek. In de voorgevel tussen de eerste en tweede bouwlaag gietijzeren muurankers.

Kopgevel linkerzijgevel met twee segementboogvormige souterrainvensters. In de eerste bouwlaag in het midden een niet authentiek breed rechthoekig venster op de plek van de voormalige laadvloer met poort.

Aan weerszijden een rechthoekig venster met aan de bovenzijde gebogen strek. In de tweede bouwlaag vijf rechthoekige vensters met gebogen strek.

In de topgevel een drie rechthoekige vensters met gebogen strek en boven het middelste venster een rechthoekig zolderluik. In de topgevel vleilagen. In deze gevel smeedijzeren vloerankers.

De achtergevel heeft een vrijwel symmetrische indeling en telt zes traveeën met een gelijke breedte. Segmentboogvormige souterrainvensters met stalen kozijnen met kleine roedeverdeling. In de eerste bouwlaag achtereenvolgens van rechts naar links twee rechthoekige vensters met gebogen strek en ijzeren kozijnen met kleine roedeverdeling. Vervolgens een vensterkozijn van een groter formaat met gebogen strek. In de volgende travee een rechthoekige dubbele deur met bovenlicht. In de laatste twee traveeën weer een rechthoekig venster met gebogen strek. In de tweede bouwlaag in elke travee twee rechthoekige vensters met een niet authentiek kozijn. Enkel de laatste travee aan de linkerzijde heeft in de tweede bouwlaag geen vensters. Onder de dakrand decoratief metselwerk.

Kopgevel rechterzijgevel (zuidzijde). In de eerste bouwlaag twee rechthoekige dubbele terrasdeuren met bovenlichten en gebogen strek. De houten kozijnen zijn voorjaar 2000 vervangen. De authentieke stalen bovenlichten met kleine roedeverdeling zijn terugggeplaatst. In de tweede bouwlaag in het midden een rechthoekige houten balkondeur met gebogen strek. Het deurkozijn is niet authentiek. Aan weerszijden van de balkondeur twee rechthoekige houten kantelvensters met gebogen strek. In de topgevel drie dezelfde vensters als in de tweede bouwlaag en aan de bovenzijde van het middelste venster een rechthoekig zoldervenster. In de topgevel vleilagen.

Het interieur is aangepast aan de nieuwe functies, wel bevinden zich de vloeren op de authentieke hoogte. Authentieke draagconstructie van vloeren en dakconstructie. Zolders met de authentieke dakspanten. Op de zolder aan de noordzijde een authentieke hijsinstallatie. De houten trap in het huidig woongedeelte naar de verdieping en de zolder is eveneens authentiek.

In het huidig woon- en kantoorgedeelte op de begane grond stalen liggers onder de vloer van de eerste verdieping waarop zware houten liggers met hierop houten vloerbalken. Op de eerste verdieping zware houten kolommen, staande op zware houten liggers met hierop zware houten liggers waarop een houten balklaag. Op de zolderverdieping zware houten liggers waarop een authentiek dakspant met gordingen en sporen. Onder de vloer van de eerste en tweede verdieping zware authentieke trekstangen die voor- en achtergevel bijeen houden.

Waardering

De turfstrooiselfabriek voor de is van cultuurhistorisch belang als laatste restant van het fabriekscomplex waaraan Griendtsveen mede zijn ontstaan dankt en derhalve belangrijke economisch historische waarde bezit.

Architectuurhistorisch en typologisch is het gebouw van belang vanwege de nog grote herkenbaarheid als voormalig fabrieksgebouw. Aan de gevelindeling is de oorspronkelijke bestemming nog goed afleesbaar. De voormalige turfstrooiselfabriek is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische en architectuurhistorische zeldzaamheid, en de gaafheid van met name het exterieur.