Inleiding

Voormalig DOMEINKANTOOR, thans kantoor van het waterschap Hollands Kroon, gebouwd in 1941-42 naar ontwerp van de bouwkundige afdeling van de Wieringermeerdirectie. Het kantoor is opgetrokken in de trant van het Traditionalisme met toepassing van gestileerde neo-barokke details, onder meer in de trappartij van de hoofdingang en vensterafsluiting van de risaliet. Het gebouw is na de dijkdoorbraak van 1945 zonder noemenswaardige wijzigingen van het oorspronkelijke ontwerp hersteld.

Het kantoor heeft een bijzondere stedenbouwkundige situering aan het punt waar twee hoofdbrinken van Wieringerwerf onder een rechte hoek samenkomen. Dit punt is het Ir. Smedingplein, de brinken heten respectievelijk Terpstraat en de Granpré Molierestraat. Het kantoor staat in de as van de Granpré Molierestraat.

In 1994 is de eenlaags aanbouw (garage) tegen de linkerzijde verbouwd tot recreatie- en ontvangstruimte. Deze is voor de bescherming van ondergeschikt belang.

Omschrijving

Op rechthoekig grondplan gebouwd en geheel onderkelderd domeinkantoor, bestaande uit twee bouwlagen met kap. De voorgevel heeft een prominente risaliet met topgevel nabij de linkerhoek. Het hoofdvolume heeft een zadeldak met zwarte Romaanse pannen. In de nok van dit dak staat een vierkante schoorsteen bekroond met siersmeedwerk. De risaliet heeft een zadeldak met zwarte Romaanse pannen, dat haaks staat op het zadeldak van het hoofdvolume. Het zadeldak van de risaliet heeft een lagere noklijn dan dat van het hoofdvolume. Het bovenste deel van de kelder ligt boven maaiveldhoogte. De eerste bouwlaag bevindt zich derhalve iets boven het maaiveld.

Het muurwerk is opgetrokken in rode baksteen, gemetseld in halfsteensverband. De drie topgevels zijn afgesloten met hardsteen op schouderstukken. De toppen worden bekroond met siersmeedwerk. De asymmetrische voorgevel heeft rechts van de risaliet veertien vensterassen. De risaliet heeft drie vensterassen. Het relatief korte muurwerk tussen risaliet en linkerhoek telt per bouwlaag twee kleine verticale tweeruitsvensters. De hoofdingang bevindt zich in het lange gedeelte van de voorgevel rechts van de risaliet en beslaat de zevende en achtste vensteras. De overluifelde hoofdingang wordt bereikt via een uitwaaierende trappartij van zeven treden. De trap heeft leuningen in siersmeedwerk. De luifel heeft een bekroning in siersmeedwerk.

De vensterassen hebben vlak boven het maaiveld kleinere vierkante vierruits keldervensters. De beide bouwlagen hebben in alle assen vierruitsvensters. Uitzondering hierop is de vensteras nabij de rechterhoek die in de eerste bouwlaag een wapen draagt. De kap heeft op pansafstand boven de bakgoot vijf dakkapellen met steekkappen, windveren en getoogde vierruits vensters. De risaliet heeft in de plint siersmeedwerk met het jaartal 1942. De eerste bouwlaag heeft drie vierruitsvensters. De tweede bouwlaag heeft een groot zesdelig kozijn met getoogde bovenzijde die op barokke wijze is vormgegeven. Het kozijn heeft zes vierruits ramen. In de geveltop heeft de risaliet een klein rond venster. De beide zijden van de risaliet hebben op de beide bouwlagen vierruits vensters. Links van de risaliet het genoemde korte muurwerk met de paarsgewijs geplaatste tweeruitsvensters (toiletvensters). De linkerzijgevel (Z) is een topgevel. Tussen de bouwlagen aan boven- en onderzijde een getoogd zesruitsvenster ten behoeve van het trappenhuis. Daarboven twee vierruits vensters ten behoeve van de zolder. In de geveltop een klein rond venster.

De rechterzijgevel (N) is een topgevel met op de beide bouwlagen grote zesruitsvenster die aan boven- en onderzijde zijn getoogd. Daarboven twee vierruits vensters ten behoeve van de zolder. In de geveltop een klein rond venster.

De asymmetrische achtergevel (W) heeft links een gedeelte met vijf vensterassen en rechts een gedeelte met negen vensterassen. De geveldelen worden gescheiden door een hoog en breed, aan boven- en onderzijde getoogd venster ten behoeve van een trappenhuis. De onderzijde van dit venster ligt halverwege de vensterhoogte van de eerste bouwlaag, de bovenzijde ligt iets hoger dan de vensterhoogte van de verdieping. Het grote venster is geheel bezet met glas-in-lood waarop een gebrandschilderde voorstelling met verwijzing naar de polder is aangebracht. Onder het grote venster bevindt zich een getoogde, door twee kleine vensters geflankeerde deur als achteringang. Aan weerszijden van het hoge venster bevinden zich kleine, paarsgewijs geplaatste vensters halverwege de vensterhoogten van de eerste en tweede bouwlaag. Deze tien kleine vensters zijn evenals het grote trappenhuisvenster getoogd aan boven en onderzijde. De achtergevel heeft in de plint een reeks kleinere vierkante vierruits keldervensters die samenvallen met de genoemde vensterassen.

Waardering

Het voormalige domeinkantoor is van algemeen belang wegens cultuur- en architectuurhistorische waarde als gaaf bewaard voorbeeld van markante overheidsarchitectuur uit de beginperiode van de Wieringermeerpolder. Het voormalige domeinkantoor heeft situationele waarde vanwege de prominente stedenbouwkundige situering.