Misterweg 144, Winterswijk
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Omschrijving onderdeel A Het terrein van de JOODSE BEGRAAFPLAATS wordt omgeven door een beukenhaag. Over de centrale lengteas wordt de begraafplaats in tweeën gedeeld door een grindpad dat leidt naar een na de Tweede Wereldoorlog opgericht monument ter herinnering aan de in de oorlog omgekomen Joden. De ongeveer 140 graven die niet allemaal een zerk bezitten, zijn gelegen in het gras ter weerszijden van het middenpad. Aan de rechterkant van het pad bevinden zich thans twee recente graven, terwijl de meeste graven zich aan de linkerkant bevinden. Het oudste graf stamt uit 1885. De graftekens zijn eenvoudige hardstenen staande zerken, enkele voorzien van een liggende grafplaat. De zerken zijn aan de bovenzijde overwegend segmentboogvormig of gelobd afgesloten. Voorts bevinden zich op het terrein enkele aan elkaar gekoppelde zerken en zijn twee graven omgeven door smeedijzeren grafhekken. De voorzijden van de zerken zijn allen naar het baarhuisje gericht en bezitten overwegend in zwart aangebrachte teksten. Bij sommige zerken is een witte tekst op een zwarte achtergrond aangebracht.
Waardering
JOODSE BEGRAAFPLAATS (complexonderdeel A) aangelegd in het laatste kwart van de negentiende eeuw.
-Van architectuurhistorische waarde als goed en gaaf voorbeeld van een begraafplaats waarin de typische karakteristieken van de aanleg van een negentiende-eeuwse Joodse begraafplaats herkenbaar zijn, zoals eenvoudig vormgegeven staande zerken in het gras ter weerszijden van een middenpad. De graftekens bezitten een collectieve betekenis door hun materiaalgebruik, eenvoudige vorm en situering voor het typische karakter van de begraafplaats.
-Van stedenbouwkundige waarde als onderdeel van het complex aan de Misterweg, de aanleg van de begraafplaats heeft ensemblewaarden met het baarhuisje en is door hoofdvorm, beplanting en zerken beeldbepalend aan de Misterweg.
-Van cultuurhistorische waarde binnen de funeraire geschiedenis als gaaf en goed typologisch voorbeeld van een Joodse begraafplaats en vanwege de op de graftekens aanwezige genealogische gegevens. Als onderdeel van het complex van belang als uitdrukking van de aanwezigheid van een bloeiende Joodse gemeenschap in Winterswijk.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding Complex van JOODSE BEGRAAFPLAATS met METAARHUISJE gelegen aan de Misterweg in Winterswijk. De begraafplaats is aangelegd nadat omstreeks 1875 de oude Joodse begraafplaats aan de Spoorstraat gesloten werd ten gevolge van het verbod op begraven in de binnenstad. Het metaarhuisje is vermoedelijk omstreeks 1908 gebouwd. De Misterweg is een van de oude uitvalswegen van Winterswijk naar het buurtschap Miste. De begraafplaats is hieraan gesitueerd op de overgang van kern en buitengebied, aan de voet van een in 1926 gebouwde watertoren. De watertoren speelt in samenhang met de begraafplaats een beeldbepalende rol. Aan de zuidwestzijde grenzen weilanden. De begraafplaats bevindt zich nog grotendeels in oorspronkelijke staat en is door de Nederlandse Israëlitische Gemeente Winterswijk nog altijd in gebruik.
Complexomschrijving
De door een beukenhaag omzoomde rechthoekige BEGRAAFPLAATS (complexonderdeel A) ligt met de lange zijde paralel aan de Misterweg. Aan de noordelijke korte zijde van het terrein is iets schuin ten opzichte van de rooilijn het METAARHUISJE (complexonderdeel B) gesitueerd dat elementen vertoond uit de Neo-Renaissance en de Chalet-stijl. Langs de rechter gevel van het metaarhuisje leidt een grindpad naar de graven. Dit pad is toegankelijk via een aan de gevel bevestigd eenvoudig smeedijzeren DRAAIHEK.
Waardering
Complex van JOODSE BEGRAAFPLAATS, aangelegd in het laatste kwart van de negentiende eeuw en een METAARHUISJE met DRAAIHEK daterend van omstreeks 1908.
-Van architectuurhistorische waarde als goed en gaaf voorbeeld van een Joodse begraafplaats van rond de eeuwwisseling. Het complex valt op door de gaaf bewaarde hoofdvorm van de aanleg waarin het typische karakter van een Joodse begraafplaats aanwezig is, door de bijzondere architectonische kwaliteiten van het baarhuisje en voorts door de harmonische verhouding tussen aanleg en baarhuisje.
-Van stedenbouwkundige waarde vanwege de markante ligging van het complex aan de Misterweg, waar het in samenhang met de belendende watertoren een beeldbepalende rol speelt.
-Van cultuurhistorische waarde binnen de funeraire geschiedenis, als goed en gaaf typologisch voorbeeld van een Joodse begraafplaats. Vanwege de bestemming van belang als herinnering aan de aanwezigheid van een bloeiende Joodse gemeenschap in Winterswijk.
Eigenschappen
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Begraafplaats | Uitvaartcentra en begraafplaatsen | Begraafplaats en -onderdelen | oorspronkelijke functie | Ja |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Misterweg | 144 | – | 7102 BN | Winterswijk | – | – | Ja |
| Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
|---|---|---|---|---|
| – | L | 2456 | – | Winterswijk |
| Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
|---|---|---|---|
| 1875 | 1875 | – | vervaardiging |