Klemmende deuren

Meestal ontdek je funderingsschade door klemmende deuren of knikkers van de kinderen die van de ene kant van het huis naar de andere rollen. Dat kan het begin zijn van een omvangrijke klus met impact. Niet alleen omdat het geld kost, maar ook omdat de hele vloer eruit moet. Dat betekent een tijdje een ander onderkomen zoeken. En dan hebben we het nog niet eens over de herinrichtingskosten. Dit overkwam ook Dick Bekedam en zijn vrouw. Zij wonen al sinds begin van de jaren negentig in een rijksmonument in Broek in Waterland, maar momenteel verblijven ze in een appartement in Amsterdam. Aan hun geliefde pand wordt ondertussen hard gewerkt. 

Het was een soort Anton Pieck plaatje

‘Als student in Amsterdam kwam ik in een mooie winter al schaatsend in Broek in Waterland terecht. Het was een soort Anton Pieck plaatje, waarin ik verzeild raakte. Ik wist niet dat er zoiets bestond! Zo’n tien jaar later konden mijn vrouw en ik hier een huisje kopen. En we zijn er altijd gebleven. Tot voor kort dan. Want we wonen nu voor even in Amsterdam. We hebben er destijds een architect bij gehad, om de bovenverdieping iets leefbaarder te maken. Het huis was toen al niet gefundeerd, maar de architect zei dat dat ook niet nodig was. Achteraf bezien was dat een ongelukkig advies.’ 

Het bleef nog een tijdje goed gaan, maar in 2003/2004 werden de problemen merkbaar.  ‘Deuren gingen klemmen, kastjes hingen scheef en de knikkers van de kinderen rolden van de ene kant van de kamer naar de andere. Ik wijt dit aan verlaging van de grondwaterstand ten behoeve van de landbouw. Onze huizen hier in Broek in Waterland ‘drijven’ min of meer op het grondwater. De veengrond begon in te klinken en omdat wij naast een oude, gedempte sloot wonen, was bij ons dat effect nog eens wat groter. We hebben er onze aannemer bij gehaald, die een plan bedacht om het huis weer een beetje op te krikken. Met stenen werd in 2008 een verschil van 6 a 7 centimeter weggewerkt. Maar deze maatregel had maar een tijdelijk effect.’ 

Deze maatregel had maar tijdelijk effect

Een paar jaar geleden merkte de Monumentenwacht tijdens een inspectie op dat een grondige aanpak nodig was. ‘Mijn vrouw was er niet zo happig op, want we zouden er ons huis voor uit moeten gedurende langere tijd. We hebben nog rondgekeken naar een ander huis, maar niets haalde het bij deze plek. Dus wij blijven hier. We zijn inmiddels met pensioen en we willen het toch ook goed doorgeven aan de volgende generatie. Dus toen zijn we  ons in 2023 toch  oriënteren op de funderingsmogelijkheden. In 2024 hebben we definitief de knoop doorgehakt.’

Nu bleek het Restauratiefonds iets te kunnen betekenen bij onze funderingsaanpak

De familie Bekedam besloot het project dus grondig aan te pakken. ‘We hebben een architect gezocht die veel ervaring heeft met het restaureren van monumenten en met het verbeteren van funderingen, via de aannemer kwamen we bij TPAHG terecht. De architect zette ons op het spoor van het Nationaal Restauratiefonds. We hadden wel eerder eens iets geregeld via het Restauratiefonds, dat ging toen om een regeling omtrent schilderwerk. Maar nu bleek het Restauratiefonds dus ook iets te kunnen betekenen bij onze funderingsaanpak.’

Met behulp van de monumentencoach kwamen we er prima uit

Het viel Dick nog niet mee om de vergoeding aan te vragen. ‘Het was best een flinke berg papierwerk waar ik doorheen moest. Gelukkig werd ik geholpen door een medewerkster van het Nationaal Restauratie Fonds. Zij was zeer behulpzaam! Je kredietwaardigheid aantonen is toch wel een heel gedoe. Maar met hulp van de monumentencoach kwamen we er prima uit. Bovendien hebben we deze klus gecombineerd met een aantal verduurzamingsmaatregelen. Die combinatie was voor mij ook een drijfveer. Verduurzamen is wat mij betreft vanzelfsprekend bij het goed achterlaten van ons monument. Daar hebben we een hypotheek voor gekregen. We gaan over op een hybride warmtepomp systeem, waardoor ons gasverbruik minimaal wordt. Op een bijgebouwtje kunnen we uit het zicht nog wat zonnepanelen neerleggen.’

Alles is gelukkig goed gegaan

Inmiddels zijn de werkzaamheden begonnen. ‘Er worden onder ons huis 23 betonnen palen van elk 14,5 meter aangebracht.  In holle buizen wordt beton gegoten. Daar komt dan weer een betonnen plaat op. Die wordt ‘ingekast’ in de oorspronkelijke funderingsvoet. Daarna brengen ze vloerverwarming aan. De wanden isoleren hebben we al eerder  gedaan evenals het aanbrengen van isolerend monumentenglas.’ Dick is ondertussen blij dat ze doorgezet hebben. ‘De buren kijken met interesse naar wat wij aan het doen zijn. Je bent toch bang wanneer je aan het funderen slaat in een kwetsbare omgeving. Maar alles is gelukkig goed gegaan. Maar ik had het nooit gedaan als de regeling van het Restauratiefonds er niet was geweest. Het is anders niet te doen eigenlijk voor een particulier.’