Kriekenmarkt 21, Gorinchem

Inleiding

Rij van drie WOONHUIZEN gebouwd in 1890 in een aan de Neo-Renaissance verwante stijl, naar tekeningen van de architect Jan Kraai uit Gorinchem. Huisnummer 21 kreeg in 1930 een nieuwe serre naar ontwerp van Bauke van der Zijpp uit Gorinchem. In datzelfde jaar werd op nummer 23 de achtergevel vernieuwd.

De drie panden liggen aan de de Lingehaven, binnen het beschermde gezicht en staan iets teruggerooid, de voortuinen worden begrensd door smeedijzeren hekken en hagen. Samen met de haaks daarop staande panden aan het Nonnenveld vormt deze huizenrij de oostelijke zijde van het punt waar de Lingehaven overgaat in de Merwede.

Omschrijving

Drie woningen met souterain, tezamen op een rechthoekige plattegrond, over twee bouwlagen opgetrokken in rode baksteen (kruisverband). De gevels worden beëindigd door een gekorniste kroonlijst met daarboven een afgeknot schilddak dat boven de voorgevel deels met losanges gedekt is.

De drie traveeën brede voorgevel (west) wordt afgesloten door hoeklisenen en heeft een middenrisaliet waardoor een symmetrisch aanzien ontstaat. De vormgeving van de dakkapellen die boven iedere woning is geplaatst versterkt deze symmetrie: de middelste dakkapel wordt afgesloten door een gebroken segementboogvormig fronton, beide flankerende dakkapellen worden beëindigd door gezaagde bekroningen met pinakelvormige hoeken. Van iedere woning is de gevel identiek vormgegeven en ingedeeld in drie vensterassen. De gevels worden geleed door gepleisterde cordonlijsten en zijn onder de vensters en langs de dakrand gedecoreerd met een polychroom tegelmozaïk. De vensters van het souterrain en de bel-etage bevinden zich onder getoogde strekken van grijze en rode kalkzandsteen, voorzien van een hardstenen sluitsteen met diamantkop. De muuropeningen op de verdieping hebben rechte strekken met een overeenkomstige detaillering.

In de rechter vensteras van ieder woonhuis is ter plaatse van de bel-etage en het souterrain een entree geplaatst. De entree van de bel-etage is bereikbaar via acht hardstenen treden tussen een gemetselde borstwering met hardstenen afdekplaten. Onder deze treden bevindt zich een koekoek waarin de ingang naar de kelderverdieping geplaatst is. De onder bovenlichten geplaatste voordeuren van de drie woningen zijn verschillend. De linker is vormgegeven in de stijl van de Amsterdamse School en bevindt zich onder een glas-in-lood bovenlicht. De rechter twee zijn in Neo-Renaissance trant vormgegeven en hebben gietijzeren roosters. Het souterrain heeft twee getoogde tweeruits vensters, op de verdieping daarboven bevinden zich twee schuifvensters. Midden boven de gevel bevindt zich op de bovenste bouwlaag een balkon met balusters. Daarachter is een dubbele balkondeur onder een bovenlicht geplaatst, geflankeerd door T-vensters. De beide zijgevels zijn blind.

De veranda's voor de achtergevel (oost) zijn ter plaatse van de bel-etage en de verdieping dichtgezet. De zolderverdieping van de woningen bezit T-vensters.

INTERIEUR. Van de drie woningen zijn de drie identieke plattegronden redelijk herkenbaar.

Vermeldenswaardig van nummer 25 zijn onder meer de stucplafonds en de marmeren schouwen in de kamers en-suite op de bel-etage, het tochtportaal met marmeren vloer en lambrisering.

Aanwezig in het pand nummer 23 zijn onder meer: kamer en-suite met stucplafonds en marmeren schouwen.

De gang van pand nummer 21 is bekleed met een turkooise tegellambrisering en eindigt in de glas-in-loodpui van het toilet. Verder onder meer serre-deuren met gebrandschilderd glas, glas-in-lood in de bovenlichten van de veranda, kelder met betegelde turkooise garderobe.

Waardering

De drie woonhuizen gebouwd in 1890 zijn van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde

- als voorbeeld van een rij identieke, eind 19de-eeuwse woningen.

- vanwege de Neo-Renaissance stijl en de rijke detaillering in verschillende materialen.

- als voorbeeld van een ontwerp uit het oeuvre van de architect Jan Kraaij. De panden zijn gaaf in hoofdvorm, materiaalgebruik en detaillering en bezitten oorspronkelijke interieuronderdelen.

- vanwege de stedenbouwkundig waarde door hun ligging aan de Lingehaven. Vanwege hun teruggerooide plaatsing, in combinatie met de haaks daarop geplaatste panden aan de Nonnenveld ontstaat een visuele afsluiting van de oostelijke zijde van de Lingehaven bij de overgang in de Merwede.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
525127
Provincie
Gemeente
Plaats

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Woonhuis Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Kriekenmarkt 21 4201 AN Gorinchem Ja
Kriekenmarkt 23 4201 AN Gorinchem
Kriekenmarkt 25 4201 AN Gorinchem
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
C 2758 Gorinchem
C 2759 Gorinchem
C 2760 Gorinchem
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1890 1890 vervaardiging
1930 1930 Serre nr. 21, Achtergevel nr. 23 verbouwing
Ambachten
Name Beroep Notitie
Kraai, Jan ; Tjalling I architect / bouwkundige / constructeur
Zijpp, Bauke van der ; Tjalling I architect / bouwkundige / constructeur
Naar boven