Huis te Leuvenum, Ermelo
Omschrijving onderdeel 1.
Hoofdgebouw (Jhr. dr. C.J. Sandbergweg 60; op de bijbehorende kaart aangegeven met nr. 1) Het LANDHUIS is gebouwd in 1921-1923 naar ontwerp van architect J. Koning in een op traditionele bouwwijzen geïnspireerde bouwstijl. Het heeft een rechthoekig grondvlak en bestaat uit een souterrain, een bel-etage, een verdieping en een zolder onder een omlopend, afgeplat schilddak belegd met gesmoorde Hollandse pannen. Op de vier nokeinden bevinden zich gemetselde schoorstenen met profiellijsten. Rondom bevindt zich een klassiek hoofdgestel, bestaande uit een architraaflijst, een fries en een geprofileerde gootlijst op klossen. De gevels zijn opgetrokken in baksteen in kruisverband. De symmetrisch ingedeelde voorgevel (westzijde) telt vijf vensterassen. De middelste as bestaat uit een ingangsrisaliet dat het dakschild doorsnijdt en eindigt in een torenachtige opbouw met hoofdgestel en een met lood beklede, uivormige bekroning met spits. Het risaliet heeft op de bel-etage een met zandsteen omlijste en een met een halfrond bovenlicht gesierde hoofdingang met een dubbele glasdeur. Voor de deur bevindt zich een acht treden tellende, uitwaaierende toegangstrap met ijzeren balusters. Boven de ingangspartij bevindt zich een vierruits stolpraam met een vast kalf en een tweeruits bovenlicht. Ook dit raam heeft een omlijsting met pilasters en een kroonlijst. In het boven het dakschild uitstekende deel van het risaliet bevindt zich een vierruits stolpraam met een omlijsting. Aan weerszijden van het risaliet bevinden zich op de bel-etage en de verdieping twee vierruits stolpramen met een vast kalf en een tweeruits bovenlicht. De kozijnen eindigen aan de bovenzijde met een hoofdgestel, bestaande uit architraaflijst, fries en kroonlijst. Ze zijn voorzien van persiennes. Het souterrain bevat aan weerszijden van het risaliet twee dubbele ramen met diefijzers. De souterrainkozijnen hebben dezelfde breedte als de ramen erboven. In de rechter zijgevel van het risaliet bevindt zich onder de toegangstrap een dienstingang. De symmetrisch ingedeelde linker zijgevel telt vijf vensterassen en heeft in het souterrain vijf dubbele ramen met diefijzers. Daarboven bevinden zich op de bel-etage en op de verdieping vijf vierruits stolpramen in een raamkozijn met een vast, geprofileerd kalf en een tweeruits bovenlicht. De kozijnen hebben een geprofileerde omlijsting. Boven de vensteropeningen bevindt zich een anderhalfsteens strek. De twee rechte ramen op de verdieping zijn voorzien van voorzetramen. In het dakschild bevinden zich drie dakkapellen met stolpramen. De kapellen hebben een met zink bekleed schilddak. De ACHTERGEVEL kent een symmetrische indeling met vijf vensterassen. Het souterrain heeft vier dubbele ramen met diefijzers. De middenas bevat een deurkozijn met een dienstingang. De indeling van de bel-etage en de verdieping is vergelijkbaar met de indeling van de linker zijgevel. De rechter zijgevel heeft in tegenstelling tot de overige drie gevels een verdeling in zes vensterassen. De detaillering van de zes souterrainramen, en de ramen daarboven is identiek aan de detaillering van de ramen in de overige gevels. Alle ramen op de bel-etage en de verdieping zijn voorzien van persiennes. Het dakschild heeft vier dakkapellen zoals genoemd. Het interieur is voor wat betreft de ruimtelijke indeling en de detaillering nog in oorspronkelijke staat. Alle vloeren van het huis zijn uitgevoerd in beton, wat in die jaren nog een noviteit was. Op de begane grond bevinden zich vier kamers, op de verdieping vijf. In het pand bevinden zich nog de oorspronkelijke marmeren gang, trappartij, paneeldeuren, schoorsteenmantels, binnenluiken, betimmeringen, een kofferlift. De dienstvertrekken en de keuken bevinden zich in het souterrain.
Waardering
LANDHUIS behorend tot de historische buitenplaats Huis te Leuvenum uit 1921-1923, ontworpen door J. Koning
- van architectuurhistorische waarde als gaaf en goed voorbeeld van een landhuis dat in zijn bouwstijl terugwijst op traditionele invloeden, maar waarin gebruik is gemaakt van moderne materialen als beton. Het landhuis valt op vanwege esthetische kwaliteiten, goede verhoudingen en een zorgvuldig materiaalgebruik. Opvallend zijn ondermeer de regelmatig ingedeelde gevels en de zorgvuldige detailleringen. Het interieur van het landhuis is gaaf bewaard gebleven en heeft nog de oorspronkelijke ruimtelijke indeling.
- van stedenbouwkundige waarde als hoofdonderdeel van een bijzondere buitenplaats die een beeldbepalend element vormt in een landschappelijk belangrijk gebied. Dit gebied wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van meerdere belangrijke jonge landgoederen en buitenplaatsen. Het landhuis met de omringende tuin en het prieel bevinden zich in een ruime aanleg die overgaat in het omringende landschap.
- van cultuurhistorische waarde als onderdeel van een waardevol ensemble op een landgoed, ontstaan in een gebied dat tot vroeg in de twintigste eeuw nauwelijks bebouwing kende.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
HUIS TE LEUVENUM is een historisch buitenplaatscomplex, gelegen aan de oostzijde van de Sandbergweg en bestaat uit een LANDHUIS (zie hiervoor onderdeel 1) in een historische TUINAANLEG (zie hiervoor onderdeel 2) waarin zich een PRIEEL (zie hiervoor onderdeel 3) bevindt. Het gehucht Leuvenum wordt noordelijk begrensd door het Leuvenumse Bos, oostelijk door het voormalige veengebied De Kolonie, westelijk door het landgoed Ullerberg en het zuiden door het landgoed Staverden. Het gebied rond Leuvenum is een typisch enklandschap, waarvan de enkwal nog bewaard is gebleven.
Het Huis te Leuvenum werd in de jaren 1921 en 1923 gebouwd naar ontwerp van architect J. Koning, gemeentearchitect van Diepeveen in opdracht van Jhr. Dr. C.J. Sandberg, burgemeester van Diepeveen. De oorsprong van de naam van het huis is ouder. Aan de overzijde van de Sandbergweg bevond zich achter de herberg De Zwarte Boer tot 1856 een groot huis met deze naam, in bezit van de familie Sandberg-Westerveld. De fundamenten ervan zijn in de bodem aanwezig. Het nieuwe Huis te Leuvenum werd een traditioneel gebouw, geïnspireerd op landhuis De Essenburg in de gemeente Harderwijk. De omringende tuin in Gemengde Stijl is beïnvloed door de Engelse landschapsarchitectuur en werd ontworpen door de firma H. Copijn & Zoon. Deze firma was onder meer ook betrokken bij het ontwerp van de tuin van de buitenplaats Oud Groevenbeek. Voor de aanleg van de tuin (daarvóór een moerassig gebied) liet hij de loop van de Leuvenumsche of Staverdensche Beek, die de tuin doorsnijdt, verleggen. Het landhuis staat in het midden van de tuin en is toegankelijk vanaf de Sandbergweg via een oprijlaan. De tuinaanleg strekt zich uit rond het huis en omvat onder meer een vijver. Het prieel staat achter het huis.
Waardering
Het historische buitenplaatsencomplex Huis te Leuvenum is - van architectuurhistorische- en tuinhistorische waarde als een in hoofdvorm en detaillering gaaf bewaard gebleven buitenplaats met een landhuis in een bouwstijl die teruggrijpt op traditionele bouwwijzen. De omringende tuin in gemengde stijl door de firma H. Copijn & Zoon kenmerkt zich door een oost-west gerichte traditionele oprijlaan, voorzien van geschoren hagen, lage beplanting, licht glooiende grasvelden en een grote vijver. Het landhuis is een traditioneel ogend gebouw, waarin een in die tijd relatief nieuw materiaal, beton, werd toegepast. Het interieur en de ruimtelijke indeling van het huis zijn goed bewaard gebleven. - van stedenbouwkundige waarde als karakteristiek gesitueerde buitenplaats aan de oostzijde van de in 1858 aangelegde Jhr. dr. C.J. Sandbergweg. De aangelegde tuin gaat ongemerkt over in het omringende landgoed en is een goed voorbeeld van een op de Engelse landschapstuin geïnspireerde aanleg, waarin een wat meer traditionele oprijlaan is opgenomen, die gericht is op het huis. De overige bebouwing en de aanleg rond de buitenplaats is economisch, historisch en visueel verbonden met het Huis te Leuvenum. Het landgoed Leuvenum bevindt zich in een uitgestrekt groen gebied waar onder meer de landgoederen Staverden, Ullerberg en het Roode Koper deel van uitmaken. Het verbindend element tussen deze landgoederen is de Staverdensche Beek, die het gebied doorsnijdt. De buitenplaats Leuvenum vormt een belangrijk ensemble binnen deze structuur. - van cultuurhistorische waarde als goed bewaard voorbeeld van een jonge buitenplaats, ontstaan in een gebied dat tot vroeg in de twintigste eeuw nauwelijks bebouwing kende. De buitenplaats ontstond even ten oosten van het oude Huis te Leuvenum, dat in 1856 is verdwenen en is van groot belang voor de in standhouding van een oorspronkelijke situatie.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Landhuis | Kastelen, landhuizen en parken | Kasteel, buitenplaats | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Jhr. Dr. C.J. Sandbergweg | 60 | – | 3852 PV | Ermelo | – | – | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | A | 542 | – | Ermelo |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1921 | 1923 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Koning, J. ; Gelderland | architect / bouwkundige / constructeur | – |
Sandberg, Jhr. Dr. C.J. ; Gelderland | opdrachtgever | – |