Oosteinde 116, Voorburg
Inleiding complexonderdeel 2
Bij de buitenplaats Eemwijk behorende DIENSTWONING gebouwd in 1918 als tuinmanswoning met stal en garage. De dienstwoning is evenals het huis gebouwd in een Traditionalistische stijl naar ontwerp van de architect R.J. Hoogeveen. In 1979 is het interieur van de woning ingrijpend gewijzigd, waarbij de oorspronkelijke ruimteindeling is veranderd. Het interieur van het pand valt derhalve buiten de bescherming van rijkswege.
Omschrijving
De vanuit een T-vormige plattegrond in schone baksteen opgetrokken, verdiepingloze dienstwoning staat onder met leien (maasdekking) gedekte, uitkragende, gezeegde schilddaken met dakkapellen en eveneens met leien gedekte steekkappen. De dakkapellen bezitten met leien beklede wangen, gewelfde kapjes met licht uitkragende profielranden en in de meeste gevallen ramen met roedenverdeling. De gevels zijn voorzien van licht uitgemetselde trasramen met schuine randen en hardstenen hoeksteentjes. Het oorspronkelijk als stal/garage dienende rechter deel van het pand staat haaks op het woongedeelte en bevat rondboog-gevelopeningen. De entree bevindt zich in een hoekportiek, eveneens met rondboogopeningen. De deuropeningen zijn voorzien van hardstenen neuten en onderdorpels. De vensters hebben gemetselde onderdorpels.
Het linker deel van de naar de oprijlaan gekeerde gevel heeft links een rondboog boven een klein stoepje naar de entree van de woning. Rechts ervan staat een klein rechtgesloten venster. De gevel wordt geaccentueerd door een hoger opgaand, symmetrisch risaliet met steekkap achter een in- en uitzwenkende gevel met uitgemetselde schouders, rondboog-bekroning en uitgemetselde rand. Op de begane grond staat een rechtgesloten kelderluik binnen een verhoogd gedeelte van het trasraam, daarboven een hoog, eveneens rechtgesloten venster voor het trappenhuis. Ook het venster rechts van de risaliet is rechtgesloten. Uit het dakschild erboven steekt een dakkapel. De gevelpartij van het als stal/garage gebouwde rechter bouwdeel is symmetrisch. De grote, middelste rondboog staat onder een dunne, uitgemetselde boogrand en heeft een gewijzigde invulling en staat tussen twee rondboogvensters met zesruits ramen. het raam in de dakkapel hierboven heeft een roedenverdeling. De rechter gevel heeft ook een symmetrische gevelindeling met drie grote rondboog-openingen. De rechter bevat nog de oorspronkelijke, deels stalen inrijdeuren met twee kwartronde bovenramen. De twee andere boogopeningen hebben een gewijzigde invulling die vergelijkbaar is met die in de hiervoor beschreven gevel. De hoger opgaande middentravee heeft een schoudergeveltje met uitgemetselde rand, die staat voor een steekkapje met zadeldak. Op de nokhoeken van het schilddak staan gemetselde schoorstenen met afdekplaat. De noord-oostgevel bevat één rondboogvenster in het stal/garagegedeelte. De dakkapel in het dakschild hierboven heeft een venster met roedenverdeling.
De terugliggende rechter gevelpartij staat grotendeels achter een betegeld, door middel van gemetselde muurtjes omheind terras. De gevelopeningen van links naar rechts zijn een rechtgesloten deur, twee eveneens rechtgesloten vensters met roedenverdeling onder strek en een kleiner venster. Rechts van dit raam staat een hoge, deels uitpandige schoorsteen met een iets bredere onderbouw en een bovenbouw met spaarveld en uitgemetselde bovenrand met afdekplaat. Uit het dakschild boven deze gevel steekt een dakkapel als de hiervoor genoemde. De naar de weg gekeerde kopgevel is een schoudergevel met uitgemetselde rand en decoratief metselwerk in de top. De gevel heeft op de begane grond een erker met schuine zijden, een gemetselde onderbouw, een doorlopende vensterpartij en een plat dakje met tandlijst aan de geprofileerde rand. De rondboog rechts van der erker staat boven de gemetselde borstwering van het portiek en heeft evenals de opening aan de andere kant van het portiek een dunne, uitgemetselde boogomlijsting. Het venster op de zolderverdieping is ingevuld met een drieruits venster onder strek. De hoekpijler van het portiek verjongt zich boven het trasraam en kraagt uit naar de schouder toe. De portiekvloer is betegeld met rode en zwarte tegels.
Waardering
De dienstwoning behorend bij de buitenplaats Eemwijk is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische en de stedebouwkundige waarde:
- als karakteristiek en functioneel onderdeel van de buitenplaats.
- vanwege de voor de bouwtijd karakteristieke stilistische kenmerken, vanwege het bijzondere materiaalgebruik en vanwege de kwaliteiten van het ontwerp.
- als onderdeel van een in meerdere opzichten waardevol complex.
De dienstwoning is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en vanwege de ruime mate van gaafheid van het exterieur.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Aan de Vliet ligt de BUITENPLAATS EEMWIJK met vroeg twintigste-eeuws LANDHUIS (1), DIENSTWONING (2), TOEGANGSHEK (3) en ORANJERIE (4). Al in 1650 bevond zich hier een buitenplaats, die in 1721 de naam 'Eemwyck' kreeg toen het in bezit kwam van Jannetje Parvé, vrouwe van de beide Eemnessen. Het oude huis werd gesloopt in 1918 en in het zelfde jaar is het huidige huis gebouwd met de bijbehorende onderdelen. Eemwijk is gebouwd in een Traditionalistische stijl (Um 1800), naar ontwerp van de Rotterdamse architect R.J. Hoogeveen en in opdracht van de eveneens uit Rotterdam afkomstige groentehandelaar en -exporteur Cornelis Blad. Ook de hekpijlers en de andere uit 1918 daterende opstallen zijn ontworpen door Hoogeveen. Cornelis Blad overleed vóór de oplevering van het huis. De eerste gebruiker van Eemwijk werd toen de scheepsbouwer B. Wilton. Deze liet in 1932 een door architect van Essen ontworpen "clubhuisje" bij het huis bouwen. Dit huisje is inmiddels afgebroken. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is het buiten gebruikt door Rijkscommissaris Seyss Inquart. In 1970 verloor het pand de oorspronkelijke functie en werden er kantoorruimtes in gevestigd van de Besturenraad Protestants Christelijk Onderwijs.
Van bijzonder belang is het voor een belangrijk deel nog in oorspronkelijke staat verkerende inwendige van het huis met onder meer glas-in-lood van de hand van Jan Schouten ('t Prinsenhof, Delft) en een door de beeldhouwer W.A. vervaardigd houten sculptuur.
De oorspronkelijke aanleg van de tuin met diverse monumentale bomen is ontworpen door de bekende landschaps- en tuinarchitect D.F. Tersteeg. Van het oorspronkelijke ontwerp is in de huidige situatie weining terug te vinden, waardoor de tuin buiten de bescherming van rijkswege valt. De aanbouwen aan weerszijden van het aan het eind van een oprit staande huis vallen eveneens buiten de bescherming van rijkswege.
Omschrijving
Complex van een aan een oprit staand, met de achterzijde op de Vliet georiënteerd buitenhuis, een bij een monumentaal toegangshek aan het Oosteinde staande dienstwoning en een oranjerie.
Waardering
De voormalige buitenplaats is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische en de stedebouwkundige waarde:
- als een bijzonder onderdeel van de geschiedenis en de ontwikkeling van Voorburg.
- vanwege de voor de bouwtijd karakteristieke stilistische kenmerken der samenstellende onderdelen, vanwege het bijzondere materiaalgebruik en vanwege de kwaliteit van de ontwerpen. Verder voor het oeuvre van architect R.J. Hoogeveen.
- vanwege de situering aan de Vliet, vanwege de bijzondere betekenis voor het aanzien van Voorburg en vanwege de visuele en functionele samenhang tussen de samenstellende onderdelen.
De buitenplaats is eveneens van belang vanwege de herkenbaarheid en vanwege de gaafheid van in- en exterieur van de onderdelen.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Garage (G) | Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen | Opslag | oorspronkelijke functie | – |
Veestal | Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | oorspronkelijke functie | – |
Tuinmanswoning(L) | Kastelen, landhuizen en parken | Bijgebouwen kastelen enz. | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Oosteinde | 116 | – | 2271 EJ | Voorburg | – | – | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | D | 3333 | – | Voorburg |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1918 | 1918 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Hoogeveen, R.J. ; Zuid-Holland | architect / bouwkundige / constructeur | – |
Blad, C. ; Zuid-Holland | opdrachtgever | – |