Hoogvlietstraat 43, Rotterdam

Inleiding

SCHOOLGEBOUW naar zakelijk-expressionistisch ontwerp van J. Poot jr. en W. Dahlen, deel uitmakend van het scholencomplex "Zwartewaalstraat", in 1928-1929 gebouwd als dubbele school voor Gewoon Lager Onderwijs annex bewaarschool en gesitueerd op het zuidoostelijke deel van het terrein.

Omschrijving

Het schoolgebouw bestaat uit drie geschakelde rechthoekige vleugels; één parallel aan de Zwartewaalstraat, één parallel aan de Hoogvlietstraat en één dwars hierop die deze twee verbindt. De vleugel aan de Zwartewaalstraat omvat twee bouwlagen en de overige vleugels één bouwlaag. Het gebouw is voorzien van zadeldaken, gedekt met rode pannen. Tegen de zuidoostzijde van de vleugel langs de Zwartewaalstraat bevindt zich een toren met een lage uitbouw waarin zich het trappenhuis en de hoofdingang bevinden. De gevel van de GLO-school aan de Zwartewaalstraat is voorzien van een ritmering van drie terugliggende traveeën met puntgeveltjes met daarin een smal en hoog venster. De gevel bevat, op beide bouwlagen, in het midden twee maal zes vensters met aan weerszijden drie vensters. De achtergevel van deze vleugel is op de begane grond in het midden voorzien van een dubbele deur met aan weerszijden tien vensters. De verdieping bevat vier maal afwisselend twee smalle en twee bredere vensters. In de kap zijn drie terugliggende puntgeveltjes aangebracht met in elk daarvan een smal en hoog venster. De noordwestgevel van de bewaarschool heeft aan de linkerkant een puntgevel, met daarin links de hoofdingang met getoogde dubbele deur er ingangsportaal. Rechts van het portaal bevinden zich twee vensters en daarboven een hoog en smal venster. Rechts van de puntgevel bevindt zich een lager bouwvolume met daarin zes vensters. De kap bevat vier lage brede vensters. De noordoostelijke gevel van de bewaarschool aan de Hoogvlietstraat heeft een ritmering van drie terugliggende puntgevels, waarbij de meest rechtse groter is dan de andere twee. De puntgevels bevatten ieder een hoog, smal venster en zijn door middel van een spaarveld visueel verbonden met een venster op de begane grond. De grotere rechter puntgevel is verbonden met een driedubbel venster, terwijl de andere twee verbonden zijn met een enkel rechthoekig venster. Links van de linker puntgevel bevindt zich respectievelijk een klein vierkant venster en rechts daarvan twee rechthoekige. Links van de middelste puntgevel bevinden zich vier rechthoekige vensters. Links van de rechter puntgevel bevinden zich vier rechthoekige vensters. De achtergevel van de bewaarschool aan de Zwartewaalstraat heeft aan de zuidoostelijke kant een terugspringend en lager bouwvolume met daarin twee grote vensters en een dubbele openslaande deur, daarboven bevinden zich drie lage vensters. De rest van de gevel bevat in het midden een getoogde deur met daartussen twee maal zeven rechthoekige vensters. Aan de rechterkant bevindt zich een poort met een hek, waarachter een deur. De kap bevat aan de rechterzijde een terugliggend puntgeveltje met daarin een smal en hoog venster. De korte gevel aan de Blankenburgstraat heeft een puntgevel en een centraal gesitueerd venster, met daarboven een dubbele deur met hijsbalk. Aan de zuidwestelijke kant van de gevel aan de Blankenburgstraat bevindt zich in de toren de hoofdingang van de GLO-school met ingangsportaal en getoogde deur. Rechts daarvan bevindt zich een symmetrisch deel dat in het midden acht hoge vensters bevat met aan weerszijden een getoogde deur. De hoek van de Blankenburgstraat en de Zwartewaalstraat wordt afgesloten door een bakstenen muur met gietijzeren traliewerk. Op de hoek bevindt zich een opslaggebouw van één bouwlaag hoog opgetrokken op een rechthoekige plattegrond onder een zadeldak met rode pannen. De noordoostzijde bevat een enkele deur; de rest van de gevels is blind.

De dubbele GLO-school bevat op de begane grond en de verdieping zes geschakelde leerlokalen met grote vensters aan de (westelijke) voorgevelzijde. Aan de (oostelijke) achterzijde bevindt zich de gang met kleednissen. De lokalen zijn aan de gangzijde voorzien van kleinere vensters. Op de begane grond bevindt zich in het midden van de gang een dubbele deur die toegang biedt tot het speelterrein achter het gebouw. De bewaarschool bevat vijf in een L-vorm geschakelde speelleerlokalen, waarbij in de hoek de keuken, trap en toiletruimte zijn gesitueerd. Aan het einde van de lange zijde van de L bevindt zich een speellokaal. De lokalen zijn voorzien van grote vensters aan de zuidelijke en westelijke (achter)gevel. Aan de noordelijke en oostelijke zijde bevindt zich de rondlopende gang met kleednissen. Het interieur bevat in de gangen en de trappenhuizen lambriseringen van geel-bruine tegels met een zwarte plint en enkele siertegels met onder andere diermotieven en schepen. De trappenhuizen bevatten trapleuningen met abstract siertraliewerk en houten leuningen.

Waardering

Uit 1928-1929 daterend schoolgebouw in zakelijk-expressionistische trant als beeldbepalend en historisch-functioneel onderdeel van het scholencomplex "Zwartewaalstraat" van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische, cultuurhistorische, typologische, stedenbouwkundige en ensemblewaarde. Tevens van belang als karakteristiek voorbeeld van het complexmatige schooltype dat tot stand kwam onder de verantwoordelijkheid van architect A. van der Steur in de periode dat hij chef was van de Hoofdafdeling III Stadsuitbreiding en Gebouwen van de Rotterdamse Dienst Gemeentewerken.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
529865
Complexnaam
Scholencomplex Zwartewaalstraat
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Complexomschrijving

Inleiding

SCHOLENCOMPLEX "Zwartewaalstraat", gebouwd in twee fasen (1928-1929/1929-1930) in Zakelijk Expressionistische stijl. Het complex bestaat uit 3 onderdelen: 1) Een SCHOOLGEBOUW, oorspronkelijk gebouwd als dubbele school voor Gewoon Lager Onderwijs (GLO) annex bewaarschool (1928-1929); 2) Een SCHOOLGEBOUW, oorspronkelijk gebouwd als dubbele GLO-school (1929-1930); 3) Een GYMNASTIEKGEBOUW. Het scholencomplex is ontworpen binnen de Rotterdams Dienst Gemeentewerken, Hoofdafdeling III Stadsuitbreiding en Gebouwen, waar A. van der Steur op dat moment afdelingshoofd was. Als uitvoerende architecten waren respectievelijk J. Poot j r. en W. Dahlen betrokken. Onder Van der Steurs verantwoordelijkheid kwam in deze periode een groot aantal nieuwe scholen tot stand in Rotterdam, die door hun karakteristieke architectuur en de complexmatige aanleg vaak een opvallende positie innemen in de stad. Het scholencomplex is centraal gelegen in de Tarwewijk en gesitueerd op een rechthoekig terrein, waarbij de verschillende vleugels drie rechthoekige speelterreinen omsluiten.

N.B. De kozijnen zijn tijdens een renovatie in 1997 vervangen door houten kozijnen zonder roedenverdeling.

Omschrijving

Het scholencomplex bestaat uit twee rechthoekige vleugels parallel aan de Zwartewaalstraat, die door middel van een hek met elkaar verbonden zijn; een bewaarschool aan de Hoogvlietstraat met een L-vormige plattegrond die hier haaks op staat en twee gekoppelde gymnastieklokalen met een U-vormige plattegrond, haaks op de hoofdvleugel. Het complex wordt gekenmerkt door twee torens aan de uiteinden van elk der schoolgebouwen. De scholen zijn opgetrokken in baksteen en hebben zadeldaken met rode pannen, houten bakgoten en schoorstenen dwars op de nok. De houten vensterkozijnen - merendeels vierkant en in oorsprong met roedenverdeling - zijn voorzien van bakstenen waterdorpels met ver uitstekende hoekstenen. In de kappen bevinden zich hoger doorgetrokken puntgevels met ingestoken zadeldaken.

Waardering

Scholencomplex "Zwartewaalstraat", van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische, cultuurhistorische, typologische, stedenbouwkundige en ensemblewaarde. Tevens van belang als karakteristiek voorbeeld van het complexmatige schooltype dat tot stand kwam onder de verantwoordelijkheid van architect A. van der Steur in de periode dat hij chef was van de Hoofdafdeling III Stadsuitbreiding en Gebouwen van de Rotterdamse Dienst Gemeentewerken.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Schoolgebouw Cultuur, gezondheid en wetenschap Onderwijs en wetenschap oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Hoogvlietstraat 43 3081 ST Rotterdam Ja
Hoogvlietstraat 25 3081 ST Rotterdam
Zwartewaalstraat 38 3081 HZ Rotterdam
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Cultuur, gezondheid en wetenschap Onderwijs en wetenschap Basisschool
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
G 6135 Charlois
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1928 1929 vervaardiging
Ambachten
Name Beroep Notitie
Dahlen, W. ; Stad Rotterdam II architect / bouwkundige / constructeur
Poot, J. ; Stad Rotterdam II architect / bouwkundige / constructeur
Naar boven