Inleiding

Voormalig STATION Tienray annex WOONHUIS-KANTOOR van de stationschef en BERGPLAATS, 1882. Gesitueerd in lengterichting onmiddellijk langs de spoorlijn Venlo-Nijmegen en bereikbaar vanaf de spoorwegovergang aan de Spoorstraat via een karakteristieke STATIONSLAAN met BOOMBEPLANTING.

Oorspronkelijk gebouwd in een door de Neo-renaissance beïnvloede baksteenarchitectuur, conform opdracht van de Staatsspoorwegen met het besteknummer 834. Station Tienray is in oorsprong identiek aan de stationsgebouwen van Boxmeer en Cuijk op Noord-Brabants grondgebied aan dezelfde spoorlijn. Omstreeks 1900 werden als gevolg van vochtproblemen de trapgevels van deze drie stationsgebouwen verwijderd en de west- en zuidgevels gewit. Een losstaand opslag- annex toiletgebouw aan de noordzijde van het station is gesloopt. Het in de richting van de spoorwegovergang langzaam aflopende stationsperron voor reizigersvervoer is in tact. De laadperrons op het emplacement zijn niet meer aanwezig. Op 15 mei 1938 werd het station van Tienray voor reizigersverkeer gesloten. In 1988 werd het stationsgebouw gesplitst, waarbij de voormalige wachtruimten werden verbouwd tot woonruimte.

Van bescherming UITGESLOTEN zijn de bijgebouwde garage van Stationslaan 2 alsmede de houten autostalling van Stationslaan 4.

Omschrijving

Het voormalige stationsgebouw heeft een in hoofdvorm gespiegelde L-vormige PLATTEGROND (kantoor annex woning Stationslaan 4), waartegen zich aan de noordzijde de voormalige wachtruimten op een in hoofdvorm rechthoekige plattegrond (thans Stationslaan 2) bevinden. De voormalige wachtkamer eerste en tweede klasse risaleert enigszins aan het uiteinde van de lange gevelzijden.

Het hoofdvolume van het station, met het kantoor annex woning van de stationschef, telt twee BOUWLAGEN onder een zadeldak waarvan de noklijn dwars op de spoorlijn is geprojecteerd. De keukenuitbouw aan de zuidzijde telt één bouwlaag onder een zadeldak in lengterichting en is onderkelderd. Het bouwvolume met de voormalige wachtkamers telt één bouwlaag onder een zadeldak in lengterichting. De ZADELDAKEN van het voormalige stationsgebouw hebben overstekken op houten consoles en worden gedekt met kruispannen. Ten dele nog gietijzeren bakgoten (met name Stationslaan 2) en luifelconsoles (met name Stationslaan 4). Bij Stationslaan 4 werden op beide dakvlakken de dakkapellen verwijderd, in de dakvlakken van Stationslaan 2 werden in 1988 niet-authentieke kantelramen geplaatst. Aan de bovenzijden werden de dakoverstekken van een zinken afdekking voorzien. Aanzienlijke schoorsteen in decoratief meerkleurig metselwerk op het voormalige woonhuis annex kantoor, diverse nokschoorstenen.

De rechthoekige houten VENSTERKOZIJNEN zijn vernieuwd en in de regel voorzien van dubbel glas en hebben deels gedichte onder- en bovenpanelen. Stationslaan 2 heeft nog de oorspronkelijke dubbele houten toegangsdeuren van de voormalige wachtruimten.

Het voormalige station heeft zeer dikke BAKSTENEN muren, zonder spouw, uitgevoerd in diverse tinten baksteen. Metselwerk in kruisverband, gesneden voegwerk. Meerkleurig siermetselwerk en bijpassend gekleurd voegwerk onder andere in de vensterbogen, speklagen en kroonlijsten. Lage geprofileerde plinten met lichtrode bakstenen plintlijsten. Gestucte vulstukken. Gewitte gevels aan de westzijde en zuidzijde, ten dele voorzien van imitatievoegen. De gewitte westgevel (spoorzijde) van Stationslaan 2 heeft vier niet-oorspronkelijke rechthoekige houten vensters met bovenlichten en een gedicht onderpaneel in licht getoogde gevelopeningen met vulstuk. In deze gevelopeningen bevonden zich oorspronkelijk de wachtkamerdeuren. Tussen de gevelopening van de voormalige wachtkamer eerste en tweede klasse, en de drie gevelopeningen van de voormalige wachtkamer derde klasse is een nieuw toiletvenstertje geplaatst. De voormalige perronluifel is verdwenen, met uitzondering van de console-aanzetten.

De bakstenen noordgevel van Stationslaan 2 is van oorsprong blind, maar sedert 1988 voorzien van een rechthoekige houten keukendeur en een rechthoekig houten slaapkamervenster. De bakstenen oostgevel van Stationslaan 2 heeft lichtrode segmentboogvormige vensterstrekken met gesneden rood voegwerk. Kroonlijst met geelrood siermetselwerk waartussen geel voegwerk. Dubbele bloktanddecoraties, gesausde hardstenen vensterdorpels. In de vensteropeningen met vulstuk zijn drie nieuwe rechhoekige houten vensters met kruisvormige geleding geplaatst.

In de oksel met het hoofdvolume van Stationslaan 4 een uitgebouwd entreeportiek onder lessenaarsdak, eveneens gedekt door kruispannen. Via een verhoogd bordesje met twee traptreden is de dubbele, segmentboogvormige houten toegangsdeur naar de voormalige wachtkamers bereikbaar. Segmentboogvormige strek in rode en gele baksteen. Drie gekoppelde rondboogvormige bovenlichten in lichtrode lijsten, waartussen gesausde aanzetstenen. Gepleisterd vulstuk. Onder het dakoverstek met zware consoles een gevelvlak met decoratieve diagonalen in gele baksteen. In de zijgevel van het portiek twee lichtgetoogde vensters met bovenlicht, rode strek en decoratieve hardstenen raamdorpels.

De bakstenen oostgevel van Stationslaan 4 wordt gedomineerd door het bouwvolume van twee bouwlagen, waarin in elke laag een vernieuwd rechthoekig houten vensterkozijn met kruisvormige indeling, geplaatst in een segmentboogvormige vensteropening met vulstuk en lichtrode bakstenen strek. In de topgevel een verticaal ingedeeld zoldervenster met vulstuk en een ronde, rode bakstenen strek. Aanzienlijke overstekconsoles, hardstenen waterlijst tussen de bouwlagen, decoratieve ankers. In de oostgevel van het éénlaagse keukenvolume onder zadeldak twee segmentboogvormige houten souterrainvensters, waarboven een verticaal ingedeeld keukenvenster met vulstuk, segmentboog en decoratieve hardstenen vensterdorpel. Kroonlijst met geelrood siermetselwerk en geel voegwerk.

De gewitte zuidgevel van Stationslaan 4 heeft in het uitgebouwde keukenvolume een licht segmentboogvormige houten paneeldeur met kruisvormig ingedeeld glazen bovenpaneel. Hierboven een rond, kruisvormig ingedeeld bovenlicht. Verticaal ingedeeld houten keukenvenster in segmentboogvormige gevelopening met vulstuk. Imititatievoegwerk en imitiatiebogen. Onder het dakoverstek op aanzienlijke consoles bevinden zich twee smalle rechthoekige venstertjes. Aan de westgevel van het keukenvolume een halfrond uitgebouwde toiletruimte onder een lessenaarsdak, dat onder een hoek van 90 graden doorloopt langs de zuidgevel van het hoofdvolume van Stationslaan 4 en wordt gedragen door decoratieve gietijzeren consoles. In de westgevel van het keukenvolume een segmentboogvormig gangvenster met achtruitsindeling. In de zuidgevel van het hoofdvolume van Stationslaan 4, onder het lessenaarsdak op consoles, een reeks van drie segmentboogvormige vensters met bovenlicht. De oorspronkelijke toegangsdeur van de bagageruimte in deze gevel is gedicht. In de tweede laag van de zuidgevel, boven de waterlijst, een segmentboogvormig houten venster met bovenlicht. In de westgevel van het hoofdvolume van Stationslaan 4 heeft elke bouwlaag twee segmentboogvormige vensteropeningen met vulstuk en vernieuwde rechthoekige vensters met kruisvormige indeling. In de zolderverdieping een venster in een rondboogvormige vensteropening. Tussen de bouwlagen een geprofileerde kaderlijst met stationsnaamaanduiding. De oorspronkelijk aanwezige deuropening tussen het kantoor en het perron, aangebracht in de oksel van het hoofdvolume en de wachtruimten, is gedicht.

Aan de zuidzijde van Stationslaan 4 bevindt zich een vrijstaande bakstenen BERGPLAATS van één bouwlaag op een rechthoekige plattegrond, die in nagenoeg authentieke staat bewaard gebleven is. Verzonken zadeldak met pannen, twee decoratieve schoorstenen. Twee kopgevels met schouderstukken, voorzien van een stucwerk afdekking.

Bakstenen opstand met licht geprofileerde plint inclusief lichtrode bakstenen lijst. Zowel dubbele als enkelvoudige houten deuren met beslagen. Segmentboogvormige vensters en bovenlichten. Hardstenen lateien. Smeedijzeren roosterwerken in de vulstukken. Lichtrode bakstenen strekken met rood voegwerk. Twee gele bakstenen speklagen, uitkragingen op de gevelhoeken. Sierankers. Ronde topgevelvensters met spaakvormige indeling. De oorspronkelijk indeling in drie compartimenten voor lompen, gereedschap en overige spullen is nu teruggebracht tot een indeling in twee compartimenten.

In het INTERIEUR van Stationslaan 2 zijn de dubbele tochtdeuren met beslag en bovenlicht tussen entreeportaal en de loketruimte annex wachtkamer derde klasse nog in de woonkamer aanwezig. De aanwezige wachtruimten waren oorspronkelijk open tot aan de nokbalk, sedert 1988 is er een verdieping met houten verdiepingsvloeren.

Het interieur van Stationslaan 4 kenmerkt zich op de begane grond door variërende vloerniveaus. De woonkamer ligt lager ten opzichte van de keuken, het voormalig kantoorgedeelte aan de spoorzijde ligt gelijkvloers ten opzichte van de woonkamer. De toegang naar de keuken vanuit de entreehal is gedicht. Gedeeltelijke doorbraak tussen de keuken en de woonkamer. De wand tussen de voormalige kantoor- en bagageruimten is verwijderd. Het oorspronkelijke trappenhuis is nog aanwezig. Op de verdieping is de wand tussen de slaapkamers aan de spoorzijde verwijderd.

Waardering

Het voormalige stationsgebouw met bergplaats van Tienray is van algemeen belang als een belangrijk voorbeeld van een negentiende-eeuws stationsgebouw met woonhuis-kantoor voor de stationschef.

Het voormalige station met bergplaats is van cultuurhistorische waarde als belangrijke typologische uitdrukking van de ontwikkeling van de regionale infrastructuur in de tweede helft van de negentiende eeuw en de aanleg van de spoorlijn Venlo-Nijmegen in het bijzonder. De architectuurhistorische waarde wordt bepaald door de bouwstijl, de esthetiek van het ontwerp en de decoratieve baksteentoepassingen. Het gebouw is in de huidige verschijningsvorm goed herkenbaar als voormalig station, waaraan de situering onmiddellijk langs het spoor alsmede de toegang via de fraaie Stationslaan in belangrijke mate bijdragen. Het voormalige station met bergplaats is van groot belang voor het aanzien van Tienray, is in vergelijking met andere stations aan de spoorlijn Venlo-Nijmegen relatief gaaf bewaard gebleven en beschikt nog over een zeer gaaf bewaard gebleven bergplaats.