Texel

't Pakhuus Oudeschild Texel
't Pakhuus Oudeschild Texel
Credit
Vincent van den Hoven
195
195
123

Gemeente Texel                                   
Emmalaan 15                           
1790 AE Den Burg                                
www.texel.nl
140222

Beleidsmedewerker Erfgoed: 
Alana Hoornsman
Email: alanahoornsman@texel.nl
Telefoon: 06-27280898

Texel is het grootste Waddeneiland. Het merendeel van de monumenten is verbonden met het land en de zee, met boeren en vissers. Texel daarbij is een eiland met stadsrechten, dus ook burgerlijke en kerkelijke bouwkunst zijn goed vertegenwoordigd. Het historisch landschap wordt vormgegeven door de typisch Texelse tuinwallen als perceelgrens in het open landschap bij stolpen en schapenboeten. De historische zeedijken markeren de oude inpolderingen die Texel zijn uiteindelijke vorm hebben gegeven.

Erfgoedregister

Texel kent ruim 200 (archeologische) rijksmonumenten en ruim 100 gemeentelijke monumenten, twee beschermde dorpsgezichten en het enige Nederlandse maritiem archeologisch monument van scheepswrakken op de Reede van Texel in de Waddenzee. In 1968 zijn delen van Den Hoorn en Oosterend aangewezen als beschermd dorpsgezicht. Wilt u weten of u in een monument woont? 

Gemeentelijk monument Schoolpand Zuid-Eierland Texel
Gemeentelijk monument Schoolpand Zuid-Eierland Texel
Ingrid de Roode
Afbeelding
Stadsaanzicht

Beschermd gezicht

Monumentenzorg Texel

De gemeente Texel heeft een ambitieus en hedendaags erfgoedbeleid opgesteld. De missie is om de eigenheid van Texel te versterken. Het uitgangspunt is een benadering van erfgoed in zijn omgeving en erfgoed gebruiken als inspiratie voor toekomstige ontwikkelingen. Monumentenzorg is maatwerk en de monumentenadviseur kan u hierbij adviseren. Wilt u meer over de erfgoedvisie weten?

Archeologische beleidskaart

Toelichting op de Archeologische beleidskaart

Afbeelding
Opvallen

Duurzaam monument

Nederland heeft zichzelf als doel gesteld in 2050 klimaatneutraal te zijn. Dit betekent onder andere dat huizen en andere gebouwen duurzaam verwarmd moeten worden.

Het is mogelijk om zonnepanelen op een monument te plaatsen. Een voorwaarde is dat ze uit het zicht worden geplaatst en dat de bouwhistorische en visuele waarden niet worden aangetast. Daarom moeten de zonnepanelen zorgvuldig gegroepeerd op het dak worden geplaatst. Een positief advies voor zonnepanelen in het zicht krijgt u alleen met een goed afgewogen ontwerp.

Duurzaamheidsadvies

Een specifiek duurzaamheidsadvies van een Duurzame Monumenten (DuMo) adviseur zorgt ervoor dat uw monument verduurzaamd wordt met oog voor de monumentale waarden. 

Afbeelding
Toolbox

Subsidie restauratie en onderhoud

Woont u in een gemeentelijk monument? Dan kunt u subsidie aanvragen voor onderhouds- of restauratiewerkzaamheden. Dien u aanvraag in voor 1 maart. Het budget is namelijk beperkt en wordt verdeeld op volgorde van binnenkomst van volledige subsidieaanvragen. Voor schapenboeten kunt u terecht bij Stichting Dorpsherstel Texel.

Welke regeling past bij mij?

Met ‘Alle monumentenregelingen op een rij’ biedt het Restauratiefonds een overzicht van de mogelijkheden voor uw monument met gunstige financieringen, subsidies en overige vergoedingsacties. 

Wilt u weten voor welke regelingen u in aanmerking komt?

Afbeelding
Munten

Financiering

Gaat u aan de slag met uw monument?

Het Restauratiefonds kan u wellicht helpen aan een passende financiering om uw monument te onderhouden, restaureren, verduurzamen en/of herbestemmen.

Afbeelding
Vergunning

Omgevingsvergunning

Bent u eigenaar van een monument? Dan gelden andere eisen bij onderhoud en een verbouwing dan bij een niet-monumentaal pand. U kunt hiervoor een afspraak maken met de gemeente. Of u voor onderhoud een vergunning nodig heeft, kunt u zelf checken via omgevingsloket. 

Wilt u weten welke regels en beleid gelden voor uw monument? Bekijk de documenten van alle overheden zoals de omgevingsvisie van de provincie of het omgevingsplan van uw gemeente via Regels op de kaart.

Een vergunning aanvragen, melding doen of checken of u een vergunning nodig heeft kan via het Omgevingsloket.

Kaart met daarop onder meer Texel uit de 17de eeuw, naar J.J.Belkamer
Kaart met daarop onder meer Texel uit de 17de eeuw uit: J.J.Belkamer, Grondige Beschrijvinghe van Noordt-Holland ende West Friesland, Amsterdam 1620

Geschiedenis Texel

Texel heeft een rijke en dynamische geschiedenis. In 1170 werd het een eiland door de Allerheiligenvloed. De eerste menselijke sporen op het eiland dateren uit het Mesolithicum, 8000 - 4500 voor Christus. In 1415 verkreeg Texel stadsrechten. Een hoogtepunt beleefde Texel in de 17de en 18de eeuw, toen de handelsschepen zich op de Reede van Texel lieten bevoorraden voor hun lange reizen. Een dieptepunt was de Opstand der Georgiërs in april/mei 1945, de laatste veldslag van de Tweede Wereldoorlog. Terwijl de rest van Nederland al was bevrijd, werd op Texel nog een bloedige strijd gevoerd tussen de Duitsers en in opstand gekomen Georgische soldaten.

Reede van texel

De Reede van Texel was voor zeegaande schepen in de 16de, 17de en 18de eeuw een belangrijke ankerplaats. In de luwte van de Hoge Berg lagen ze te wachten op gunstige wind. Via de Skilsloot werd lang houdbaar ijzerhoudend drinkwater uit de Wezenputten bij het landhuis Brakenstein naar Oudeschild getransporteerd, van waaruit de schepen werden bevoorraad. De schepen vervoerden internationale lading de wereld over. De thuishaven was Amsterdam, Hoorn of Enkhuizen. Een grote collectie vondsten uit de schepen van de Reede van Texel zijn te bewonderen in Museum Kaap Skil in Oudeschild.

Meer monumenteninformatie

Naar boven