Omschrijving onderdeel 2: HISTORISCHE PARK- EN TUINAANLEG.

De HISTORISCHE PARK- EN TUINAANLEG bestaat uit open weiden en bosgedeelten met lanen en een geometrische tuin ten noorden van het huis. De tuin is vrijwel geheel aangelegd conform het ontwerp van L.A. Springer van 31 januari 1917, met als afwijkingen het gedeelte rondom het huis dat vrijwel overeenkomt met Springers ontwerp van 5 december 1919 en het bouwland ten westen van het huis dat thans weide is. Deze weide wordt doorsneden door een houtwal en een slingerende beukenlaan, die al in het begin van de twintigste eeuw is aangeplant.

De basis van de aanleg wordt gevormd door een orthogonaal lanenpatroon dat resteert van de geometrische aanleg uit de 18de eeuw en dat is afgebeeld op de Hottingerkaart uit 1783. Over de grootste lengte van de tuin, beginnend in de westelijke punt bij de rijksweg en eindigend bij de oostelijke grens, loopt de belangrijkste laan. Deze is ononderbroken en gaat, met vier rijen beuken beplant, recht de berg omhoog. In het westelijk deel van de tuin bevindt zich ten noorden van deze laan nog een driehoekig bosperceel (eik en beuk) met slingerpaden, in het oostelijk deel vormt de beukenlaan de noordgrens van de tuin.

Ten zuiden van de beukenlaan loopt parallel daaraan in het oostelijk deel van de tuin een tweede laan. Deze gaat als breed grindpad langs de voordeur van het huis. Oostelijk van het huis vormt de laan de door rododendronstruiken gemarkeerde symmetrieas van een perceel parkbos, westelijk van het huis gaat hij over in een houtwal. Op dat punt loopt in zuidelijke richting met een slinger (die het hoogteverschil accentueert) een oprijlaan langs het koetshuis naar de rijksweg. Loodrecht op deze twee parallelle lanen zijn aan weerszijden van het huis eveneens beukenlanen gelegen. Die aan de oostzijde vormt de hoofdontsluiting van het terrein vanaf de rijksweg en is de westgrens van het perceel parkbos in het noordoosten van de tuin en van de weide (met een boomgroep in de zuidoostelijke hoek) ten zuiden daarvan. De toegang wordt bij de rijksweg afgesloten door een ijzeren hek tussen gemetselde pijlers. De beukenlaan ten westen van het huis loopt niet door tot aan de rijksweg, maar buigt af in westelijke richting naar het koetshuis en sluit daar aan op het padenstelsel door weide en bospercelen. De oostgrens van de tuin wordt eveneens gevormd door een noord-zuid lopende laan met bomenrij die resteert van de orthogonale aanleg.

In het kwadrant dat ten noorden van het huis door het stelsel van lanen wordt omsloten, ligt een geometrisch aangelegd tuin-deel. Dit is opgebouwd rond een assenkruis waarvan een as (N-Z) aansluit op de voordeur van het huis. In de assen ligt een pad verhard met rechthoekige flagstones. In het snijpunt van de assen ligt (in afwijking van het ontwerp van Springer) een kruisvormig bassin, waaromheen een verharding van flagstones in de vorm van een vierkant. Rondom het bassin lagen oorspronkelijk symmetrische parterres met bloemperken en heesters die nu grotendeels zijn vervangen door gazon. Aan begin en einde van de noord-zuid gerichte as staat aan beide zijden een in vorm gesnoeide taxus.

Ten noord-oosten van het geometrische deel ligt op de grens van het terrein een kunstmatige heuvel bedekt met brokken natuursteen waarover paden lopen. Op en rondom deze heuvel staan heesters en bomen.

Rondom het huis ligt aan drie zijden een smalle verharding van grind. Aan de noordzijde van het huis loopt het brede grindpad dat aansluit op de zuidelijke van de twee oost-west assen. In de hoofdas van het huis is het grindpad in de vorm van een exedra verbreed. Het pad wordt aan weerszijden begrensd door een taxushaag van ongeveer 1.5 meter hoogte die bij de einden en bij de aansluitingen van paden is voorzien van in de haag geknipte kegelvormen. Tussen pad en haag ligt een smal gazon, oorspronkelijk met langwerpige bloemperken en lage heesters. Tegenover de voordeur is in de haag een poort geknipt, aan de bovenzijde gemarkeerd met twee bolvormen. Ten noorden van deze haag ligt de geometrische tuin met in aansluiting hierop aan de westzijde de voormalige tennisbaan.

Ten zuiden van het huis ligt tussen de twee noord-zuid lopende lanen een open grasveld met ongeveer in het midden een vijver in de vorm van een halve maan. Aan weerszijden daarvan staat een solitair. Aan de westzijde van de weide staat een landschappelijke beplanting met boomgroepen, solitairen en heesters. Ten westen ligt bij het huis een gazon met een solitair. Ten oosten staat een beplantingsgroep bestaande uit bomen en heesters.

Het gedeelte van de tuinaanleg in het zuidwesten, tussen de lange beukenlaan, de rijksweg en de beukenlaan ten westen van het huis, is een weide met slingerende lanen en een stuk opgaand bos.

De beukenlaan van huis naar koetshuis gaat bij het koetshuis over in een pad dat langs een steile helling naar het westen voert naar de plaats van de voormalige moestuin.

In de westelijke punt van de tuin staat opgaand bos, bestaande uit eik en beuk.

Waardering

De HISTORISCHE PARK- EN TUINAANLEG, behorend tot de historische buitenplaats De Hulst is van algemeen cultuurhistorisch en tuinhistorisch belang:

- als vrijwel gaaf en daardoor zeldzaam geworden voorbeeld van een tuinaanleg bij een buitenplaats uit het oeuvre van de tuinarchitect L.A. Springer;

- wegens de esthetische kwaliteiten van de samenstellende onderdelen van het ontwerp van L.A. Springer uit 1917-1919 met name wegens de zorgvuldige inpassing van het 18de-eeuwse lanenpatroon;

- wegens de gaafheid van het oorspronkelijk ontwerp, i.c. het paden- en lanenpatroon en de bosstructuur.

- wegens de samenhang tussen aanleg en het landhuis.