Inleiding

Het agrarische complex "De Merwerd" bestaat uit één hoofdgebouw met drie bijgebouwen. Het complex bevindt zich direct ten noorden van de bebouwde kom van Leur en is gesitueerd aan de oostzijde van de Van Balverenlaan bij de zuidelijke entree tot de buitenplaats Huis te Leur. Het betreft een waardevol gebied dat grenst aan de kom van Leur. Het van gemeentewege beschermd dorpsgezicht Leur betreft een min of meer spontaan gegroeide agrarische nederzetting op een verhoging in het landschap, met een redelijk gave historisch-ruimtelijke structuur (infrastructureel en landschappelijk) en karakteristieke agrarische bebouwing die zich harmonisch verenigen. De boerderij die ook wel met "Meerwijkse Hof" of "Meerwijk" wordt aangeduid, gaat als bouwplaats zeker terug tot de 16de eeuw. Sedert de koop in 1776 door Christiaan van Balveren (bouwheer van het nabijgelegen Huis te Leur) behoort onderhavig complex tot de heerlijkheid. Het 18de eeuwse hoofdgebouw ligt ongeveer parallel aan de noord-zuid verlopende Van Balverenlaan. Het woongedeelte is op het zuiden georiënteerd. Tegenover het woongedeelte staat een 19de eeuws bakhuis. Ter rechter zijde van het woongedeelte is in 1857 een karnschuur gebouwd. Aan de noordzijde van het hoofdgebouw, schuin tegenover de ingang van het bedrijfsgedeelte, is in 1927 een van elders afkomstige schuurberg geplaatst. In 1971 is een aan de straat gesitueerde schuur ter linker zijde van het hoofdgebouw door brand verwoest. De ter vervanging hiervan gebouwde moderne wagenloods valt buiten de bescherming. Ter rechter zijde van het hoofdgebouw bevindt zich een vluchtheuvel (aarden wal). De erfscheiding bestaat uit (doornen-)hagen. De Van Balverenlaan wordt geflankeerd door dubbele laanbeplanting.

Het agrarische complex "De Merwerd" bestaat uit de navolgende onderdelen: 1. boerderij uit de 18de eeuw; 2. bakhuis uit de 19de eeuw; 3. karnschuur uit 1857; 4. schuurberg uit de tweede helft van de 19de eeuw.

Waardering

Agrarisch complex "De Merwerd".

- Van architectuurhistorische waarde als goed voorbeeld van een historisch gegroeid en functioneel opgezet agrarisch complex, waarvan de hoofd- en bijgebouwen qua hoofdvorm en gevelindeling redelijk gaaf bewaard zijn gebleven. Het complex is voorts van belang vanwege de typologie en de architectonische kwaliteit van de samenstellende onderdelen.

- Van stedenbouwkundige waarde als essentieel onderdeel van het waardevolle landgoederen-landschap dat direct oostelijk tegen de kern van de agrarische nederzetting Leur (beschermd dorpsgezicht) ligt. Het complex is van belang vanwege de hoogwaardige kwaliteit van de bebouwing en de historisch-ruimtelijke relatie met groenvoorzieningen, wegen, wateren en bodemgesteldheid. - Van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een culturele, sociaal-economische, landschappelijke en bestuurlijke ontwikkeling; in casu het onderdeel uitmaken van de oude heerlijkheid Leur die tot op heden nog veel oude bezits- en beheerslijnen kent.