Zwartendijk 1, Egmond aan Zee
Omschrijving Het KOLONIEHUIS, onderdeel van het complex "Koloniehuis Zwartendijk", is symmetrisch opgebouwd op een vrijwel I-vormig grondplan met hoekpaviljoens en telt twee bouwlagen en een zolderverdieping onder een samengesteld dak (gordingenkap) met rode pannen. De kap bestaat uit een oost-west gericht zadeldak en haaks daarop boven de hoekpaviljoens korte noord-zuid gerichte afgewolfde zadeldaken. In het verlengde van het hoofddak, boven de zijgevels van de hoekpaviljoens, twee afgewolfde steekkappen. Aan de eindgevels van het pand op de begane grond grote serres van één bouwlaag onder afgeknotte schilddaken. Op de nokken bevinden zich pironnen. Boven de middenrisaliet van de voorgevel eveneens een kleine met pannen gedekte afgewolfde steekkap. De daken hebben een overstek en gootlijst op consoles boven een fries van siermetselwerk. De gevels zijn opgetrokken in rode baksteen in kruisverband met een platvolle voeg en gedecoreerd met gepleisterde speklagen en sierstenen in de strekken en rondbogen boven de vensters met hardstenen lekdorpels. In de voor- en zijgevels smeedijzeren sierankers. Doordat het metselwerk onder alle wolfseinden ter hoogte van de kapverdieping is doorgezet, ontstaat er een levendige overgang tussen gevels en kap. De rechtgesloten vensteropeningen zijn over het algemeen hoog en smal en op de begane grond iets groter dan op de verdiepingen. De oorspronkelijke indeling van de vensters in kruiskozijnen is gehandhaafd.
De symmetrische voorgevel (Z) bestaat uit een middenrisaliet met aan weerszijden drie vensterassen en in de risalerende hoekpaviljoens wederom drie vensterassen. In de middenrisaliet de ingang en daarboven een groot samengesteld verdiepingvenster en in de geveltop onder het wolfseind een klein zoldervenster. Boven de verdiepingsvensters in de hoekpaviljoens rondbogen en in de boogvelden siermetselwerk.
De zijgevels zijn (O en W) identiek ingedeeld: op de begane grond de grote rechthoekige serres en op de verdieping zes vensters waarvan de middelste drie in een risaliet. In de risaliet een breed venster onder segmentboog tussen smalle vensters onder rondbogen en onder het wolfseind twee kleinere vensters.
De achtergevel (N) heeft een vergelijkbare indeling als de voorgevel met een plat afgedekte verhoogde middenas en brede vensters, de bovenste met rondboog van het trappenhuis. In de licht risalerende bouwmassa's aan de uiteinden bevinden zich drie vensterassen en ter hoogte van de zolderverdieping twee vensterassen onder het wolfseind.
Waardering
Het (voormalige) kinderkoloniehuis uit 1910 is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde als historisch-functioneel onderdeel van het complex "Koloniehuis Zwartendijk" en als representatief voorbeeld van de karakteristieke koloniehuisarchitectuur uit het begin van deze eeuw met stijlkenmerken van de Neo-Renaissance naar ontwerp van P.N. Leguit.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Complex "Koloniehuis Zwartendijk" omvat een voormalig KINDERKOLONIEHUIS met bijbehorend ZIEKENPAVILJOEN uit 1910, gebouwd naar ontwerp van de Alkmaarse architect P.N. Leguit met stijlkenmerken van de Neo-Renaissance. De opdrachtgeefster was het "Centraal Genootschap voor Kinderherstellings- en vacantiekolonies". In het trappenhuis bevindt zich de herdenkingssteen die oorspronkelijke boven de entreepartij was bevestigd. De tekst luidt: "Centraal Genootschap voor Kinderherstellings- en vacantiekolonies, KOLONIEHUIS ZWARTENDIJK, de gelden voor dit koloniehuis werden bijeengebracht door het damescomite ter wille van het kind, bijgestaan door talrijke plaatselijke comite's. Het hoofdcomite bestond uit de dames J. Peck, presidente BUSSUM, A. Benraadt, vice-presidente HAARLEM, B. van Buuren, 1e secretaresse AMSTERDAM, L.M.N. Wertheim, penningmeesteresse AMSTERDAM, M.L. Abeleven HILVERSUM, A.N. Heybroek BAARN, W. Munnik ALKMAAR." Van oorsprong heeft een lighal van het complex deel uitgemaakt (gebouwd in 1933 en gesloopt in 1985; eveneens een ontwerp van P.N. Leguit). Het koloniehuis is tot begin jaren tachtig als zodanig in functie geweest; sinds 1985 fungeert het als gemeentehuis van Egmond.
Omschrijving
Het koloniehuis is gesitueerd in het uiterste noorden van Egmond aan Zee, net buiten het dorp in de duinen; het gebouw is in verband met de functie op het zuiden georiënteerd. Het ziekenpaviljoen ligt noordoostelijk achter het voormalige koloniehuis op circa 50 meter afstand. Het koloniehuis is vanaf de hoofdweg bereikbaar via een oplopende toegangsweg het duin op. Ten oosten van het hoofdgebouw is via een voetpad het kleine voormalige ziekenpaviljoen bereikbaar.
Waardering
Het complex "Koloniehuis Zwartendijk", bestaande uit een voormalig koloniehuis met bijbehorend ziekenpaviljoen, uit 1910 is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde als representatief voorbeeld van een vroeg 20ste-eeuws kinderkoloniehuis in de trant van de Neo-Renaissance in het Noordzeekustgebied naar ontwerp van P.N. Leguit. Het complex heeft situationele waarde vanwege de samenhang tussen functie en ligging in het duingebied.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Herstellingsoord | Cultuur, gezondheid en wetenschap | Gezondheidszorg | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Zwartendijk | 1 | – | 1931 CK | Egmond aan Zee | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | – | Koloniehuis |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | A | 5345 | – | Egmond aan Zee |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1910 | 1910 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Leguit, P.N. ; Noord-Holland | architect / bouwkundige / constructeur | – |