Damlaan 3, Eefde
Omschrijving onderdeel 5: TUINMUUR MET DRUIVENKAS EN KOUDE BAK.
In de voormalige moestuin ten zuiden van het wandelbos ligt een uit baksteen opgetrokken tuinmuur (XXa), die op regelmatige afstand door pijlertjes is verstevigd. De muur met een geknikt en gebogen beloop, globaal van west naar noordoost lopend, wordt door een rollaag afgesloten. IJzeren ogen om de spalierlatten te bevestigen. Aan de oostkant wordt de muur trapsgewijs verlaagd. Tegen de tuinmuur staat een druivenkas (lessenaarsmodel) van baksteen met glazen ramen, XXa. In de korte bakstenen zijgevel een eenvoudige houten deur met rollaag. Tegen de rechterzijgevel een pomp. Tegen de tuinmuur staat ook een koude bak (XXa), opgemetseld van baksteen. Op de bak kunnen ramen gelegd worden.
Waardering
De TUINMUUR MET DRUIVENKAS EN KOUDE BAK, behorend tot de historische buitenplaats 't Klaphek is van belang:
- wegens de ouderdom;
- wegens het type;
- als functioneel onderdeel van het complex;
- als wezenlijk cultuurhistorisch en functioneel onderdeel van de voormalige moestuin.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Omschrijving van het complex
De HISTORISCHE BUITENPLAATS 'T KLAPHEK ligt in Eefde ten zuiden van het Twentekanaal. Ten oosten van 't Klaphek ligt de buitenplaats Den Dam terwijl vlakbij het huis De Voorst is gelegen. De buitenplaats ligt op de grens van het rivierkleigebied van de IJssel en de lage zandgronden ten oosten van de rivier. Het is een waterrijk gebied dat doorsneden wordt door de IJssel, de Berkel en een aantal (deels omgelegde) beken. In het verleden heeft het lager gelegen gedeelte van het gebied veel te lijden gehad van overstromingen. Bij hoge rivierstanden van de Rijn kon het water via de Baakse overlaat op de IJssel worden gebracht, waardoor het zuidwestelijk deel van de buitenplaats in veel winters onder water kwam te staan. Pas toen in 1949 de overlaat werd gedicht kwam er een einde aan de overlast. De hoge ligging van het huis heeft te maken met die situatie.
De eerste vermelding van het goed dateert van 1523. In een acte wordt gesproken over 'dat guet Klaphecke gelege te Warnsfelt in Eyfde'. Het betrof een boerderij. Pas in de 19de eeuw wordt er meer bekend. In 1843 werd de boerderij verkocht. Niet lang daarna is het huidige huis tot stand gekomen, met gebruikmaking van grote delen van de oude boerderij. In de jaren daarna is de agrarische omgeving van lieverlee veranderd tot een buitenplaats met een landschappelijke aanleg, die wordt gekenmerkt door een wandelbos ten noorden en westen van het huis en een open boomweide aan de zuidkant. De veranderingen in de omgeving zijn voor het eerst te zien op een topografische kaart uit 1865 (gewijzigd in 1879, 1907 en 1911). De grote schuur en de tuinmanswoning ten noorden van het huis, alsmede de tuinkoepel staan eveneens daarop getekend. Door de aanleg van de spoorlijn en het Twente (Rijn)kanaal werd de noordwestelijke punt van het goed afgesneden.
Het complex HISTORISCHE BUITENPLAATS 'T KLAPHEK bestaat uit de volgende onderdelen: HOOFDGEBOUW 't Klaphek (1), HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG (2), TUINMANSWONING (3), TUINKOEPEL (4), TUINMUUR met DRUIVENKAS en KOUDE BAK (5).
Eigenschappen
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Tuinmuur | Kastelen, landhuizen en parken | Tuin, park en plantsoen | oorspronkelijke functie | Ja |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Damlaan | 3 | – | 7211 CJ | Eefde | – | BY | Ja |
| Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
|---|---|---|---|
| Kastelen, landhuizen en parken | Tuin, park en plantsoen | – | – |
| Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
|---|---|---|---|---|
| – | G | 751 | – | Gorssel |