Inleiding

LOODSEN en KANTOOR ten behoeve van de havenmeester, plaatselijk bekend als de "Petotjohloods", gebouwd omstreeks 1850. De in eclectische bouwtrant opgetrokken loodsen zijn gesitueerd aan de zuidwestzijde van Het Nieuwe Diep.

N.B. De zolderverdieping werd tijdens de Tweede Wereldoorlog door brand beschadigd waardoor het dak (gordingen, pannenlatten en pannen) moesten worden vernieuwd. De houten kapconstructies (de schenkelspanten) waren weliswaar zwart geblakerd, maar bleven constructief intact. De garagepoort in de linkerzijgevel valt buiten de bescherming. Anno 1995 zijn de loodsen in gebruik bij de gemeentelijke havendienst en bij diverse bedrijven.

Omschrijving

Pand op rechthoekig grondplan, bestaande uit een driebeukig bouwvolume van één bouwlaag onder drie zadeldaken met Hollandse pannen. De noklijnen van de zadeldaken staan loodrecht op Het Nieuwe Diep. De oorspronkelijke schenkelspanten in de drie kappen zijn nog aanwezig. De gevels zijn opgetrokken in rode baksteen, met detailleringen in gele baksteen (speklagen, rondbogen en boogfriezen). Op diverse plaatsen in het muurwerk zijn smeedijzeren sierankers en schieters van staafankers zichtbaar. Tenzij anders vermeld, zijn lekdorpels, aanzet- en sluitstenen van de rondbogen vervaardigd van hardsteen.

De voorgevel (NO) bestaat uit de drie kopgevels van de beuken. De voorgevel heeft hoeklisenen en twee lisenen aan weerszijden van de middelste beuk. Elke beuk is twee traveeën breed. De twee linkerbeuken bevatten in beide traveeën een rondboogvormige poort met dubbele opgeklampte deur en smeedijzeren hang- en sluitwerk, de rechterbeuk bevat twee rondboogvormige houten kruisvensters met meerruitsroedenverdeling. Deze rechterbeuk heeft een gecementeerde plint. In elke beuk is in de topgevel een vierhoekig houten venster met achtruits roedenverdeling en bakstenen lekdorpel aangebracht. De lisenen dragen per beuk een rondboogfries. De twee lisenen aan weerszijden van de middelste beuk worden benadrukt door een gietijzeren halfzuil c.q. regenpijp die er tegenaan is geplaatst. Deze halfzuilen hebben een gecanneleerde schacht, fantasiekapiteel en een Franse lelie-decoratie. De kopgevels worden afgesloten door eenvoudig geprofileerde houten windveren.

De linkerzijgevel (ZO) heeft zes oorspronkelijke vensterassen, waarvan er vijf een rechthoekig schuifvenster met meerruits roedenverdeling bevatten en één een rechthoekige opgeklampte deur met bovenlicht. De vensters hebben bakstenen lekdorpels.

De achtergevel (ZW) heeft in de drie topgevels een rechthoekig venster met bakstenen lekdorpel en heeft eenvoudige windveren. De meest zuidelijk gelegen beuk heeft nog drie oorspronkelijke vensterassen met houten schuifvensters, de meest noordelijke beuk heeft vier hooggeplaatste rechthoekige vensters.

De rechterzijgevel (NW) heeft een gecementeerde plint en heeft zes vensterassen, waarvan er vier een rechthoekig houten vierruitsschuifvenster met tweeruitsbovenlicht bevatten. De derde as van links bevat een rechthoekige opgeklampte dubbele deur, de as geheel rechts bevat een dubbele opgeklampte rondboogdeur.

In het interieur is de oorspronkelijke draagconstructie van rijen standvinken nog gedeeltelijk aanwezig.

Waardering

Het pand is van algemeen belang uit cultuur- en architectuurhistorisch oogpunt als voorbeeld van een gaaf bewaard gebleven loods met kantoor uit het midden van de 19de eeuw in eclectische bouwtrant. Daarnaast heeft het pand ensemblewaarde door de situering tegen de waterkering van het Nieuwe Diep en door de functionele relatie met het voormalige gebouw voor het loodswezen (nu douanekantoor, adres: Het Nieuwe Diep 21, 23, 25) en met de Rijkswerf Willemsoord.