Boxbergerweg 2, Olst

Omschrijving onderdeel 1: HOOFDGEBOUW (Zorgvliet).

Huis Zorgvliet stamt in zijn huidige gedaante uit de jaren '70 of '80 van de 19de eeuw. Aan het tegenwoordige pand ligt mogelijk een ouder pand ten grondslag. Het rood bakstenen gebouw in eclectische stijl is samengesteld uit drie, bouwvolumes van verschillende hoogte en afmeting. De detaillering van de verschillende bouwvolumes is op elkaar afgestemd: rondom een hoge natuurstenen plint, wit geschilderde speklagen ter hoogte van de tussendorpels van de vensters, een geprofileerde waterlijst tussen begane grond en eerste verdieping, boven vensters en deuren wit geschilderde segmentboogvormige ontlastingsbogen met rustica-effect en aanzet- en sluitstenen in de vorm van diamantknoppen. De daken zijn gedekt met leien. Het blokvormige hoofdvolume bestaat uit twee bouwlagen en een zolder onder een omlopend schilddak. Linksvoor (noordwest) bevindt zich een overhoeks geplaatste toren op vierkante grondslag bestaande uit drie bouwlagen onder een tentdak. Linksachter (noordoost) bevindt zich tussen de linker zijgevel van het hoofdvolume en de achterzijde van de toren een aanbouw bestaande uit één bouwlaag onder een plat dak (zonder leien). Ten zuiden en ten oosten van het huis aansluitend aan de gevels een verhoogd aangelegd terras. Tot omstreeks de jaren '50 van de 20ste eeuw sloot op de zuidelijke zijgevel een houten serre/veranda aan. De voorzijde van het pand is voorzien van een (thans) excentrisch geplaatste middenrisaliet welke wordt afgesloten met een trapgevel. Op de begane grond is de middenpartij driezijdig uitgebouwd ten behoeve van een ingangspartij, bereikbaar via een natuurstenen trap van drie treden en bestaande uit een dubbele openslaande deur met bovenlicht. Boven deze driezijdige uitbouw een balkon, dat vanaf de verdieping bereikbaar is door een dubbele openslaande deur met bovenlicht (glas met kleine roedenverdeling). Ter hoogte van het dak een meerruitsvenster. Links van de middenpartij, alsmede links en rechts van de voordeur, T-vensters; rechts van de middenpartij brede gekoppelde vensters in een wit geschilderde omlijsting. De rechter zijgevel (zuid) is omstreeks de jaren '50 van de 20ste eeuw op de begane grond voorzien van een driezijdig uitgebouwde erker met grote glaspartijen. Deze ingreep heeft de oorspronkelijke vormgeving van het gebouw in belangrijke mate aangetast en is voor de bescherming van ondergeschikt belang. Op de verdieping twee T-vensters in wit geschilderde omlijsting. Op het dak een kapel met getrapte bekroning en een meerruitsvenster. Aan de achterzijde op de begane grond twee toegangsdeuren; links een dubbele openslaande deur met bovenlicht welke uitkomt op het verhoogde terras en rechts een opgeklampte deur vooraf gegaan door een gemetselde stoep van vijf treden welke toegang geeft tot de bijkeuken; links van de terrasdeuren een dichtgemetselde vensternis; tussen deze nis en de bijkeukendeur het keukenvenster, een driestrooks venster met bovenlicht en dubbele openslaande ramen. Op de verdieping vier T-vensters. In het dakschild rechts twee dakvensters. De linkerzijgevel wordt op het niveau van de begane grond gevormd door de meerhoekige lage aanbouw waarin twee T-vensters. Op de verdieping bevinden zich in de gevel van het hoofdvolume een dichtgemetseld venster en een T-venster. De toren is op de begane grond en eerste verdieping voorzien van T-vensters en op de tweede verdieping van een gekoppeld venster bestaande uit twee hoge, smalle, flauw getoogde kleine ramen onder een wit geschilderde decoratieve streklaag. De vensters op de verdiepingen liggen in een verdiept veld.

Omstreeks de jaren '50 van de 20ste eeuw hebben er zowel in- als extern enkele vrij ingrijpende veranderingen plaats gevonden. Aan de buitenzijde verdwenen onder meer luiken, een deel van de pinakels en de serre/veranda aan de zuidzijde van het huis. Intern werd op de begane grond in het zuidelijke deel van het huis de ensuite-verbinding tussen voor- en achterkamer doorgebroken, werden de plafonds vernieuwd en werd bovengenoemde erker van grote glaspartijen voorzien om een beter uitzicht op de vijver te hebben. De plattegrond en indeling van de rest van het pand zijn vrij gaaf bewaard gebleven.

Waardering

HOOFDGEBOUW (Zorgvliet) is van algemeen belang:

- vanwege de architectonische vormgeving;

- vanwege de nagenoeg oorspronkelijke plattegrond en indeling;

- als representatief voorbeeld van een 19de- eeuws landhuis in eclectische stijl;

- vanwege de kenmerkende ligging binnen het landschapspark;

- vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
523357
Complexnaam
Zorgvliet
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Omschrijving van het complex:

In structuur en deels in detail gaaf bewaarde buitenplaats met HOOFDGEBOUW (1), TUIN- EN PARKAANLEG (2), SOKKEL met ZONNEWIJZER (3), BRUG (4), ENSEMBLE van BOERDERIJ met SCHUUR (5).

Ten zuiden van het dorp Olst ligt, grenzend aan de gemeente Diepenveen, de 19de- eeuwse buitenplaats Zorgvliet. Het langgerekte perceel strekt zich uit tussen de Boxbergerweg (west) en een voormalige spoorlijn (oost). De parkaanleg concentreert zich rond het hoofdgebouw, dat zich in het zuidwestelijk deel van het terrein bevindt. De noordelijke strook, alsmede het zuidoostelijke deel van het terrein zijn in gebruik als landbouwgrond. Een fraaie 19de- eeuwse boerderij met schuur en een 20ste-eeuwse landbouwerswoning maken deel uit van het complex. Op de oudste topografische kaart (± 1850) is ter plaatse van het tegenwoordige hoofdgebouw reeds een drietal gebouwen aanwezig. Het is echter niet waarschijnlijk dat de huidige eclectische vormgeving van het huis vòòr ca. 1870 tot stand is gekomen. Een gedenksteen aan de voet van het torentje van het huis vermeldt het jaartal 1883. Op grond van deze informatie zou het huidige pand tussen ca. 1870 en 1883 tot stand moeten zijn gekomen op (ongeveer) dezelfde plaats als een oudere voorganger. Mogelijk werd (een deel van) de reeds aanwezige bebouwing verbouwd en uitgebreid tot het tegenwoordige huis. Het huis ligt centraal in een landschapspark dat vermoedelijk deels ouder is dan het hoofdgebouw in zijn huidige gedaante. De karakteristieke landschappelijke vijver in het zuidelijke deel van de aanleg was omstreeks 1850 (Top. Kaart) reeds aanwezig. De voorzijde van het huis is op de Boxbergerweg geprojecteerd. Vanaf deze weg loopt een lange rechte eikenlaan naar een rond, met grint gedekt voorplein met een centraal grasperk waarop in het midden een hardstenen sokkel met Lodewijk XIV-detaillering is geplaatst. Op de sokkel staat een zonnewijzer. De oprijlaan is van oorsprong een doorgaand pad, dat voorbij het huis in onverharde vorm zijn weg oostwaarts vervolgt, langs de boerderij en de landbouwerswoning tot aan de oostelijke grens van het terrein. De landschappelijke tuin- en parkaanleg rond het huis wordt gekenmerkt door open en gesloten partijen. Ten zuiden van het huis een verdiept aangelegde vijver in landschappelijke stijl, aan drie zijden omsloten door parkbos. Rond de vijver slingerpaden, waarvandaan mooie doorzichten op het huis en over de vijver. Achter het huis een moestuin met koude bakken en een boomgaard, omsloten door een oude beukenhaag.

Voor de bescherming van ondergeschikt belang zijn:

- De tuinmanswoning achter het hoofdgebouw, daterend uit de jaren '50 van de 20ste eeuw;

- De oostelijk gelegen landbouwerswoning, daterend uit de 20ste eeuw.

Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding van de onderdelen aangegeven.

Waardering

De HISTORISCHE BUITENPLAATS ZORGVLIET is van algemeen cultuur-, architectuur- en tuinhistorische waarde:

- vanwege de ouderdom;

- vanwege de eclectische vormgeving van het hoofdgebouw;

- vanwege de tuin- en parkaanleg in landschappelijke stijl, welke in fasen tot stand is gekomen;

- vanwege de ensemblewaarde.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Kastelen, landhuizen en parken Kasteel, buitenplaats oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Boxbergerweg 2 8121 PT Olst Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Kastelen, landhuizen en parken Kasteel, buitenplaats
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
E 2893 Olst
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1870 1890 vervaardiging
Naar boven