Inleiding

Grote vrijstaande VILLA met BERGING/GARAGE gelegen aan de westzijde van de Loolaan. De villa is vrij gelegen in een grote tuin, die aan de linkerzijde wordt afgesloten door een eenvoudig smeedijzeren spijlenhek in Art Nouveau stijl. De villa is waarschijnlijk tussen 1900 en 1905 gebouwd door de Apeldoornse architect A. van Driesum Szn (1868-1925) in Overgangsarchitectuur, beïnvloed door de Vakwerkstijl en de sobere Art Nouveau. De villa is wat betreft detaillering en architectuur vergelijkbaar met de villa gelegen aan de Bas Backerlaan 16, eveneens van Van Driesum. De villa behoort tot een overgangsfase in het oeuvre van de architect, waarbij deze de Chalet stijl combineert met Art Nouveau elementen.

Omschrijving

Het in kruisverband gemetselde, bakstenen pand is opgetrokken op nagenoeg vierkante grondslag en telt twee bouwlagen onder een met rode geglazuurde Tuiles du Nord gedekt schilddak, met aan de achterzijde een gedeeltelijk oorspronkelijke L-vormige aanbouw van één bouwlaag. De nokken zijn voorzien van vorstpannen en keramische hoekpironnen. De gecementeerde plint heeft een waterslaglijst van bruin geglazuurde baksteen. Onder de vensters bevindt zich op de meeste plaatsen een dubbele rij lekdorpeltegels eveneens van bruin geglazuurde baksteen. De dorpels en eenvoudig bewerkte lateien in de gevels zijn uitgevoerd in hardsteen en worden op beide verdiepingen met elkaar verbonden door hardstenen speklagen. Boven de lateien met dubbele groeven ter afsluiting van de verschillende vensters, waarvan de oren zijn voorzien van cirkels, bevinden zich op veel plaatsen tegeltableaus met een bloemmotief. De tableaus worden afgesloten door segmentbogen en hanekammen van rode geglazuurde baksteen. De meeste bovenlichten hebben een gesneden onderdorpel met tandlijst.

De asymmetrisch ingedeelde VOORGEVEL heeft aan de rechterzijde een risaliet, eindigend in een topgevel met afgewolfde steekkap. Boven de plint heeft het risaliet op de eerste bouwlaag een groot rechthoekig venster, voorzien van een drielicht. Hierin bevindt zich een breed schuifraam met enkelruits bovenlicht, geflankeerd door twee smalle ramen met enkelruits bovenlichten. Op de tweede bouwlaag bevinden zich boven de dubbele rijen lekdorpeltegels naast elkaar twee hoge rechthoekige vensters voorzien van schuiframen met een enkelruits bovenlicht. Naast de oren van de afsluitende latei bevinden zich aan beide zijden twee hardstenen kraagstenen waarop de korbeelstellen van het overstek zijn geplaatst. Hiertussen bevinden zich twee halfronde boogjes van rode verblendsteen. Op een gesneden tandlijst rust het schijnspant van de wit gepleisterde topgevel, in het midden voorzien van een kozijn met twee 3-ruits schuiframen en enkelruits bovenlicht. De topgevel heeft een gesneden windveer. In de belendende muur van het risaliet bevindt zich rechts een deurkozijn op hardstenen neuten en dorpel, met daarin een houten paneeldeur voorzien van drie smalle glaspanelen. De deur heeft een enkelruits bovenlicht. Het deurkozijn wordt afgesloten door een schuine luifel met twee glasplaten. Aan de linkerzijde is de luifel beschoten en rust op een gesneden houten korbeelstel. De ingang wordt aan de linkerzijde geflankeerd door een breed venster met daarin een breed schuifraam voorzien van een enkelruits bovenlicht. Op de verdieping bevinden zich twee vensters met soortgelijke schuiframen, waarvan het venster aan de rechterzijde smaller is. Onder de oren van de lateien is een doorlopende speklaag aangebracht. Boven een zinken dakgoot aan de rand van het dakschild bevindt zich een houten aangekapte dakkapel, voorzien van twee schuiframen met enkelruits bovenlicht.

De LINKER ZIJGEVEL is voorzien van drie speklagen (platte aanbouw twee) en heeft aan de rechterzijde een ruime rechthoekige serre. Deze is geplaatst op een gemetselde borstwering met een gecementeerde plint afgesloten door een waterslaglijst van geglazuurde baksteen. Ter afsluiting van het muurwerk is de serre rondom voorzien van een dubbele rij lekdorpeltegels van geglazuurde baksteen. Aan de voorzijde bevindt zich boven een hardstenen trapje een paneeldeur met een enkelruits raam voorzien van een enkelruits bovenlicht. Aan weerszijden bevinden zich ramen met enkelruits bovenlichten. Beide zijgevels van de serre hebben een breed raam voorzien van langwerpige enkelruits bovenlichten. Boven de ramen van de serre bevinden zich blinde nissen van kraaldelen. De serre wordt afgesloten door een houten bakgoot op gesneden consoles. Boven de serre bevindt zich een balkon met gesneden, gebogen diagonale balusters in Art Nouveau stijl. Het balkon is toegankelijk via twee stolpdeuren met enkele ramen voorzien van een enkel langwerpig bovenlicht. Het balkon heeft een door geglazuurde Tuiles du Nord pannen gedekte lessenaarsdak rustend op houten stijlen. De zijkanten van de luifel zijn voorzien van een gesneden boeiboord met daaronder een beschot van kraaldelen met zigzag motief aan de onderzijde. Onder het beschot bevindt zich een doorlopende rij gesneden balusters tussen twee balken op de hoeken gesteund door gesneden korbelen.

Op de begane grond is het muurvlak van de gevel aan de linkerzijde voorzien van een groot rechthoekig venster. Hierin bevindt zich een drielicht, met in het midden een breed schuifraam voorzien van een enkelruits bovenlicht, aan beide zijden geflankeerd door smalle schuiframen met enkelruits bovenlicht. Links voor een rechthoekige uitbouw is in de recente aanbouw een rechthoekig venster aangebracht, voorzien van een schuifraam met enkelruits bovenlicht. De uitbouw wordt aan de bovenzijde afgesloten door een houten bakgoot voorzien van gesneden boeiboorden. Aan de linkerzijde van de uitbouw is een rechthoekig T-raam aangebracht voorzien van een 4-ruits bovenlicht en bezet met gefigureerd glas met Franse lelies. Links van de serre bevindt zich op de verdieping een rechthoekig venster met drielicht, in het midden voorzien van een breed schuifraam met enkelruits bovenlicht en geflankeerd door twee smalle schuiframen met enkelruits bovenlicht. De platgedekte aanbouw wordt afgesloten door een gesneden daklijst.

De RECHTER ZIJGEVEL is voorzien van vier speklagen en een gecementeerde plint met waterslaglijst van geglazuurde baksteen. In de plint zijn twee rechthoekige keldervensters aangebracht. Op de begane grond zijn twee gekoppelde rechthoekige vensters aangebracht voorzien van enkele ramen met daarvoor smeedijzeren traliewerk. Boven de latei bevinden zich twee segmentboogvormige halfsteens rollagen. Aan de rechterzijde bevindt zich een venster, voorzien van een schuifraam met enkelruits bovenlicht. Direct voor de zijgevel van de aanbouw is een deurkozijn aangebracht, voorzien van een houten paneeldeur met enkelruits bovenlicht. In het iets uitspringende deel van de gevel aan de rechterzijde van de deur bevindt zich een klein venster met enkel raam en smeedijzeren traliewerk. De tweede bouwlaag heeft een groot rechthoekig venster van het trappenhuis voorzien van een tweelicht met twee glas-in-lood schuiframen met glas-in-lood bovenlichten. Hierboven bevindt zich een identiek venster van kleiner formaat met eveneens glas-in-lood ramen. Boven dit venster wordt de gevel afgesloten in een door de goot stekende dakkapel, met aan de zijkanten een gesneden boeiboord. Hiertussen bevindt zich een zinken dakgoot. De flankerende dakschilden worden aan de zijkanten eveneens door gesneden boeiboorden afgesloten. Aan de rechterzijde bevindt zich een klein rechthoekig venster met enkel raam. De platgedekte aanbouw wordt aan de bovenzijde afgesloten door een houten daklijst.

Op de begane grond heeft de ACHTERGEVEL tussen twee speklagen aan de linkerzijde een groot venster voorzien van een kozijn met gesneden kalf en recente ramen. Dit deel van de gevel wordt vooraf gegaan door twee hardstenen treden. In de belendende muur van de recente aanbouw is ter hoogte van de bovenste speklaag een klein venster aangebracht, met enkel raam voorzien van smeedijzeren traliewerk. Aan de rechterzijde bevindt zich een verhoogd terras, omgeven door een gemetseld muurtje dat is afgesloten door een halfsteens rollaag. Tussen beide speklagen bevindt zich een recent kozijn, waarin schuif- en draaideuren zijn aangebracht. De gevel van de aanbouw is afgesloten met een houten, aan de rechterzijde gesneden, daklijst. Op de tweede bouwlaag bevindt zich aan de linkerzijde een gemetseld rookkanaal tot aan de dakrand. Het rookkanaal wordt aan de rechterzijde geflankeerd door twee vensters voorzien van recente stolpramen en een enkel bovenlicht. In het dakschild bevindt zich een smalle gemetselde schoorsteen, voorzien van een uitkraging en afsluitende rollaag.

Het rijk uitgevoerde INTERIEUR bezit onder andere nog stucplafonds met in het midden- en deels op de hoeken ornamenten in Art Nouveau stijl. Het gaat om varianten op een model met kastanjebladeren en gestileerde florale en geometrische motieven. Het kozijn naar de hal bevat een deur en ramen voorzien van geslepen glaspanelen met florale Art Nouveau motieven. Het trappenhuis heeft een marmeren vloer en plinten en bevat een trap met gesneden balusters. Enkele schuiframen zijn aan de binnenzijde voorzien van schuifluiken. Tussen de voorkamer en serre bevinden zich dubbele schuifdeuren, waarvan de binnenste zijn voorzien van enkele ramen.

In de tuin bevindt zich tegenover de rechter zijgevel, op oorspronkelijk rechthoekige grondslag een in kruisverband gemetselde bakstenen schuur, onder een met Tuiles du Nord gedekt mansardedak. De linker- en achterzijde van het schuurtje zijn gecementeerd. Aan de rechterzijde is later een garage aangebouwd. De voorgevel van de schuur heeft een gecementeerde plint in het midden doorbroken door een deurkozijn voorzien van een opgeklampte deur met aan de buitenzijde decoratieve steekklampen en smeedijzeren beslag. Aan de bovenzijde wordt het deurkozijn afgesloten door een steense segmentboog. Aan beide zijden wordt de deur in het midden geflankeerd door een enkele rij geglazuurde lekdorpeltegels. Hierboven zijn twee vensters aangebracht afgesloten door segmentboogvormige halfsteens rollagen. Aan de linkerzijde is het venster voorzien van een houten luik met kruismedaillon. Aan de rechterzijde bevindt zich een 9-ruits raam met ijzeren roedenverdeling. Boven een speklaag is de verdieping in het midden voorzien van een venster met twee opgeklampte luiken met smeedijzeren beslag. Het venster wordt afgesloten door een segmentboogvormige steense rollaag. Aan beide zijden van dit venster bevinden zich nog licht uitgekraagde segmentboogvormige halfsteense rollagen, die waarschijnlijk twee vensters hebben afgesloten. De top van de gevel is voorzien van een houten beschot van kraaldelen, welke in het midden de rollaag boven de luiken volgt en afsluit door aan beide zijden twee gekoppelde afhangende kraaldelen. De kraaldelen zijn aan de onderzijde puntsgewijs beëindigd zodat een doorlopende decoratieve lijst ontstaat. De dakrand is voorzien van een windveer.

Waardering

VILLA in Overgangsarhitectuur uit de periode rond 1905.

- Van architectuurhistorische waarde als goed en redelijk gaaf bewaard voorbeeld van een in Overgangsarchitectuur gebouwde villa, die wordt gekenmerkt door de invloed van de Vakwerkstijl en de sobere Art Nouveau. Het pand valt op door hoogwaardige esthetische kwaliteiten, zoals deze tot uitdrukking komen in het geavanceerde materiaalgebruik en de rijke ornamentiek van bijvoorbeeld de serre, het schijnspant, de kozijnonderdelen en het interieur. Er is sprake van een ensemblewaarde als onderdeel van de villa's langs de Loolaan, waar het pand behoort tot de omstreeks 1905 gangbare villatypen, welke samen met de oudere en latere typen en stijlen zeer goed de ontwikkeling van de villabouw weergeven. Er is tevens een ensemblewaarde met het achter het woonhuis gesitueerde bijgebouw dat in dezelfde tijd werd gebouwd.

- Van stedebouwkundige waarde door de situering aan de Loolaan. Deze laan bezit ter plaatse van Loolaan 45 nog een in vrij gave staat bewaard bestand aan historische huizen, die tezamen met de vele particuliere en openbare groenelementen een aantrekkelijk, waardevol straatbeeld vormen. - Van cultuurhistorische waarde als herkenbaar element uit een maatschappelijke ontwikkeling. Het pand is gebouwd als huisvesting van de nieuwe en kapitaalkrachtige stedelijke elite, die zich bij voorkeur vestigden in kapitale villa's in ruim opgezette, romantisch aangelegde villawijken of, zoals hier, in de nabijheid van en langs de toegangsweg tot Paleis het Loo.