Inleiding.

KRUISBEELD gesitueerd op de als dorpsgezicht beschermde Houtse Heuvel in de kern van Den Hout. Het object ligt direct aan de weg in de zuidoostelijke punt van het driehoekige middeleeuwse plein, aan het einde van de zichtas vanuit de Vrachelsestraat. Het uit 1930 daterende kruisbeeld is ontworpen in een stijl die elementen vertoont van het Kubistisch-Expressionisme en de Neo-Gotiek. Het is 14 september 1930 geplaatst, op het naamfeest van de heilige Cornelius, vereerd als patroon van het vee en de patroonheilige van de plaatselijke parochie.

Omschrijving.

Het frontaal gerichte, symmetrische bouwsel beslaat een vierkante plattegrond en bestaat uit een Latijns kruis met blokvormige onderbouw waaraan een Christusbeeld, centraal gelegen op een kiezelvloer die omzoomd wordt door een hekwerk tussen vier hoekpijlers en op een basement.

Het natuurstenen beeld toont een lijdende Christus, met doornenkroon en zijdewond en gekleed in een perizonium, een korte, los omgeslagen lendedoek. De handen zijn aan het kruis genageld, de voeten aan het suppedaneum. Kruistitel vermeldt 'INRI'. Het Christusbeeld hangt aan een sober geometrisch kunststenen kruis met een trapsgewijs opklimmende, blokvormige onderbouw met afgeschuinde bovenkanten en aan de zijkanten en achterkant drie schoren met afgeschuinde bovenkanten. De omliggende witte kiezelvloer wordt omzoomd door een op een kunststenen basement geplaatst sober ijzeren spijlenhek tussen kleine kunststenen pijlers met decoratief gehouwen koppen, voorzien van naar vier zijden gerichte Griekse kruisen.

Waardering.

Het kruisbeeld is van algemeen belang. Het object heeft cultuurhistorische waarden. Het is van belang als bijzondere uitdrukking van de rooms-katholieke Christus-verering en de Cornelius-devotie rond 1930. Daarnaast is het van belang voor de typologische ontwikkeling van aan de weg gesitueerde kruisbeelden. Het object heeft kunsthistorische waarden. Het is van belang vanwege de esthetische kwaliteiten van het ontwerp. Het object bezit ensemblewaarden. Het is van belang als onderdeel van een historisch gegroeid religieus ensemble, overigens gesitueerd aan de oostzijde van de Houtse Heuvel. Het is van belang vanwege de ligging aan het einde van de zichtas vanuit de Vrachelsestraat. Het is van belang als beeldbepalend element op het van oudsher middeleeuwse terrein. Het is van belang vanwege de gaafheid in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de als dorpsgezicht beschermde Houtse Heuvel.