Inleiding

Aan de Waalbandijk, ten noordoosten van het dorp Afferden en ten oosten van het landgoed "De Drie Waaijen" staat binnendijks tegen het (door de dijkverzwaring verhoogde) dijklichaam nabij de aansluiting van de Waalbandijk op de Kerkdam een voormalig DIJKMAGAZIJN, thans in gebruik als opslagruimte. Het gebouw is gebouwd ten behoeve van de opslag van materieel en materiaal voor het uitvoeren van het onderhoud en versterkingswerkzaamheden aan de dijken in dit gebied. Het dijkmagazijn is van het oudste type dat in het Land van Maas en Waal voorkomt en stamt uit het derde kwart van de 19-de eeuw. In de gemeente West Maas en Waal staan in de dorpen Alphen aan de Maas en Dreumel twee indentieke dijkmagazijnen.

Omschrijving

Het voormalig DIJKMAGAZIJN heeft een rechthoekig grondplan en heeft twee bouwlagen onder een met rode opnieuw verbeterde Hollandse pannen gedekt zadeldak waarvan de nok onder een hoek op de huidige, gereconstrueerde Waalbandijk staat. Het aan alle zijden overstekende zadeldak is voorzien van nokvorsten, (niet originele) kantpannen en wit-geschilderde houten windveren en watert af zonder goot. Boven de topgevels rust het uitkragende deel van het zadeldak op uitstekende dakgordingen. De in kruisverband gemetselde bakstenen GEVELS zijn op de hoeken voorzien van hoekpilasters. Rondom het gebouw is een doorlopende hardstenen cordonlijst of waterlijst aanwezig. De kopgevels zijn voorzien van vlechtingen. In de vijf traveeën brede langsgevels zijn drie, later aangebrachte (twee zeer grote en één veel kleiner) smeedijzeren muurankers aanwezig om te voorkomen dat het gehele gebouw van het dijklichaam afschuift. In de langsgevels zijn symmetrisch in verdiepte velden ventilatiespleten met hardstenen omlijsting opgenomen.

De symmetrisch ingedeelde VOORGEVEL (zuidoostgevel) is identiek aan de ACHTER-GEVEL (noordwestgevel). De voorgevel is gesitueerd aan het weggetje dat vanaf de Waalbandijk naar het voormalig dijkmagazijn voert. In beide gevels bevinden zich twee deuropeningen. Op de begane grond is een horizontaal afgesloten deuropening met hard-stenen onderdorpel voorzien van dichte, opgeklampte dubbele laaddeuren afgehangen aan smeedijzeren duimen. De houten deuren zijn van een donker groene kleur voorzien. Op de eerste verdieping is een halfronde deuropening aanwezig met dichtgezet bovenlicht en ook voorzien van dichte, opgeklampte dubbele laaddeuren met gelijke kleur afgehangen aan smeedijzeren duimen. De deuropeningen zijn omlijst met gepleisterde platstukken en lijst-werk rond het halfronde bovenlicht.

De LINKER ZIJGEVEL (zuidwestgevel) is gelijk aan de RECHTER ZIJGEVEL (noord-oostgevel).

Waardering

DIJKMAGAZIJN uit het derde kwart van de 19-de eeuw.

- Van architectuurhistorische waarde als een nog vrij gaaf bewaard gebleven dijkmagazijn als goed voorbeeld van een utilitair gebouw voor dijkonderhoud uit het derde kwart van de 19-de eeuw in Waterstaatsstijl. Dit soort gebouwen werden in hoofdzaak functioneel vormgegeven met enige versiering in de vorm van hardstenen omlijstingen.

- Van stedenbouwkundige / landschappelijke waarde door de zeer karakteristieke en in landschappelijk opzicht belangrijke situering van het dijkmagzijn. Het dijkmagazijn te Afferden heeft een zeer fraaie ligging aan de rand van de Afferdensche- en Deestsche Waarden nabij het landgoed "De Drie Waaijen". Het dijkmagazijn vormt een onmisbaar onderdeel in het historische rivierenlandschap. De dijkmagazijnen zijn vaak sober van opzet en vormgeving en sluiten daardoor goed aan bij het beeld van een rivier met uiter-waarden, dijken, dijkbegroeiing en -bebouwing. Behoud van het dijkmagazijn is van belang voor het zichtbaar houden van de historische dijk- en dorpsstructuur.

- Van cultuurhistorische waarde als goed voorbeeld van een functionele en typologische ontwikkeling van het dijkmagazijn. Ook is het gebouw van belang vanwege de ver-schijningsvorm en de bestemming als dijkmagazijn, een gebouw van bedrijf en techniek. Tevens is van groot belang de waarde van de herinnering aan de beschermende functie die een dijkmagazijn in het verleden vervulde. Dijkmagazijnen, dijken, gemalen en sluizen spelen een belangrijke rol in de geschiedenis van het Land van Maas en Waal en vormen een symbool van de voortdurende strijd tegen het water.