HISTORISCHE BUITENPLAATS KASTEEL WIJLRE Kasteel Wijlreweg 1 te Wijlre

Omschrijving complex: Het COMPLEX HISTORISCHE BUITENPLAATS WIJLRE - de naam komt reeds in de Middeleeuwen voor - ligt direct ten westen van het gelijknamige dorp in het Geuldal op de westoever. Het complex bestaat uit een rechthoekig omgracht geheel van kasteel en bijgebouwen, dat ongeveer midden op het buitenplaatsenterrein gesitueerd is. Binnen de smalle buitengracht, eveneens een oost-west gestrekte rechthoek, liggen de tuinen, waaronder een kleine landschappelijke aanleg; buiten deze gracht liggen een klein wandelbos en weilanden, waardoor de oprijlaan loopt. De grachten worden gevoed door de beek Onderzied. Het complex wordt aan de noordkant begrensd door sportterreinen, aan de oostzijde door een industriegebied van Wijlre, ten zuiden en westen door agrarisch gebied van derden. De historische buitenplaats Wijlre omvat de volgende onderdelen: KASTEEL (1), PARKAANLEG (2), BIJGEBOUWEN (3), POORT en HEKKEN (4), BRUG (5), STUW (6) en TRAP (7).

Op de bij de registeromschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding van de onderdelen aangegeven. Aan de noordzijde van het begrensde gebied ligt een terrein dat met sportvelden, verenigingsgebouw en visvijver is ingedeeld. Oorspronkelijk maakte dit terrein deel uit van de historische aanleg. Als gevolg van de inrichting met sportvelden, verenigingsgebouw en visvijver is het terrein niet beschermenswaardig krachtens de Monumentenwet 1988.

Waardering: Het COMPLEX historische buitenplaats Wijlre is van algemeen cultuurhistorisch belang vanwege de hoge mate van ongestoordheid van met name de historische structuur van de aanleg en de ligging in het landschap en de architectuur van kasteel plus bijgebouwen.

Binnen het complexgebied bevinden zich enkele onderdelen, die niet beschermenswaard zijn, te weten: de lantaarns op de oprit, het nieuwe houten tuinhuisje ten noordoosten van het huis, de houten schuur (ouderdom en architectonische waarde te gering) in het wandelbos, de tuinschuur annex kas (door nieuwe aan- en verbouw niet meer van voldoende waarde) in de voormalige moestuin, alle nieuwe sculpturen (hiertoe ook te rekenen de nieuwe tuinvazen en putti op de brug), die tot de verzameling van de eigenaar gerekend kunnen worden, het (inmiddels niet meer gebruikte) zwembad en de bruggetjes tussen park en wandelbos over de buitengracht; de bruggen zijn recent van elders gekomen.