Omschrijving

In 1921 naar ontwerp van A. de Maaker gebouwd vrijstaand HOOFDHUIS op de historische buitenplaats "Leyduin". Het op een rechthoekig grondplan gebouwde hoofdgebouw bestaat uit een begane grond, verdieping en kapverdieping. Aan de zuidzijde van het pand bevindt zich een oorspronkelijke aanbouw op rechthoekig grondplan van één bouwlaag hoogte onder plat dak. Het pand is deels onderkelderd.

Het in rode baksteen op een uitgemetselde donkere bakstenen plint opgetrokken pand wordt gedekt door een afgeknot schilddak met enigszins uitzwenkende dakschilden, dat is bekleed met grijze Hollandse pannen. Aan de oost- en zuidgevel wordt de enigszins hoger opgetrokken middenrisaliet afgesloten door een ingestoken schildkap met uitzwenkende dakschilden. De ingestoken schildkap bij de oostgevel wordt bekroond door een opengewerkt houten koepeltje met loden bekleding. Op de vier nokhoeken van het dak staan vierkante gemetselde schoorstenen met afdakjes. In het oostelijk, zuidelijk en westelijk dakschild bevinden zich twee dakkapellen en in het noordelijk dakschild bevindt zich één dakkapel. Deze oorspronkelijke dakkapellen zijn van hout en aan de zijkant bekleed met zink. De dakkapellen hebben meerdelige vensters met roedenverdeling en worden bekroond door een halfrond houten fronton.

Het muurwerk van het pand wordt op de buitenste hoeken geaccentueerd door lisenen met blokmotief. Omlopend is boven langs de gevels een wit geverfde houten kroonlijst met guttae aangebracht.

De voorgevel (O) is drie traveeën breed. De middelste risalerende travee is hoger opgetrokken. Deze middelste travee bezit de oorspronkelijke entree bestaande uit een in tweeën gedeelde openslaande glazen deur met getoogd bovenlicht, welke bereikbaar is door middel van een drie treden tellend hardstenen bordes. De entree wordt omlijst door een zandstenen pilasterstelling met korintisch kapiteel. De pilasterstelling gaat op de verdiepingen over in een rijk gedetailleerde zandstenen sieromlijsting met rolwerk en dergelijke, welke een houten schuifvenster op de verdieping omlijst en een houten draaivenster ter hoogte van de kapverdieping. Ter linker- en ter rechterzijde van deze centrale ingangspartij bevindt zich in de middenrisaliet, zowel op de begane grond, verdieping als kapverdieping, een smal houten schuif- c.q. draaivenster. De twee zijtraveeën van de voorgevel hebben ieder twee vensterassen met, zowel op de begane grond als verdieping, houten schuifvensters.

De zuidelijke zijgevel is drie traveeën breed, waarbij de middelste risalerende travee enigszins hoger is opgetrokken. Ter hoogte van de begane grond bevindt zich langs deze zijgevel een oorspronkelijke bakstenen aanbouw onder plat dak. De zuidelijke zijgevel zelf heeft op de begane grond aan de oostzijde één houten schuifvenster. Op de verdieping heeft de zijgevel in de linkertravee één in tweeën gedeeld houten draaivenster met bovenlicht, in de middentravee een zestal smalle houten schuifvensters drie aan drie boven elkaar gelegen, en in de rechter travee twee houten schuifvensters. De aanbouw, die de keuken bevat, wordt boven langs afgesloten door een wit geverfde houten kroonlijst. De aanbouw bezit aan de westzijde drie houten schuifvensters en aan de zuidzijde één houten schuifvenster. Het midden van de zuidelijke gevelwand van de aanbouw springt enigszins in en vormt zodoende de entree tot de keuken. Hier bevinden zich naast een houten deur met bovenlicht, twee houten schuifvensters. Aan de oostzijde is de aanbouw opengewerkt en vormt zodoende een loggia. Deze loggia wordt ondersteund door drie geverfde natuurstenen zuilen en twee geverfde natuurstenen halfzuilen. De zuilen rusten op een bakstenen bordes met hardstenen afdekplaat. Aan de oostzijde is het bordes toegankelijk door middel van een drie treden tellende trap van baksteen en hardsteen. Aan de zuidzijde is de loggia, tussen een zuil en halfzuil in, dichtgezet met een in hout gevat glazen raamwerk.

De achtergevel (W) is drie traveeën breed. De driezijdig uitgebouwde middenrisaliet wordt boven de kroonlijst afgesloten door een driezijdige bakstenen opbouw onder plat dak. Deze opbouw, die drie houten schuifvensters bevat, is boven langs afgesloten door een wit geverfde houten kroonlijst welke in het midden uitstulpt tot een rijk geornamenteerde schelpvorm. De driezijdig uitgebouwde middenrisaliet bezit zowel op de begane grond als de verdieping in elke zijde een houten schuifvenster, met uitzondering van de middelste zijde op de begane grond alwaar zich een dubbel openslaande glazen deur met bovenlicht bevindt. De linker- en rechtertravee van de achtergevel hebben ieder één vensteras. In de rechter travee bevat deze vensteras op zowel de begane grond als de verdieping een houten schuifvenster. In de linker travee bevindt zich op de begane grond een houten schuifvenster en op de verdieping een in tweeën gedeeld houten draaivenster met bovenlicht.

De noordelijke zijgevel is drie vensterassen breed. De middelste vensteras, welke een entree omvat, is licht risalerend. De entree, bestaande uit een dubbele houten deur met bovenlicht, is bereikbaar door middel van een twee treden tellend natuurstenen bordes. De entree wordt omlijst door een zandstenen pilasterstelling met korintisch kapiteel. Deze pilasterstelling gaat op de verdieping over in een rijk gedetailleerde zandstenen omlijsting met rolwerk en dergelijke, dat een houten schuifvenster omlijst. De overige twee vensterassen in de noordgevel bezitten op de begane grond een in tweeën gedeeld houten draaivenster met bovenlicht en op de verdieping een houten schuifvenster.

Alle vensters van het pand bezitten aan de onderzijde een hardstenen lekdorpel en hebben, evenals de glazen deuren van het pand, een meerdelige houten roedenverdeling. Het interieur van het pand is nog intact qua indeling. Van de oorspronkelijke interieur-onderdelen resteren onder meer nog de eikehouten schouwen (welke echter zijn geverfd) en de eikehouten trap aan de zuidzijde van het pand.

Waardering

Het HOOFDHUIS is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde, zijnde het hoofdgebouw op het complex Leyduin dat in 1921 werd gebouwd in een historiserende stijl die teruggaat op het laat 17de-eeuwse en vroeg 18de-eeuwse Hollandse baksteenclassicisme en vanwege de beeldbepalende ligging en de ensemble-waarde met betrekking tot het complex. Daarnaast is het object van belang binnen het oeuvre van de architect A. de Maaker.