Inleiding

Het TEHUIS voor militairen is gelegen op de hoek Zuidwal - Papenstraat, in de kern van Geertruidenberg. Het pand werd - getuige een jaartalsteen in de voorgevel- gebouwd in 1889 en vertoont stijlelementen van de neorenaissance. Tegen de oostgevel van het pand is in de naoorlogse periode een eenlaags aanbouw onder plat gebouwd. In de oostelijke gevel is later een pui aangebracht. Het pand heeft heden deels een woonfunctie, deels een bedrijfsfunctie.

Omschrijving

Het onderkelderde tehuis heeft een globaal rechthoekige plattegrond en telt twee bouwlagen onder een zadeldak, gedekt met oud-Hollandse pannen. Gevels opgetrokken in baksteen, met natuurstenen elementen, zoals aanzet- en sluitstenen in bogen. De aan de Zuidwal gelegen voorgevel heeft de vorm van een schoudergevel en is symmetrisch. Ingangspartij met houten luifel op rijk gedetailleerde consoles. Vernieuwde vleugeldeur onder een halfrond bovenlicht. Aan weerszijden hiervan op begane grond en eerste verdieping kruisvensters met kleine roedenverdeling. Boven de ingang een kleiner kruisvenster met glas-in-loodramen. Op de bovenverdieping zijn de vensters voorzien van ontlastingsbogen, met polychroom siermetselwerk in de boogvelden. De middenpartij van de schoudergevel kraagt uit. In het midden van de uitkragende gevelpartij een jaartalsteen, met daarboven een beeldnis.

De zijgevels van het pand zijn voorzien van muurnissen en een rollaag. De oostelijke gevel gaat op begane grondniveau schuil achter een éénlaags aanbouw onder plat. Hierboven later aangebrachte vensters.

De westelijke zijgevel heeft geheel rechts een schuifraam met kleine roedenverdeling. Links een later aangebrachte ingangspartij met dubbele deur, bovenlicht en zijlichten. Aan weerszijden hiervan hoge rechtgesloten vensters, waarin ramen met kleine roedenverdeling. Op de bovenverdieping getoogde drieruits vensters.

De noordelijke gevel is voorzien van een getoogd venster op de begane grond en een een klein getoogd vierruits venster ter hoogte van de zolder.

Waardering

Het voormalige militaire tehuis is van algemeen belang. Het object is van cultuurhistorisch belang als illustratie van de rol van Geertruidenberg als vestingstad. Voorts is het object van belang als illustratie van de typologische ontwikkeling van het militaire tehuis. Het object bezit architectuurhistorische waarde vanwege de zorgvuldige neorenaissance detaillering. Het object bezit ensemblewaarde vanwege de bijzondere situering, verbonden met de ontwikkeling van de vestingstad Geertruidenberg. Het object is tot slot van belang vanwege typologische en functionele zeldzaamheid.