Complexomschrijving

Inleiding

Uit 15 onderdelen bestaand sluizencomplex "Parksluizen", bestaande uit twee evenwijdig aan elkaar gelegen SCHUTSLUIZEN met ongelijke schutkolken, de Kleine Parksluis en de Grote Parksluis, tussen de Parkhaven en de Coolhaven, met bijbehorend KANTOORGEBOUW, vier BEDIENINGSGEBOUWEN, twee TRANSFORMATORGEBOUWEN en een MOTORGEBOUWTJE in zakelijk-expressionistische trant, twee beweegbare BASCULEBRUGGEN en twee vaste BRUGGEN. Het complex is aangelegd in 1931-1933 ter vervanging van de verouderde sluis, de Aelbrechtskolk in Delfshaven. Het sluizencomplex, ter verbinding van de Nieuwe Maas met de Delfshavensche Schie, ontworpen door ir. C. Franx en architect B. Van der Lecq, maakte Delft en Den Haag bereikbaar voor grote schepen (tot 2.000 ton). Het schutten vindt plaats via omloopriolen in de beide sluishoofden. De bediening van de sluis gebeurt vanuit een bedieningsgebouw op zowel het binnenhoofd als het buitenhoofd, waar vandaan ook de scheepvaartseinen, de bruggen met afsluitbomen en de verkeerslichten worden bediend. De Grote Parksluis werd uitgerust met roldeuren. De Kleine Parksluis is uitgevoerd met twee stalen segmentschuiven, die draaien om twee vaste assen. Het is de eerste toepassing van dit door ir. J.F.W. Burky ontworpen afsluitmiddel.

Het complex Parksluizen omvat de volgende samenstellende onderdelen:

A. Grote Parksluis

B. Kleine Parksluis

C. 1e Parkhavenbrug

D. 2e Parkhavenbrug

E. 1e Coolhavenbrug

F. 2e Coolhavenbrug

G. Kantoorgebouw Havendienst

H. Bedieningsgebouw buitensluishoofd (grote sluis)

I. Bedieningsgebouw binnensluishoofd (grote sluis)

J. Bedieningsgebouw buitensluishoofd (kleine sluis)

K. Bedieningsgebouw binnensluishoofd (kleine sluis)

L. Havenkantoor (voormalig rapporteerbureau)

M. Transformatorgebouw

N. Transformatorgebouw annex kiosk

0. Motorgebouwtje

Het totale complex doet dienst als waterkering. In 1963 is het complex op deltahoogte gebracht (4,75 m +NAP).

Omschrijving

Het sluizencomplex met twee evenwijdig aan elkaar gesitueerde sluizen van respectievelijk 13,6 en 5,95 meter breed en 125 meter lang met bijbehorende opstallen, is opgetrokken in rode baksteen en afgewerkt met graniet. Over de Grote Parksluis liggen basculebruggen, de "Ie Coolhavenbrug" en de "Ie Parkhavenbrug". Over de Kleine Parksluis liggen vaste bruggen, de "2e Coolhavenbrug" en de "2e Parkhavenbrug". De opstallen zijn eveneens opgetrokken in rode baksteen met granieten details en voorzien van met geglazuurde pannen gedekte overstekende schilddaken. De gevels worden vrijwel steeds afgesloten met een zwarte betonnen lijst die doorloopt onder het dakoverstek. De vensters zijn voorzien van (soms dubbele) keramische waterdorpels en in oorsprong van stalen kozijnen. De hoger gelegen delen van het complex (bij de bruggen) evenals de voetgangerstrappen vanaf de bruggen naar het sluizenterrein, zijn voorzien van monumentale borstweringen met granieten deklijsten en smeedijzeren leuningen met krulmotief. Voor zover het terrein niet betegeld is, is het van gazon voorzien, met name de taluds en delen van het terrein tussen de sluizen.

Waardering

Complex Parksluizen, aangelegd in 1931-1933 met een zorgvuldige architectonische vormgeving in zakelijk-expressionistische trant van zowel de sluizen als de bijbehorende opstallen en in de kleine Parksluis de eerste toepassing van stalen segmentschuiven, is van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische, cultuurhistorische, typologische, situationele en ensemblewaarde.