‘Al die hulp van deskundigen voelt als een warm bad’
Hoe onderhoud je een monument goed, wanneer je zelf niet technisch onderlegd bent? Hoe kom je erachter wat jouw monument echt nodig heeft en hoe beoordeel je offertes? Marike en Thijs vonden de antwoorden op die vragen bij de Monumentenwacht Noord-Holland. Marike en Thijs en hun beide kinderen wonen sinds eind 2016 in een rijksmonument in de Jordaan. In 2019 bracht een flinke lekkage ze op het spoor van de Monumentenwacht.
‘Wij woonden in de Westerparkbuurt in een appartement en zochten een nieuwe woning voor ons gezin. Onze focus lag op nieuwbouw, omdat we allebei geen klussers zijn. Maar voor nieuwbouwprojecten werden we steeds uitgeloot. Toen wij na acht jaar op een wachtlijst een volkstuin in het Westerpark toegewezen kregen, gingen we ook weer anders naar onze woonwensen kijken. Een tuin was nu niet per se meer nodig. Zo kwamen er weer andere huizen in de binnenstad in beeld. Op Funda kwam ik opeens dit huis tegen, een rijksmonument. Ik belde op maandag, op donderdag konden we gaan kijken en de maandag daarna hadden we het gekocht! De eigenaresse was een timmervrouw, die het hele huis grondig had opgeknapt.’
Onze focus lag op nieuwbouw, omdat we allebei geen klussers zijn
Verrassingswoning
‘Ik was meteen helemaal verliefd op dit huisje, het heeft veel sfeer. Ik ben zelf opgegroeid in een oud klooster, de Weyst in Handel. Misschien kwam het daardoor, dat het hier meteen voelde alsof ik thuis was. Ik vond het vroeger ook heel fijn om even uit het zicht te zijn en dat gun ik mijn kinderen ook. Hier in huis zijn ook veel plekjes, waar je even op jezelf kan zijn. Het is een ‘verrassingswoning’ zeg ik altijd. Het oogt ruim vanwege de vele verschillende ruimten die verdeeld zijn over 5 woonlagen, terwijl het een kleine woning is. Het perceel is maar 35m2. De gedachte aan een derde kind hebben we losgelaten, dit huis is nu ons derde kind.’
Dit huis is nu ons derde kind
Wateroverlast
‘De Jordaan is een fijne buurt om te wonen. Het valt op dat je hier zo dicht bij het centrum van Amsterdam toch heel rustig kan wonen. Al schrok ik de eerste nacht wel van het geluid van de Westertoren, hier pal om de hoek. Toen dacht ik wel even: ‘Waar zijn we aan begonnen?’ Maar inmiddels hoor ik die niet meer. De eerste tijd dat we hier woonden, hebben we veel energie gestoken in de inrichting. Inmiddels zijn we toe aan het hoofdstuk onderhoud. We hadden bij de koop een onafhankelijk deskundige een bouwkundige inspectie laten doen en die schatte in dat het onderhoud in de eerste drie jaar ongeveer €5000,00 zou gaan kosten. Uiteindelijk zijn we op acht keer dat bedrag uitgekomen! We kregen een lekkage en de oorzaak bleek moeilijk te achterhalen. We dachten eerst dat we misschien wat moesten doen aan de voegen in de gevel. Daarover gingen we in overleg met de gemeente, die aangaf dat we niet zomaar de hele gevel opnieuw mochten voegen. En de aannemers die we om advies vroegen, kwamen met tegengestelde verhalen. Toen we opeens ook binnen wateroverlast kregen, wisten we: de gevel is niet de oorzaak. Dat was het moment dat we de Monumentenwacht belden. Ik had er niet eerder aan gedacht, hoewel die Monumentenwacht toch ook ieder jaar bij mijn ouders langs kwam.’
We kregen lekkage en de oorzaak bleek moeilijk te achterhalen
Bestek schrijven door de Monumentenwacht
‘De Monumentenwacht kwam langs en die vond een lek in de dakgoot. Dat werd meteen voor nood gerepareerd en vervolgens hebben ze de volgende dag gelijk een volledige inspectie gedaan. We hebben de Monumentenwacht ook gevraagd om namens ons met aannemers in gesprek te gaan. Wij hebben eerst zelf geprobeerd om aannemers aan te sturen, maar het kost veel tijd en je weet ook niet of ze wel het juiste doen voor je pand. Als je niet technisch onderlegd bent, zoals wij, dan is het soms moeilijk communiceren. De Monumentenwacht heeft voor ons een gedetailleerd bestek geschreven, waarin exact staat wat er moet gebeuren. Zo krijg je ook gelijkwaardige offertes. Binnenkort starten de eerste werkzaamheden.’
Wij hebben eerst zelf geprobeerd om aannemers aan te sturen
Schadeafhandeling
‘Wij houden de Monumentenwacht er graag bij de komende jaren, we hebben er enorm veel aan. Je kan ze alles vragen en als je belt, krijg je altijd iemand aan de lijn. Ook bij de afhandeling van de schade van de lekkage was hun ondersteuning handig. Ik dacht dat het met de schade wel meeviel, maar de Monumentenwacht liet zien dat herstel nog wel wat voeten in aarde had. Wij waren via mijn ouders al eerder terecht gekomen bij Donatus, de verzekeraar voor monumenten. Daar zit ook enorm veel kennis. Al die hulp van deskundigen, bij de Monumentenwacht, maar ook bij Donatus, voelt als een warm bad. Ze zijn allemaal geneigd tot meedenken, dat is fijn. Wij zijn heel blij dat wij deel uitmaken van historisch Amsterdam en wij eraan kunnen bijdragen om dit goed te houden.’
Ze zijn allemaal geneigd tot meedenken
Behoefte van monumenteigenaren
Stefan van Wijnen is als bouwkundig inspecteur bij de Monumentenwacht betrokken bij het pand van de familie Verheugen. Hij vertelt: ‘Wij kwamen bij de familie Verheugen op het moment dat er lekkage was. Er bleek een scheur in de goot te zitten, die heb ik toen voor nood meteen afgeplakt, zodat de schade werd beperkt. Daarna hebben we een rapportage geschreven over het hele pand, met daarin alle punten die op enig moment moeten worden aangepakt. Het is een leuk pand, goed onderhouden, met uitzondering van de achtergevel. Daar was sprake van wat achterstallig onderhoud, maar dat wordt binnenkort aangepakt. Sinds 2019 biedt onze Monumentenwacht een aantal aanvullende diensten, omdat wij hebben gemerkt dat daar bij eigenaren behoefte aan is. Wij maken wij nu ook werkomschrijvingen, op basis waarvan aannemers een begroting kunnen maken. Wij helpen bij de beoordeling van die offertes, begeleiden de werkzaamheden technisch en financieel en kunnen ook de laatste kwaliteitscontrole bij de oplevering uitvoeren. Want wij willen dat bij het onderhoud van monumenten kwaliteit wordt geleverd, niets meer, niets minder.’
Wij willen dat bij het onderhoud van monumenten kwaliteit wordt geleverd
Helpende hand
De Monumentenwacht Noord Holland biedt eigenaren van monumenten een helpende hand: met (periodiek) inspecteren en rapporteren én met klein (nood)herstel. Verder levert de Monumentenwacht ook ondersteuning bij de planning en uitvoering van het werk. De Noord-Hollandse Monumentenwacht is onderdeel van MonumentenwachtNL.