Inleiding

BUITENPLAATS TER VEKEN bestaat uit een WOONHUIS van het type landhuis (1), een (AUTOMOBIEL)GARAGE met DIENSTWONING -chauffeurswoning- (2), een TOEGANGSHEK met BRUG (3), een TUIN- en PARKAANLEG (4), MOESTUIN met DRUIVENSERRE (5) en een SCHUUR (6). Voor opdrachtgever N.W. van Es ontwierp de Haagse architect L.A.H. de Wolf (1871-1923) van het architectenbureau Wolf in de periode 1908-1911 een huis in Landhuisstijl dat aansluit bij de traditie van de Nieuw Historiserende stijl. In de laatste fase van zijn carrière werkte hij in een meer traditionele bouwstijl. De villa's en landhuizen in Wassenaar die dateren uit de eerste twee decennia van de 20ste eeuw staan aan het begin van de ontwikkeling Wassenaar heeft doorgemaakt als villadorp. Ze worden gekenmerkt door een op traditionele voorbeelden geïnspireerde bouwstijl met bijpassende bijgebouwen analoog aan oudere historische buitenplaatsen en een grote tuin of park van minstens 1 Ha grootte. De excentrische ligging van het huis hangt samen met het feit dat het aanvankelijk in de bedoeling de kavel in drieën te splitsen, wat uiteindelijk niet is gebeurd.

Aanvankelijk is het huis gebouwd onder de naam 'De Seringenheuvel'. Al vrij snel is deze gewijzigd in de huidige naam 'Terveken'.

Tegen de glooiing van het kunstmatige duin aan voorzijde van het huis is een terrassentuin aangelegd met elementen uit de rotstuin en Japanse tuinstijl, die in hoofdlijnen is gehandhaafd. Voor de huidige parkaanleg is waarschijnlijk in hoofdzaak gebruik gemaakt van de reeds aanwezige, vermoedelijk 19de-eeuwse, aanleg in Landschapsstijl, waarbij gebruik is gemaakt van reeds bestaande vaarsloten.

Het huis maakte deel uit van een groter terrein, Tervekenbosch genoemd, waarvan het in 1970 werd afgeplitst.

Omschrijving

De buitenplaats Ter Veken ligt direct buiten de bebouwde dorpskom ten noordwesten van de Schouwweg op het noordoostelijke gedeelte van het binnenduin 't Zwarte Hek, dat als overplaats bij het landgoed Wiltrust behoorde. Wiltrust kwam in 1854 in het bezit van Frederik Hendrik. Het terrein, dat van de openbare weg wordt gescheiden door een vaarsloot, wordt grotendeels begrensd door een stelsel van vaarsloten. Aan de zuidzijde ligt een vaste brug met toegangshek, die naar een lange door loofbomen geflankeerde oprijlaan. Deze komt uit bij een voorplein met ten noordwesten het landhuis, dat de hoofdentree aan deze zijde heeft. De naar de weg gerichte zuidoostgevel is de meest representatieve gevel. Het huis is hoger gelegen dan het omringende landschappelijk park en gesitueerd naast een uitkijkheuvel daterend uit de 18de eeuw.

Langs de Schouwweg, ten zuidoosten van de oprijlaan bevindt zich de (automobiel)garage met chauffeurswoning. In het verlengde van de oprijlaan aan de westzijde van het terrein bevindt zich de moestuin met druivenserre. Ten noorden hiervan nabij de noordelijke vaarsloot bevindt zich een houten schuur.

Waardering

De buitenplaats Ter Veken is van algemeen belang vanwege de architectuur- en cultuur- en architectuurhistorische waarde

- als representatief voorbeeld van een landhuis met bijgebouwen uit het begin van de 20ste eeuw, naar analogie van buitenplaatsen, kenmerkend voor de eerste fase in de ontwikkeling van Wassenaar tot villadorp.

- als karakteristiek voorbeeld van een landhuis in een Landhuisstijl die aansluit bij de traditie van de Nieuw Historiserende stijl uit het begin van de 20ste eeuw.

- voor het oeuvre van de vooraanstaande Haagse architect L.A.H. de Wolf (1871-1923) van het architectenbureau Wolf. De complexonderdelen zijn in hoge mate gaaf in hoofdvorm, materiaalgebruik en detaillering, zowel wat betreft het ex- als het interieur.

- vanwege de ensemblewaarde door de ruimtelijke, functionele en stilistische samenhang tussen de complexonderdelen en de situering in een 19de-eeuwse parkaanleg.