Schuilwijk, Hem
Inleiding
Stolpboerderij van het afgeleide Westfriese type, in kern ouder dan 1850 maar met een voorgevel daterend uit de tweede helft van de 19de eeuw. De boerderij, genaamd "Schuilwijk", ligt ten noorden van de Hemmerbuurt.
N.B. De vrijstaande nieuwe schuur valt buiten de bescherming.
De westelijke zijgevel van de stolp is in de jaren '70 van deze eeuw vernieuwd. Ook in de noordelijke achtergevel zijn delen gewijzigd c.q. vernieuwd.
Ten noordoosten van de boerderij staat een nieuwe schuur die dienst doet als praktijkruimte.
Omschrijving
Op rechthoekig grondplan gebouwde stolpboerderij welke wordt gedekt door een schilddak (stolpdak) deels bekleed met riet. In het rechte westelijk en zuidelijk dakschild bevindt zich een pannen spiegel. In het westelijk dakschild is deze spiegel bekleed met rode Hollandse pannen en in het klokvormige zuidelijk dakschild met zwarte Hollandse pannen. In het midden van het zuidelijk dakschild bevindt zich de oorspronkelijke rondgemetselde schoorsteen, welke is opgetrokken uit rode en gele baksteen. In het westelijk dakschild bevindt zich een schoorsteen van latere datum.
De inwendige houten draagconstructie van de boerderij bestaat uit een enkel vierkant met overstek aan de westzijde. Aan de west- en zuidzijde van het vierkant bevinden zich de woonvertrekken, aan de oostzijde de dars en aan de noordzijde van het vierkant bevond zich in oorsprong de koestal (deze is nu deels ingedeeld tot kamers). De dars en de oorspronkelijke koestal staan in de plattegrond haaks op elkaar (Westfries type).
De boerderij is opgetrokken in rode baksteen. De oostelijke zijgevel (de darswand) bestaat grotendeels uit gerabat houten delen op een bakstenen plint.
Het gedeelte van de voorgevel (Z) waarachter zich de woonvertrekken bevinden is symmetrisch van opzet met omgezette lisenen bij de middenpartij en hoeken en onderlangs een plint. De middenpartij is hoger heen opgetrokken met een dakkapel onder ingestoken zadeldak bekleed met zink. De dakrand van de dakkapel is versierd met een rijk gesneden sierlijst. De dakkapel bevat een dubbel openslaand houten venster. Op de begane grond bevindt zich de oorspronkelijke voordeur met getoogd bovenlicht. Deze voordeur is onder meer versierd met een rijk bewerkt gietijzeren sierrooster. Ter linker- en ter rechterzijde van de voordeur bevinden zich elk twee getoogde zesruits houten schuifvensters onder een houten kroonlijst. Links op de hoek is de voorgevel in latere jaren enigszins verbreed. Deze uitbouw is zichtbaar in het muurwerk en wordt bovenaan beeïndigd door een ojief-vorm in het metselwerk. In de voorgevel bevinden zich op verscheidenen plaatsen smeedijzeren (sier)muurankers.
Rechts van de voorgevel bevindt zich, enigszins naar achteren gelegen, de darsdeur, bestaande uit een dubbele openslaande houten deur met daarin en kleine deur. Het muurwerk rondom de darsdeur is, aansluitend op de houten darswand, opgetrokken uit verticaal houten beschot. Bovenlangs is dit houtwerk versierd met een geschubde houten sierlijst. Boven de darsdeur bevindt zich een horizontaal geplaatst bovenlicht voor verlichting van de dars. De op een bakstenen plint opgetrokken houten darswand (O) bezit enkele niet oorspronkelijke vensters. Aan de noordzijde is deze darswand voor een klein deel geheel van baksteen.
De achtergevel (N), waar zich oorspronkelijk de koestal achter bevond, is deels gewijzigd en bezit onder meer nog enkele oorspronkelijke ijzeren stalvensters.
De westelijke zijgevel is vernieuwd.
In het interieur van de stolpboerderij bevindt zich onder meer nog een oorspronkelijke schouw (vermoedelijk 18de-eeuws) met oud tegelwerk.
Waardering
De stolpboerderij Schuilwijk, met bijbehorende schouw, is van algemeen belang uit cultuurhistorisch en architectuurhistorisch oogpunt als zijnde een in kern ouder maar qua aanzicht uit de tweede helft van de 19de eeuw daterend en grotendeels gaaf bewaard gebleven voorbeeld van de traditionele landelijke bouwkunst welke specifiek is voor West-Friesland.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Boerderij(M1) | Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Hemmerbuurt | 56 | – | 1607 CK | Hem | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | – | Stolpboerderij |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | G | 2016 | – | Venhuizen |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1700 | 1850 | – | vervaardiging |
1850 | 1899 | Voorgevel | verbouwing |
1970 | 1979 | Zijgevel (west) | verbouwing |