H. Andreas en Antonius van Padua, Oost West en Middelbeers

Inleiding

R.K. KERK van de H. Andreas en Antonius van Padua. Gebouwd in 1934 in een traditionele stijl met neo-gotische elementen naar een ontwerp van M. van Beek. De kerk ligt terug ten opzichte van de rooilijn en is door een gang met de pastorie verbonden.

Omschrijving

Bakstenen kruiskerk onder een samengesteld zadeldak, gedekt met verbeterde Hollandse pannen. Het schip heeft smalle zijbeuken onder lessenaarsdak, aansluitend op het zadeldak maar met minder sterke helling. De zijbeuken worden gesteund door twee steunberen, één maal versneden, met natuurstenen afdekplaten en hebben aan de voorzijde portalen onder lessenaarsdak. Tegen de voorgevel is een portaal gezet dat wordt voorafgegaan door een bordes en trap. Hierin bevindt zich de deur in een bakstenen spitsboog-omlijsting op natuurstenen voet. Erboven is een spitsboogbovenlicht met bakstenen vorktracering, gevuld met glas-in-lood. Iets uitspringend transept met driedelige ramen met vorktracering. Lager, driezijdig gesloten koor. In de hoeken tussen schip en transept aan de koorzijde van de kerk kleine kapelletjes.

De kerk heeft spitsboogramen, gevuld met glas-in-lood. De viering wordt bekroond door een klokketorentje met spits. Wanden en gewelven in het interieur zijn uitgevoerd in schoon metselwerk. De wanden van het koor zijn beschilderd door Charles Eyck, in het koor voorstellingen van de Heiligen Andreas, Lucia, Barbara en Antonius en de kruisiging van Christus uit 1941. Ook de glas-in-loodramen gemaakt tussen 1948 en 1950 in de transepten zijn van zijn hand. Daarnaast maakte Eyck in 1957 enkele schilderingen op chamotte tegeltableau's, voorstellende de doop van Jezus en Mozes slaat water uit de rots, en vorzorgde hij in datzelfde jaar een schildering van de H. Adrianus van Beek en de H. Odulphus op de gestucte wanden van het doopkapelletje. Doopvont met metalen puntdeksel.

Boven de ingang orgelgalerij met een orgelfront uit 1897. Tot de inventaris behoort een groot aantal elementen uit de oude kerk zoals de kruiswegstaties in neogotische lijsten en een groot aantal heiligenbeelden waaronder enkele gipsen beelden en een midden achttiende-eeuws Lucia-beeld met neogotische polychromie. Verder staan in de kerk een neogotisch Maria-altaar van omstreeks 1900 en een neo-gotische eikenhouten biechtstoel, een marmeren hoofdaltaar uit circa 1935 en een houten neogotisch altaar met een reliëf van het Lam Gods (1853).

Waardering

De kerk is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van de ontwikkeling van het katholicisme in het zuiden en is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van de dorpskerk in het Interbellum. Het gebouw heeft architectuurhistorisch belang door de stijl en de detaillering en is tevens van belang als voorbeeld van het oeuvre van de regionaal belangrijke architect Van Beek. Het kerkgebouw heeft ensemblewaarden vanwege de bijzondere situering, verbonden met de ontwikkeling van het kerkdorp. Het is gaaf bewaard gebleven.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
519175
Complexnaam
H. Andreas en Antonius van Padua
Provincie
Gemeente
Complexomschrijving

Inleiding

Ten westen van de Kerkstraat, de doorlopende straat in het dorp, staat de huidige kerk, Kerkstraat 10 (1), daaraan grenzend de reeds beschermde pastorie (monumentnummer 31598). Aan de oostzijde de neogotische toren, Kerkstraat 9 (2) van de voormalige kerk van de H.H. Andreas en Antonius van Padua. De toren (C. Franssen, 1893) vormde de voltooiing van de nu verdwenen kerk van architect Boots uit 1852-53. Op de plaats van de voormalige kerk werd het aangrenzende kerkhof, met onder andere een neogotische grafkapel (3) uit ca. 1893, uitgebreid. Het kerkhof is toegankelijk via smeedijzeren poorten aan weerszijden van de toren met op de hekpalen gietijzeren engelen (4).

Waardering

Het complex van kerk, pastorie, toren en kerkhof is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als vertegenwoordiger van de ontwikkeling van het katholicisme in het zuiden van Nederland en als markant voorbeeld van de ontwikkeling van het kerkdorp in de negentiende en twintigste eeuw, tot uitdrukking komend in de openvolgende sites van drie parochiekerken sinds de Middeleeuwen. Het geheel heeft architectuurhistorisch belang vanwege de opeenvolging van stijlen, gebruikt om de positie van het katholcisme in de dorpssamenleving te benadrukken. Het heeft ensemblewaarde als onderdeel van de lintbebouwde dorpskern die tevens een visuele relatie heeft tot de reeds beschermde en vrij in het veld gelegen middeleeuwse toren van de verdwenen parochiekerk. Het is gaaf bewaard gebleven.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Kerk Religieuze gebouwen Kerk en kerkonderdeel oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Kerkstraat 10 5091 BE Oost West en Middelbeers Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Religieuze gebouwen Kerk en kerkonderdeel Kruiskerk
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
G 2692 Oost-, West- en Middelbeers
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1933 1934 vervaardiging
Ambachten
Name Beroep Notitie
Beek, M. van ; Noord-Brabant architect / bouwkundige / constructeur
Naar boven