Inleiding

COMPLEX bestaande uit een FAMILIEBEGRAAFPLAATS met BEGRAAFPLAATSHEK, een DIENSTWONING met BIJSCHUUR en een LAAN met TOEGANGSHEK.

De begraafplaats met hek is aangelegd omstreeks 1859 in opdracht van Jan Uniken. De familie Uniken is van grote betekenis geweest voor de ontwikkeling van Stadskanaal. Het eerste graf stamt uit 1859 en behoort toe aan Jan Uniken, stadsopzichter van Groningen en veen- en landeigenaar te Wildervank. Het jongste graf stamt uit 1964.

De dienstwoning gelegen voor de begraafplaats aan de linkerzijde stamt uit omstreeks 1890 en is opgetrokken in een Ambachtelijk-traditionele bouwtrant. Deze woning is in de loop der tijd verlengd en de zijgevels hebben deels een nieuwe indeling gekregen. Aan de achterzijde van de woning bevindt zich een niet-originele aanbouw en een vrijstaande schuur; deze komen wegens te geringe ouderdom niet voor bescherming van rijkswege in aanmerking. Naast de nieuwe schuur staat de oude bijschuur. Aan de voorzijde van de woning staan eiken en aan de rechterzijde kastanjes.

Een zeer lange laan met aan de Unikenstraat een toegangshek, waarschijnlijk aangelegd toen de begraafplaats tot stand kwam, verleent de toegang tot zowel de begraafplaats als de dienstwoning.

De boerderij gelegen aan de rechterzijde van de laan (omstreeks 1870) behoorde oorspronkelijk ook aan de Unikenfamilie toe. Wegens teveel verbouw komt deze niet voor bescherming van rijkswege in aanmerking. De bijbehorende villa die lag aan de straatzijde is inmiddels afgebroken.

Het complex is gelegen op een zandrug en is aangelegd in een dennenbos dat deels werd gekapt voor de begraafplaats. Omdat het omliggende land daarna is ontgonnen, ligt het complex nu verhoogd ten opzichte van het omringende akkerland.

Waardering

Begraafplaatscomplex bestaande uit een familiebegraafplaats met hek, een dienstwoning met bijschuur en een laan met toegangshek van algemeen belang vanwege cultuurhistorische waarde:

- als voorbeeld van een familiebegraafplaats uit de tweede helft van de negentiende eeuw in de provincie Groningen

- vanwege de eenvoudige, maar fraaie aanleg en bijzondere zerken op de begraafplaats

- vanwege de vrij hoge mate van gaafheid van het complex en de samenstellende onderdelen

- vanwege de uniciteit van dit type complex in de provincie Groningen

- vanwege de fraaie, verhoogde ligging in het open landschap

- wegens de invloed van de familie Uniken op de ontwikkeling van Stadskanaal.